Gmina ma obowiązek tak zorganizować pracę swoich placówek dla najmłodszych, by w okresie letnim nie było przerwy w sprawowaniu opieki. Mogą to być jednak tylko dyżurujące obiekty dla dzieci z różnych rejonów
Czy otwarcie placówki zależy od liczby dzieci?
W małej miejscowości opiekunowie tylko pięciorga dzieci chcą, aby w czasie wakacji uczęszczały one do przedszkola. Dyrektor placówki w porozumieniu z wójtem uznał, że przedszkole zostanie zamknięte na lato. Czy organ prowadzący może podjąć taką decyzję?
Zgodnie z ramowym statutem przedszkola funkcjonują przez cały rok szkolny, ale przerwy w ich pracy może ustalić organ prowadzący na wniosek dyrektora i rady placówki. Nauczycieli przedszkoli obowiązuje też odmienny od nauczycieli szkół wymiar urlopu – 35 dni roboczych. Doświadczenie pokazuje, że od lipca do końca sierpnia nie wszyscy rodzice korzystają z oferty przedszkola i frekwencja w tym czasie jest niższa. Taka sytuacja nie może jednak prowadzić do tego, że przedszkole np. w małej miejscowości z powodu zbyt małej liczby zapisanych na ten czas dzieci będzie w ogóle zamknięte. Opiekun wówczas powinien poskarżyć się do kuratorium, że gmina nie wywiązuje się z obowiązku zapewnienia dzieciom całorocznego wychowania przedszkolnego. Niemniej rodzic może się spotkać z odmową, jeśli odpowiednio wcześniej nie zgłosił dyrekcji, że dziecko w czasie wakacji będzie korzystało z placówki.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).
Par. 10 ust. 2 załącznika nr 1 do rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 61, poz. 624 ze zm.).
Czy podopieczni mają prawo do posiłku
Wójt zdecydował, że przedszkola będą funkcjonować w czasie przerwy wakacyjnej, ale nie będą działały w tym czasie stołówki. Mają być tam remonty. Czy rodzice mają prawo żądać wydawania podopiecznym posiłków?
Rodzice mogą skutecznie domagać się, aby dziecko miało wydawany w przedszkolu posiłek za niewielką opłatą. Stołówka czy catering są niezbędne i gmina musi zadbać, aby były one dostępne w każdej placówce. W ustawie o systemie oświaty jest jasno wskazane, że w szkołach i przedszkolach należy zorganizować stołówkę w celu wspierania prawidłowego rozwoju uczniów. Rodzice muszą liczyć się z tym, że spożywanie posiłków w stołówce jest odpłatne. Zasady korzystania ze stołówki, w tym wysokość opłat, ustala dyrektor. Również zasady jej funkcjonowania, czyli czas wydawania posiłków, powinien określać szef placówki. Rodzice przedszkolaków pokrywają tylko koszty składników posiłku. Z kolei gmina powinna sfinansować wydatki związane np. z zatrudnieniem tam pracowników. W efekcie część gmin decyduje się na rezygnację z prowadzenia stołówek. W zamian zamawiają usługi gastronomiczne, czyli catering. Warto też wspomnieć, że przedszkole powinno zadbać o dostęp do bieżącej ciepłej wody oraz zapewnić mydło i ręczniki.
Podstawa prawna
Art. 67a ust. 1 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).
Czy rodzice decydują o obsadzie kadrowej
Opiekunowie domagają się, aby w czasie wakacji ich dzieci uczyły te same nauczycielki co do tej pory. Argumentowali, że maluchy są już przyzwyczajone do nich i nie będą narażone na niepotrzebny stres. Dyrektor nie zgodził się na takie żądanie. Czy rodzice mogą wpływać na wybór nauczyciela prowadzącego zajęcia z dziećmi?
O tym decyduje dyrektor. Może więc na czas wakacji zaplanować, że inne nauczycielki będą prowadzić zajęcia z dziećmi. Co więcej, gmina wspólnie z szefami tych placówek może postanowić, że dzieci w czasie wakacji będą się uczyły w innych przedszkolach z innymi nauczycielami. Opiekunowie mogą tylko wnioskować, aby przynajmniej jeden z nauczycieli, który w trakcie roku szkolnego prowadził zajęcia, wykonywał je w dalszym ciągu w wakacje. Trzeba jednak mieć na względzie, że pedagodzy zatrudnieni w przedszkolach najczęściej wykorzystują urlop wypoczynkowy w trakcie wakacji. Dyrektorom trudno jest zorganizować zajęcia w tym czasie z pedagogami poszczególnych oddziałów. Przepisy jedynie informują, że dla zapewnienia ciągłości i skuteczności pracy wychowawczej i dydaktycznej wskazane jest, aby nauczyciel (nauczyciele) opiekował się danym oddziałem przez cały okres uczęszczania dzieci do przedszkola.
