Uczniowie i studenci, dopóki nie ukończą 26 lat, nie podlegają żadnym ubezpieczeniom w ZUS, jeśli pracują na podstawie zlecenia. Korzystna jest też umowa o dzieło. Inaczej jest, jeśli pracują na etacie – muszą płacić składki.
Czy umowa o pracę może być wolna od składek?
Zdałem wszystkie egzaminy i od października zacznę ostatni rok studiów. Jednak już w lipcu rozpocznę pracę na część etatu. Czy to, że jestem jeszcze studentem, sprawi, że pracodawca nie będzie musiał opłacać za mnie składek?
NIE
Status studenta nie zwalnia pracownika z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego. Zatem pracodawca, po podpisaniu umowy o pracę, musi zgłosić zatrudnionego do ZUS i opłacać za niego wszystkie składki i jak za innych pracowników.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 18 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Art. 66 ust. 1 pkt 1a ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 581 ze zm.).
Czy w wakacje mam status ucznia
Planuję zatrudnić w swojej firmie w czasie wakacji osobę, która w tym roku ukończyła szkołę średnią, zdała maturę i rozpoczyna od października studia. Czy mogę takiego zleceniobiorcę traktować jak ucznia lub studenta, a w związku z tym nie opłacać składek do ZUS?
TAK
Od umowy-zlecenia z uczniem szkoły ponadgimnazjalnej, ponadpodstawowej lub studentem do ukończenia przez niego 26 lat nie są opłacane składki. W myśl wyjaśnień ZUS status ucznia przysługuje do 31 sierpnia również osobie, która ukończyła szkołę i zdała maturę. Z poradnika ZUS wynika również, że osobę, która przedstawi zaświadczenie o przyjęciu na studia wyższe, uznaje się za ucznia do 30 września. Z kolei status studenta przysługuje od daty immatrykulacji, tj. aktu przyjęcia w poczet studentów uczelni. Jeżeli data formalnej immatrykulacji jest późniejsza niż dzień 1 października danego roku kalendarzowego, wówczas zwolnienie z obowiązku ubezpieczeń obejmuje także okres między 1 października a dniem immatrykulacji. Można więc bez przeszkód zatrudnić ucznia i studenta, ale weryfikacja tego nastąpi 1 października.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Art. 2 ust. 1 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
O czym powinni pamiętać w czasie wakacji piesi i rowerzyści
O czym powinni pamiętać w czasie wakacji piesi i rowerzyści

Zobacz również
Czy ukończenie 26 lat zmienia zasady ubezpieczeń
Jestem studentem studiów magisterskich. Od czerwca pracuję zarobkowo na podstawie umowy-zlecenia. Ponoć po ukończeniu 26 lat, a nastąpi to 25 lipca, umowę trzeba będzie ozusować. Czy to prawda?
TAK
Gdy zleceniobiorca studiuje, ale ukończył 26 lat, to z umowy-zlecenia musi być zgłoszony do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego. W analizowanej sytuacji zgłoszenie powinno nastąpić od 25 lipca (przy obliczaniu wieku termin upływa z początkiem ostatniego dnia). Od tego dnia zleceniodawca będzie musiał opłacać składki:
● emerytalną (wynosi 19,52 proc. i jest finansowana po połowie – czyli po 9,76 proc. przez zleceniodawcę i zleceniobiorcę),
● rentową (wynosi 8 proc., w części 6,5 proc. finansuje ją zleceniodawca, a w części 1,5 proc. zleceniobiorca),
● wypadkową (stopa procentowa jest zróżnicowana, a składka w całości finansowana przez zleceniodawcę),
● zdrowotną (9 proc., finansowana przez ubezpieczonego).
Tylko składka chorobowa (2,45 proc.) będzie dobrowolna.
Składki na ubezpieczenia społeczne naliczane są od przychodu wypłacanego zleceniobiorcy, jeżeli w umowie odpłatność została ustalona kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej, akordowej albo prowizyjnie. Gdy odpłatność określono w inny sposób, składki oblicza się od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż minimalne wynagrodzenie (w 2015 r. wynosi 1750 zł).
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 4, art. 16, art. 18 ust. 3, art. 18 ust. 1, art. 22 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Art. 112 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.).
Art. 79 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 581 ze zm.).
Czy student musi rozliczyć się w ZUS z umowy o dzieło
Jestem 22-letnim studentem. Otrzymuję rentę rodzinną po śmierci ojca. Dotychczas nie pracowałem. Czy jeśli na okres ferii letnich podpiszę umowę o dzieło, będę musiał powiadomić o tym ZUS? Czy te przychody mogą spowodować odebranie mi renty?
