Subskrybuj nas na Youtube
Artykuł 129 ust. 1 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U nr 164, poz. 1665 ze zm.) stanowi, że „nauczyciel akademicki zatrudniony w uczelni publicznej może podjąć lub kontynuować zatrudnienie w ramach stosunku pracy tylko u jednego dodatkowego pracodawcy prowadzącego działalność dydaktyczną lub naukowo-badawczą. Podjęcie lub kontynuowanie przez nauczyciela akademickiego dodatkowego zatrudnienia w ramach stosunku pracy u pracodawcy, o którym mowa w zdaniu pierwszym, wymaga zgody rektora”.
Cytowany przepis nie stanowi o obowiązku nauczyciela akademickiego wykonywania u dodatkowego pracodawcy wyłącznie usług dydaktycznych lub naukowo-badawczych. Nie ma także potrzeby, aby we wniosku do rektora opisywać stanowisko pracy, czas pracy itd. Ważne jest bowiem, aby dodatkowe zatrudnienie miało być realizowane u pracodawcy prowadzącego działalność dydaktyczną lub naukowo-badawczą.
Rektor natomiast ma prawo odmówić zgody, jeżeli świadczenie usług dydaktycznych lub naukowych u innego pracodawcy zmniejsza zdolność prawidłowego funkcjonowania uczelni lub wiąże się z wykorzystaniem jej urządzeń technicznych i zasobów uczelni. Przy czym przyczyny odmowy wyrażenia zgody przez rektora wskazane w ust. 2 art. 129 należy traktować jako wyłączne, bez prawa do ich rozszerzającej interpretacji.
Odmawiając zgody, rektor ma obowiązek uzasadnienia swojej decyzji. Co do zasady zgody udziela, zaś w wyjątkowych przypadkach, enumeratywnie wskazanych w art. 129 ust. 2, jej odmawia. W tym drugim przypadku na rektorze spoczywa ciężar wykazania istnienia przesłanek, które stały się podstawą odmowy. Zastosowanie w tym przypadku będzie bowiem miał art. 6 kodeksu cywilnego (w związku z przepisem art. 300 kodeksu pracy). Zgodnie z nim ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.
Występując o zgodę do rektora, nauczyciel akademicki musi wskazać nowego, dodatkowego pracodawcę. Natomiast przepisy powołanej ustawy nie określają ani konieczności, ani też prawa rektora do ingerowania w konkretne zadania czy czas pracy, w ramach którego mają być one realizowane u nowego, dodatkowego pracodawcy. Nie ma także podstaw prawnych do wydawania terminowej zgody na dodatkowe zatrudnienie nauczyciela akademickiego.
W przypadku bezzasadnej odmowy wyrażenia zgody przez rektora akademik może podjąć (lub kontynuować) dodatkowe zatrudnienie, ryzykując wypowiedzenie mu umowy o pracę zawartej z macierzystą uczelnią. Jeśli do tego dojdzie, wówczas w uzasadnieniu składanego do sądu pracy odwołania od bezzasadnego wypowiedzenia zwolniony pracownik może podnosić zarzuty sprzeczności braku zgody rektora z obowiązującym prawem.
Zauważyć trzeba, że dodatkowe zatrudnienie wymaga zgody rektora tylko wówczas, gdy ma być ono realizowane w ramach umowy o pracę. Natomiast przy każdej innej formie zatrudnienia (zlecenie, dzieło, kontrakty menedżerskie, ewentualnie inne) akademik musi jedynie zawiadomić o prowadzonej działalności gospodarczej, przy czym nie ma on obowiązku podawać szczegółów dotyczących rodzaju czy przedmiotu takiej działalności. Gdyby rektor żądał dodatkowych informacji w tym zakresie, można rozważyć, czy nie dopuszcza się on naruszenia dóbr osobistych nauczyciela akademickiego.
Ważne
Rektor nie ma prawa domagać się od akademika szczegółowych informacji nt. prowadzonej przez niego działalności gospodarczej