Z końcem roku szkolnego 2014–2015 nastąpi całkowita likwidacja szkoły. Na jakich zasadach będzie trzeba wypłacić nauczycielom odprawy?
Wysokość odprawy w związku z likwidacją szkoły uzależniona jest od podstawy zatrudnienia danego nauczyciela (wyrok Sądu Najwyższego z 15 czerwca 2005 r., sygn. akt II PK 275/04, Legalis nr 299551). Pedagog zatrudniony na podstawie mianowania (o stopniu awansu nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego) za utratę pracy dostaje odprawę w wysokości sześciu wynagrodzeń zasadniczych, tj. bez żadnych dodatków (stażowego, funkcyjnego, za warunki pracy i motywacyjnego). W przypadku zwolnienia nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania, który w chwili rozwiązania stosunku pracy z powodu całkowitej likwidacji szkoły miał ograniczony etat na podstawie art. 22 ust. 2 Karty nauczyciela (dalej: KN), odprawa przysługuje w wysokości przewidzianej dla pełnego etatu.
Nauczycielowi mianowanemu, przeniesionemu na własną prośbę lub za jego zgodą do innej szkoły, nie należy się odprawa także wówczas, gdy szkoła, w której był zatrudniony przed przeniesieniem, uległa likwidacji (wyroki SN: z 12 grudnia 2001 r., sygn. akt I PKN 712/00, OSNAPiUS 2003/23/564 oraz z 20 sierpnia 2001 r., sygn. akt I PKN 591/00, OSNAPiUS 2003/23/564). Spowodowane jest to tym, że przeniesienie do innej placówki nie będzie oznaczało rozwiązania stosunku pracy. A jest to warunek otrzymania odprawy.
Natomiast nauczyciel zatrudniony na podstawie umowy o pracę otrzymuje odprawę określoną w art. 8 ustawy o zwolnieniach grupowych. Przy ustalaniu wysokości odprawy nauczyciela zatrudnionego na podstawie umowy o pracę podstawowe znaczenie będzie miał więc zakładowy staż pracy, czyli okres przepracowany w danej szkole, która rozwiązuje stosunek pracy. Odprawa ekonomiczna ma górny limit (nie więcej niż 15-krotność minimalnego wynagrodzenia za pracę). Wysokość odprawy obliczana jest na zasadach obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.
Gdy nauczyciel odchodzi na emeryturę lub rentę, oprócz odprawy z tytułu rozwiązania stosunku pracy z powodu likwidacji szkoły przysługuje mu odprawa emerytalna z art. 87 KN (wyrok SN z 2 października 2008 r., sygn. akt I PK 54/08, Legalis nr 483422).
Odprawy wypłaca likwidowana szkoła. Obowiązek ten może być przejęty przez organ prowadzący szkołę, który zarządził jej zamknięcie (wyrok SN z 2 października 2002 r., sygn. akt I PKN 609/01, OSNAPiUS 2004/10/167).
Podstawa prawna
Art. 20 ust. 2, art. 22 ust. 2a oraz art. 87 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.).
Art. 8 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 192).
