Mój wnuk zdaje niedługo egzamin gimnazjalny. Strasznie się tym przejmuje, przeżywa – opowiada pani Krystyna. – Rozumiem go, bo to najpoważniejszy egzamin w jego dotychczasowym życiu. Przykro mi jednak, gdy ciągle powtarza, że nie wie, jak to będzie, że nie zda – chciałabym mu jakoś pomóc – mówi czytelniczka.
Procedura wgladu do prac. egzaminacyjnych / Dziennik Gazeta Prawna
Przede wszystkim warto pamiętać, że egzaminu gimnazjalnego nie można nie zdać. Przystąpienie do niego jest warunkiem ukończenia gimnazjum, ale ponieważ nie określono minimalnego wyniku, jaki uczeń powinien uzyskać, nie można go oblać. Upraszczając – wystarczy przyjść na egzamin, by ukończyć szkołę (jeśli oczywiście uczeń ma pozytywne oceny ze szkolnych przedmiotów na koniec trzeciej klasy). Inna sprawa, że od wyników tego egzaminu zależy, czy uczeń dostanie się do dobrej szkoły ponadgimnazjalnej, a przy bardzo złych wynikach – czy dostanie się do jakiejkolwiek w ogóle. Przypominamy bowiem, że choć obowiązek szkolny trwa do 18. roku życia, to na gimnazjum się kończy – państwo nie zmusza nikogo do kształcenia na wyższym poziomie.
Egzamin jest zapewne dość wyczerpujący dla szesnastolatka, odbywa się w kwietniu, w tym roku w dniach 21–23. Jeśli młody człowiek z uzasadnionych przyczyn zdrowotnych lub rodzinnych nie może do niego przystąpić w tym terminie, ma jeszcze szansę w czerwcu. W tym roku dodatkowy termin zaplanowano na 1–3 tego miesiąca.
Egzamin gimnazjalny składa się z trzech części:
● humanistycznej, przy czym sprawdzian z języka polskiego trwa 90 minut, z historii i wiedzy o społeczeństwie – 60 minut;
● matematyczno-przyrodniczej, przy czym sprawdzian z matematyki trwa 90 minut, z przedmiotów przyrodniczych – 60 minut;
● z języka obcego nowożytnego, przy czym sprawdzian ten trwa po 60 minut na każdym z poziomów – podstawowym i rozszerzonym.
Do egzaminu z języka na poziomie podstawowym musi przystąpić każdy gimnazjalista. Na poziomie rozszerzonym egzamin jest obowiązkowy dla tych uczniów, którzy języka egzaminacyjnego uczyli się również w szkole podstawowej. Inni mogą do niego przystąpić dobrowolnie. Poszczególne części w kolejnych dniach egzaminacyjnych rozdzielone są przerwami. Zadania z historii, wiedzy o społeczeństwie, przedmiotów przyrodniczych i języka obcego na poziomie podstawowym mają formę zamkniętą (test). W egzaminie z języka polskiego, matematyki i języka obcego na poziomie rozszerzonym obok zamkniętych występują także zadania otwarte (wymagające swobodnej wypowiedzi).
Na egzamin uczeń może przynieść wyłącznie przybory do pisania, a na egzamin z matematyki także przyrządy do geometrii. Nie wolno korzystać z kalkulatora ani słowników, zakazane jest używanie telefonu, tableta, laptopa itp.
W dniu zakończenia roku szkolnego, oprócz świadectwa ukończenia gimnazjum, uczeń otrzyma zaświadczenie o szczegółowych wynikach egzaminu. Trzy noty są obowiązkowe: z części humanistycznej, przyrodniczej i języka obcego. Uczniowie, którzy zdawali także egzamin z języka na poziomie rozszerzonym, dostaną z niego odrębną notę.
Oceny wyrażone są procentowo i w centylach. Wynik procentowy oznacza odsetek punktów, które uczniowi udało się zdobyć. Wynik centylowy określa odsetek liczby uczniów, którzy uzyskali wynik taki sam lub niższy.
Egzamin gimnazjalny jest zewnętrzny, sprawdzany przez egzaminatorów powołanych przez dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Sprawdzający nie wiedzą, czyje prace oceniają, bo arkusze testowe są kodowane
Można zajrzeć do swojej pracy
Wgląd do pracy egzaminacyjnej przysługuje uczniowi i (lub) jego rodzicom (prawnym opiekunom) na pisemny wniosek ucznia lub jego rodziców (prawnych opiekunów). Nie dopuszcza się możliwości wglądu przez lub z udziałem pełnomocnika albo innej osoby wskazanej przez zdającego lub jego rodziców. Prace egzaminacyjne są przechowywane przez 6 miesięcy od dnia ogłoszenia wyników danego egzaminu.
Warto wiedzieć
Uczniowie szkół, w których zajęcia są prowadzone w języku mniejszości narodowej, etnicznej lub języku regionalnym, mogą zdawać egzamin gimnazjalny w tym języku albo polskim. Jednak termin deklaracji już minął, należało to zrobić do 30 września.
Podstawa prawna
Art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572, ze zm.). Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. poz. 977). Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. nr 83, poz. 562 ze zm.).