Ministerstwo Edukacji i Nauki wraz ze stroną społeczną przystępuje do zmian dotyczących statusu zawodowego nauczycieli. Mają one obejmować zarówno czas pracy nauczycieli jak również ich wynagrodzenia.
AKTUALIZACJA: 21 września odbędzie się kolejne posiedzenie zespołu ds. statusu zawodowego pracowników oświaty, w skład którego wchodzą przedstawiciele MEiN, związków zawodowych i korporacji samorządowych. Udział w spotkaniu potwierdziły wszystkie trzy centrale związkowe: ZNP, FZZ i Solidarność.
Po ubiegłotygodniowym spotkaniu zespołu MEiN miało przesłać związkom zawodowym i samorządom konkretne propozycje, które staną się podstawą do negocjacji na kolejnym spotkaniu 18 maja. Wiadomo było, że zmianie ma ulec wysokość pensum – zostanie ono podwyższone o dwie godziny, ale tylko tym nauczycielom, którzy będą chcieli więcej zarabiać. Ci, którzy chcą zostać przy dotychczasowych stawkach będą pracowali tyle, ile obecnie.
Jak czytamy w propozycji ministerstwa „zwiększenie pensum będzie się wiązało z ruchami kadrowymi, w związku z powyższym proponuje się w trzyletnim okresie przejściowym zastosowanie działań osłonowych dla nauczycieli, dających możliwość elastycznego przechodzenia na nowy system. Rozwiązania kadrowe będą uwzględniały decyzję nauczyciela o zwiększeniu pensum z jednoczesnym wzrostem wynagrodzenia lub zachowanie dotychczasowego wymiaru pensum i ustalenie proporcjonalnego wynagrodzenia zasadniczego.”
Zmianie ma ulec także rozliczanie wymiaru zajęć dodatkowych. MEiN proponuje, by tego typu zajęcia były realizowane obowiązkowo przez nauczycieli przedmiotów, które wymagają mniej czasu na przygotowanie się do zajęć lub sprawdzanie prac pisemnych (nauczyciel wychowania fizycznego, nauczyciel plastyki i nauczyciel muzyki). Wymiar tych zajęć to dwie godziny tygodniowo przy czym ich rozliczenie może być w systemie np. rocznym, kwartalnym czy miesięcznym, a nie tygodniowym.
Stawki wynagrodzenia jakie proponuje ministerstwo mają odnosić się do minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku, ale tylko w przypadku początkujących nauczycieli. Przypomnijmy, że zgodnie z treścią porozumienia zawieszającego strajk nauczycieli miało to być średnie wynagrodzenie.
Wynagrodzenie zasadnicze ma być uzależnione od:
- poziomu wykształcenia - ograniczenie obecnej tabeli do grupy nauczycieli posiadających wykształcenie wyższe magisterskie i przygotowanie pedagogiczne oraz grupy pozostałych nauczycieli;
- etapu rozwoju zawodowego nauczyciela – kwotowy (stały) wzrost wynagrodzenia zasadniczego w związku z uzyskaniem, odpowiednio, stopnia nauczyciela mianowanego oraz stopnia nauczyciela dyplomowanego;
Wynagrodzenie ma składać się z :
- wynagrodzenia zasadniczego,
- dodatku za wysługę lat
- wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i doraźnych zastępstw
- wynagrodzenia za pełnienie powierzonych funkcji (ewentualne rozszerzenie funkcji uprawniających do dodatku),
- dodatku za warunki pracy
- dodatku motywacyjnego
- innych składników wynikających ze stosunku pracy – nagród (w tym nagród jubileuszowych i nagród za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze), odpraw, dodatkowych wynagrodzeń rocznych, dodatku za pracę w porze nocnej);
Nowością ma być wprowadzenie dodatku za specjalizacje zawodowe. MEiN proponuje dodatek za dwie specjalizacje możliwe do uzyskania po osiągnięciu stopnia nauczyciela dyplomowanego.
Minimalne stawki dodatków mają zostać określone w drodze rozporządzenia.
MEiN proponuje także odejście od rozliczania średnich wynagrodzeń nauczycieli, likwidację dodatku uzupełniającego oraz zwiększenie środków na wynagrodzenia (o średnią kwotę z ostatnich 3 lat) z przeznaczeniem na podwyżkę wynagrodzenia zasadniczego, a także przejście do powszechnego sposobu naliczania wysokości odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych i przesunięcie uwolnionych środków na podwyższenie wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli.
Zmianie miałoby ulec także wypłacanie dodatku wiejskiego - byłby on w stałej kwocie, niezależnej od posiadanego stopnia awansu zawodowego, a nie jak dotychczas, jako procent od wynagrodzenia zasadniczego na poszczególnych stopniach awansu.
Wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli prezentowałoby się następująco
Jak czytamy w dokumencie, jaki ministerstwo przesłało związkom zawodowym i samorządom: „Proponowany mnożnik jest wynikiem zwiększenia wynagrodzenia zasadniczego o wynagrodzenie za dwie godziny ponadwymiarowe tygodniowo, różnicy środków w odpisie na ZFŚS po przejściu na system powszechny oraz średniej miesięcznej kwoty wypłacanego dodatku uzupełniającego w przeliczeniu na etat nauczyciela. Możliwa wysokość dodatków na stopniach awansu zawodowego nauczyciela mianowanego i dyplomowanego zaproponowana została w kwotach, które zachowują dotychczasowe relacje pomiędzy kolejnymi stopniami awansu.
Awans zawodowy nauczycieli
Zmianie ulegnie także sposób przeprowadzania awansu zawodowego nauczycieli. MEiN proponuje zmniejszenie liczby stopni awansu zawodowego. Likwidacji ma ulec stopień nauczyciela kontraktowego. W okresie przejściowym nauczyciele kontraktowi z zaawansowanym stażem wynikającym z obecnego systemu awansu, mogliby liczyć na przyspieszenie uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego.
Wprowadzenie do zawodu nauczyciela ma trwać co najmniej cztery lata. Po tym czasie ma być przeprowadzony wystandaryzowany egzamin zewnętrzny. Będzie się on składał z części praktycznej i teoretycznej.
MEiN chciałoby, żeby proces awansu zawodowego został odbiurokratyzowany. Proponuje więc, by odejść od staży i położyć większy nacisk na umiejętności praktyczne nauczycieli.
Pozostałe zmiany: ocena pracy i urlop
Wśród proponowanych zmian znajduje się także zmiana oceny pracy nauczycieli oraz naliczania urlopu.
MEiN postuluje określenie przypadków, w których ocena pracy byłaby wymagana (np. przed uzyskaniem każdego stopnia awansu zawodowego oraz stopnia specjalizacji zawodowej, przy ubieganiu się o pełnienie określonych funkcji) i odejście od obligatoryjnych terminów dokonywania oceny pracy. Szczegółowe kryteria oceny zostałyby określone w drodze rozporządzenia.
W kwestii urlopu MEiN proponuje, by wynosił on 50 dni roboczych w placówkach feryjnych we wszystkie dni wolne od zająć dydaktyczno–wychowawczych. Nowością byłaby możliwość przyznania prawa do dodatkowych dni urlopu wypoczynkowego za dłuższe wycieczki szkolne (oraz dodanie przepisów o delegacjach za podróże służbowe dla nauczycieli opiekujących się uczniami na wycieczkach szkolnych).