NIE
Gdy umowę o dzieło zawiera osoba, dla której stanowi ona jedyne źródło zarobkowania (a tak jest w przedstawionej sytuacji), to nie trzeba od niej opłacać składek. Ze względu na to, że umowa o dzieło jest nieoskładkowana, uzyskiwany z niej przychód nie ma żadnego wpływu na wypłacaną przez ZUS kwotę renty rodzinnej – nie powoduje jej zmniejszenia ani zawieszenia. Zatem dorabiający do takiej renty może uzyskiwać przychód z umowy o dzieło bez żadnych ograniczeń. Nie musi o podpisaniu takiej umowy informować oddziału ZUS wypłacającego mu świadczenie ani rozliczać się z zakładem z uzyskiwanego przychodu.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Art. 66 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 581 ze zm.).
Art. 68 ust. 1 pkt 2, art. 104 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
Czy doktorant korzysta z ulgi podatkowej
Po zakończeniu studiów magisterskich rozpocznę doktoranckie. Czy jeśli zdecyduję się na podpisanie umowy-zlecenia, to z uwagi, że nie skończyłam 26 lat, będzie ona wolna od składek?
NIE
Składek od umowy-zlecenia nie opłaca się za studenta do ukończenia 26 lat. Jednak studentem, w myśl ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, jest osoba kształcąca się na studiach wyższych – pierwszego lub drugiego stopnia albo na jednolitych studiach magisterskich. Doktorant to z kolei uczestnik studiów doktoranckich. Są to studia trzeciego stopnia.
Ze wspomnianej ustawy wynika, że pojęcia student i doktorant nie są tożsame. Dlatego do uczestników studiów doktoranckich nie ma zastosowania zasada zwolnienia z opłacania składek od umowy-zlecenia, nawet jeśli nie ukończyli 26 lat.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Art. 2 ust. 1 pkt 5, art. 2 ust. 1 pkt 5–10, 18 k, 18l ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Czy zlecenie od innej firmy jest oskładkowane
Jestem 24-letnim studentem zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Czy jeśli kontynuując umowę o pracę, podpiszę umowę-zlecenie z zupełnie inną firmą – w żaden sposób niepowiązaną z moim pracodawcą – będą od tej umowy naliczane wszystkie składki?
NIE
Składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne naliczane są nie tylko osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, ale również wykonującym umowę-zlecenie, jeżeli została ona zawarta z własnym pracodawcą albo na jego rzecz. Wówczas od umowy cywilnoprawnej należne są wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. W przedstawionej sytuacji umowa-zlecenie nie zostanie zawarta z własnym pracodawcą. Dlatego skoro student nie ukończył 26 lat, nie trzeba będzie od niej opłacać składek. Oczywiście ubezpieczenia nadal będą obowiązkowe z tytułu stosunku pracy.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 6 ust. 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Art. 66 ust. 1 pkt 1a ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 581 ze zm.).
Czy rodzic musi wyrejestrować z ubezpieczeń
Moja córka ma 23 lata i jest studentką. Zgłosiłem ją poprzez swojego pracodawcę do ubezpieczenia zdrowotnego. Dostała ona jednak propozycję pracy na umowę-zlecenie na okres wakacji. Czy powinienem ją wyrejestrować z ubezpieczenia?
NIE
Ponieważ córka – studentka nie będzie zgłaszana przez zleceniodawcę do żadnych ubezpieczeń, nie trzeba przekazywać pracodawcy żadnych informacji. Nadal będzie ona objęta ubezpieczeniem zdrowotnym jako członek rodziny. Rodzic zgłasza bowiem swoje dziecko do ubezpieczenia zdrowotnego w okresie, w którym się ono kształci, nie dłużej jednak niż do ukończenia 26 lat. Gdyby córka – studentka podjęła pracę, z której podlegałaby ubezpieczeniom, w tym zdrowotnemu, np. na podstawie umowy o pracę, to konieczne byłoby wyrejestrowanie jej przez ojca.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 6 ust. 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Art. 5 pkt 3, art. 66 ust. 1 pkt 20, art. 66 ust. 2, art. 67 ust. 3 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 581 ze zm.).
Czy na studiach zaocznych przysługuje ulga
Właśnie zakończyłam drugi rok studiów. Mam 22 lata. Chcę podjąć w wakacje pracę na podstawie umowy-zlecenia. Dowiedziałam się, że umowa ta będzie zwolniona od składek. Czy byłoby tak również, gdybym wykonywała tę umowę nadal w październiku i przeszła ze studiów dziennych na zaoczne?
TAK
Studenci do ukończenia 26 lat, wykonujący pracę na podstawie umowy-zlecenia, nie podlegają ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu. Dlatego zatrudniający ich zleceniodawca nie musi opłacać za nich żadnych składek. Jest tak bez względu na rodzaj szkoły, tj. państwowa czy prywatna, a także typ studiów – dzienne, zaoczne czy wieczorowe.
Jeśli zatem student będzie kontynuował zlecenie po wakacjach, umowa ta nadal będzie nieoskładkowana.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).