Sejm proceduje obecnie dwa projekty zmieniające zasady funkcjonowania organizacji pozarządowych w szkołach: projekt prezydencki, który wpłynął do laski marszałkowskiej dwa lata temu oraz był elementem zapowiedzi Andrzeja Dudy z kampanii prezydenckiej oraz projekt poselski nazywany Lex Czarnek 2.0., który we wcześniejszej formie został zawetowany przez prezydenta. Analizujemy, jakie zmiany wprowadzają.
Lex Czarnek 2.0
Lex Czarnek 2.0. to projekt poselski zmian w prawie oświatowym, który poza zmianami w edukacji domowej, zmienia także m.in. zasady prowadzenia zajęć w szkołach przez organizacje pozarządowe. Zdaniem wnioskodawców, a wcześniej zdaniem ministra Przemysława Czarnka, który był autorem pierwotnych zapisów, zmiany te mają wzmocnić rolę rodziców w szkole i sprawić, by to oni byli głównie odpowiedzialni za treści, jakie są przedstawiane ich dzieciom.
Ustawę tę 2 marca 2022 zawetował prezydenta Andrzej Duda.
Za lex Czarnek 2.0 projekt prezydencki
"Nie będę ukrywał, że apelowaliście do mnie państwo – przedstawiciele opozycji i różnych środowisk – o weto do ustawy o systemie oświaty, tej zmiany ustawy. Ponieważ ja apeluję do państwa o jedność, o brak politycznych sporów, postanowiłem skierować tę ustawę do ponownego rozpatrzenia” — mówił wówczas prezydent, który sam jest autorem innego projektu zmieniającego zasady funkcjonowania NGO-sów w szkole.
| stan obecny | Lex Czarnek 2.0. | projekt Andrzeja Dudy | |
| uprawnienia Rady Rodziców | Wydaje opinię na temat dopuszczenia stowarzyszenia do prowadzenia zajęć w szkole | Wydaje opinię na temat dopuszczenia stowarzyszenia do prowadzenia zajęć w szkoleMonitoruje działalność stowarzyszenia lub innej organizacji, która prowadzi działalność w szkole i informuje rodziców o wynikach monitorowania | Wydaje opinię na temat dopuszczenia stowarzyszenia do prowadzenia zajęć w szkole |
| warunki, jakie musi spełnić organizacja pozarządowa | Organizacja pozarządowa uzgadnia warunki działalności w szkole. Są one podstawą dla rady rodziców i rady szkoły do wydania opinii. | Stowarzyszenie ma obowiązek przedstawić w postaci elektronicznej i papierowej następujące informacje:1) opis dotychczasowej działalności2) cele i treści, które mają być realizowane w szkole 3) opis materiałów wykorzystywanych do realizacji celów i treści | Organizacja pozarządowa uzgadnia warunki działalności w szkole. Są one podstawą dla rady rodziców i rady szkoły do wydania opinii.Stowarzyszenie ma obowiązek przedstawić w postaci elektronicznej i papierowej następujące informacje:1. Prospekt informacji wychowawczej zawiera:a) przedstawienie idei wychowawczych prezentowanych przez stowarzyszenieb) prezentację programu działalności wychowawczej lub programu |
| Proces dopuszczenia organizacji do prowadzenia zajęć | Rada szkoły lub placówki i rada rodziców wydają opinię na temat prowadzenia zajęć przez daną organizację. Jeśli jest pozytywna, dyrektor może wydać zgodę na jej działalność. | Dokumenty, które przedstawi stowarzyszenie, dyrektor ma obowiązek przesłać kuratorowi nie później niż na 2 miesiące przed rozpoczęciem zajęć. Kurator ma 30 dni na wydanie opinii. Dyrektor po otrzymaniu dokumentacji od stowarzyszenia musi także w ciągu 7 dni poinformować rodziców o zamiarze prowadzenia zajęć przez stowarzyszenie. Przekazuje im także dokumentację uzyskaną od organizacji. To samo przekazuje radzie szkoły i radzie rodziców. Na wydanie swojej opinii rada rodziców ma 21 dni, w tym czasie musi przeprowadzić konsultację z rodzicami, która nie może trwać dłużej niż 7 dni. Jeśli kurator wyda decyzję pozytywną, dyrektor przedstawia ją rodzicom i pełnoletnim uczniom. Do tego przedstawia im także pozytywną opinię rady rodziców i rady szkoły oraz program zajęć | Po uzgodnieniu warunków prowadzenia zajęć opinię na ten temat wydaje rada szkoły oraz rodzice. Jeśli jest pozytywna – dyrektor szkoły może dopuścić stowarzyszenie do prowadzenia zajęć.Dyrektor po otrzymaniu informacji od stowarzyszenia przekazuje rodzicom prospekt w ciągu 14 dni i informuje rodziców o możliwości wyrażenia zgody albo braku zgody na podjęcie przez stowarzyszenie lub inną organizację działalności w szkole lub placówce, terminie i sposobie wyrażenia zgody oraz braku zgody, a także skutkach nieprzekazania informacji o zgodzie albo braku zgody. Rodzic ma 7 dni na wydanie swojej zgody. Jeśli większość rodziców wyrazi zgodę – stowarzyszenie może zostać dopuszczone do prowadzenia zajęć |
| Wyjątki | brak | Opinia kuratora nie jest wymagana gdy zajęcia prowadzi stowarzyszenie:1) w ramach zadania zleconego z zakresu administracji rządowej lub2) w ramach zadań realizowanych przez Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom3) przez organizację harcerską objętą Honorowym Protektoratem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej działającą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.”; | brak |
