Z uwagi na pandemię prawodawca zdecydował o wprowadzeniu regulacji szczególnych, które są podstawą do powierzenia tego stanowiska przed nowym rokiem szkolnym 2021/2022 bez obowiązkowego konkursu.
Zgodnie z art. 63 prawa oświatowego stanowisko dyrektora szkoły powierza organ prowadzący placówkę i robi to w drodze konkursu. W czasie trwania tej procedury szkołą może zarządzać, jako pełniący obowiązki, wicedyrektor, a w placówkach, w których go nie ma, jeden z nauczycieli. Rozwiązanie to nie może jednak trwać dłużej niż 10 miesięcy. Gdy do konkursu nie zgłosi się żadna osoba albo nie zostanie wyłoniony żaden kandydat, organ prowadzący może powołać na dyrektora szkoły ustalonego przez siebie kandydata. Zawsze jednak musi to zrobić w porozumieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny i po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej lub rady szkoły, jeśli taka jest w placówce. Aby pandemia koronawirusa nie odwlekała w czasie tej procedury, resort edukacji przyjął rozporządzenie, zgodne z którym organ prowadzący może z konkursu zrezygnować. Poniżej w pytaniach i odpowiedziach wyjaśniamy, w jakich sytuacjach można z niego skorzystać.
☛ Dyrektor szkoły podstawowej złożył wypowiedzenie. Pracę zakończy 31 sierpnia br. Czy gmina, jako organ prowadzący placówkę, już teraz może wskazać jego następcę?
Tak. W takiej sytuacji pierwszym krokiem jest ustalenie, kiedy upływa kadencja obecnego dyrektora. Skoro jest to koniec sierpnia, możliwe będzie zastosowanie zasad szczególnych i nieprzeprowadzenie konkursu na następcę ustępującego dyrektora. Ważne, by stanowisko zostało obsadzone przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego 2021/2022.
☛ Czy jeśli dyrektorowi placówki kończy się niebawem kadencja, to można nie przeprowadzać konkursu, tylko przedłużyć mu powierzenie stanowiska?
Tak. Zgodnie z przepisami organ prowadzący może przedłużyć powierzenie stanowiska osobie, które pełni je obecnie, ale po uzyskaniu pozytywnej opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad placówką, a także po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej. Ta druga opinia nie musi być pozytywna. Z punktu widzenia przepisów istotny jest sam fakt jej zasięgnięcia. Jeśli w szkole istnieje rada szkoły, to organ prowadzący musi uzyskać opinię także od niej. Tutaj – jak w przypadku rady pedagogicznej ‒ opinia nie musi być pozytywna.
Dodatkowo konieczne jest zasięgnięcie opinii zakładowych organizacji związkowych. Opinia ta musi być wydana w terminie 14 dni od dnia otrzymania pisma w tej sprawie od organu prowadzącego.
☛ W poprzednim roku szkolnym przedłużyliśmy powierzenie stanowiska dyrektorowi, któremu kończyła się kadencja. Okres powierzenia upływa 31 sierpnia 2021 r. Czy w tej sytuacji możemy po raz kolejny powołać go na dyrektora, bez konieczności przeprowadzania konkursu?
Tak. Przepisy przejściowe nie zakazują takich praktyk. Należy jednak pamiętać o ograniczeniach dotyczących okresu powierzenia – maksymalnie na pięć lat, co w tym przypadku oznacza, że kadencja takiego dyrektora skończy się 31 sierpnia 2025 r., a nie w 2026 r., jak w przypadku dyrektorów, którym stanowisko powierza się bez konkursu po raz pierwszy.
☛ Organ nadzoru nie wydał pozytywnej opinii na temat wskazanego przez nas kandydata. Czy w tej sytuacji musi się odbyć konkurs?
Tak. Warunkiem skorzystania z przepisów szczególnych z rozporządzenia MEN jest bowiem uzyskanie pozytywnej opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Przepisy szczególne wyłączyły możliwość powierzenia stanowiska dyrektora szkoły wicedyrektorowi albo innemu nauczycielowi (gdy nie ma wicedyrektora) na okres do 10 miesięcy bez konkursu.
☛ Nie chcemy korzystać z przepisów szczegółowych przy powierzaniu stanowiska dyrektora, któremu kończy się kadencja. Czy jest to obowiązkowe?
Nie. Skorzystanie z rozporządzenia MEN nie jest obowiązkiem organu prowadzącego. Może on zastosować powszechnie obowiązujące przepisy prawa oświatowego i przeprowadzić konkurs, w wyniku którego wyłoni dyrektora szkoły.
Marta Handzlik-Rosuł
aplikant adwokacki, specjalista prawa oświatowego, pracy i medycznego
aplikant adwokacki, specjalista prawa oświatowego, pracy i medycznego
Podstawa prawna
art. 63 ustawy z 14 grudnia 2016 r. ‒ Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 910; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 762)
par. 11 ha rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. poz. 493)