Podstawa prawna
Par. 11 i par. 13 ust. 2 załącznika nr 1 do rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 61, poz. 624 ze zm.).
Czy powinny być dodatkowe zajęcia
Dyrektor przedszkola zdecydował, że w czasie przerwy wakacyjnej nie będzie dodatkowych zajęć dla dzieci. Z kolei opiekunowie domagają się, aby w dalszym ciągu uczyły się rytmiki i języka angielskiego. Szef placówki poinformował ich, że musieliby wtedy dodatkowo zapłacić osobom prowadzącym te zajęcia. Czy opiekunowie mogą wpłynąć na zmianę decyzji dyrektora?
Dodatkowe zajęcia służą rozwijaniu u dzieci umiejętności i zainteresowań. Dyrektor nie powinien w czasie wakacji przerywać takich zajęć. Nie może też od opiekunów wymuszać, aby to oni sami je sfinansowali. Tym bardziej że w czasie przebywania dzieci w samorządowym przedszkolu nie można za pobyt dziecka w placówce pobierać więcej niż przewidziany jeden złoty, nawet gdyby była to opłata za dodatkowe zajęcia. Warto też pamiętać, że jeśli gmina znalazłaby na ten cel środki, dyrektor placówki musiałby dopuścić do tych dodatkowych zajęć wszystkie dzieci, a nie tylko te, których rodzice wyrazili taką chęć. W sytuacji kiedy nie byłoby takiej możliwości, zajęcia musiałyby się odbywać dopiero po zakończeniu formalnej pracy przedszkola.
Podstawa prawna
Art. 1 pkt 4 lit. h ustawy z 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 827).
Czy limit dzieci w salach musi być zachowany
Prezydent miasta z powodu remontów zamknął część przedszkoli. Okazało się, że w tym czasie zostało zgłoszonych więcej dzieci niż zwykle. W efekcie w lipcu i sierpniu muszą one przebywać w przepełnionych salach. Czy rodzic może się domagać, aby utworzyć dodatkowe oddziały?
W przedszkolu liczebność oddziałów nie może wynieść więcej niż 25 dzieci. Jeśli opiekunowie zauważą, że sale są przepełnione, powinni powiadomić o tym szefa placówki, organ prowadzący, a także kuratorium. Przez cały rok kalendarzowy należy przestrzegać przepisów w zakresie limitu oddziałów. Dyrektorzy nie mogą tłumaczyć się tym, że są wakacje i sezon urlopowy. Prezydent miasta powinien wtedy uruchomić dodatkowe oddziały.
Podstawa prawna
Par. 5 ust. 2 załącznika nr 1 do rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 61, poz. 624 ze zm.).
Czy czas pracy będzie dopasowany do rodziców
Samorząd zdecydował, że w przedszkolu w lipcu i sierpniu będzie realizowana tylko podstawa programowa, czyli pięć bezpłatnych godzin. W efekcie przedszkole ma być otwierane od 9 do 14. Opiekunowie domagają się, aby placówki funkcjonowały dłużej. Czy ich żądania są uzasadnione?
Co do zasady organy prowadzące przedszkola (najczęściej gmina) mają obowiązek zadbać o wychowanie przedszkolne dzieci w wieku 3–6 lat. Do tej pory musiały zagwarantować miejsce dla pięciolatków i sześciolatków, a dla pozostałych dzieci w miarę możliwości, czyli posiadanych wolnych miejsc. Tym dzieciom, które są obligatoryjnie objęte obowiązkiem wychowania przedszkolnego, należy zapewnić co najmniej realizację pięciu godzin podstawy programowej. Część gmin, która ma problemy lokalowe, uruchamia placówki w systemie zmianowym, aby wywiązać się z tego obowiązku. Z drugiej jednak strony nie jest to całkiem prawidłowe działanie gmin, bo przepisy nakazują im, aby godziny funkcjonowania tych placówek były dopasowane do potrzeb rodziców. Dlatego jeśli opiekun wychodzi do pracy na godzinę 8, to powinien (również w trakcie wakacji) mieć możliwość pozostawienia dziecka w przedszkolu odpowiednio wcześniej.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).
Czy sześciolatek może być razem z trzylatkiem
Tylko jedno z czterech przedszkoli w czasie wakacji działa na terenie gminy. Na skutek takiej decyzji utworzono grupy mieszane. Okazuje się, że najmłodsze dzieci są z najstarszymi. Rodzice poskarżyli się na takie działania do burmistrza. Czy takie zmiany organizacyjne są dopuszczalne w wakacje?
Nie ma żadnych ograniczeń prawnych do tworzenia grup dziecięcych w przedszkolu w różnym wieku. Co do zasady dyrektorzy tych placówek starają się, aby dzieci przebywały z dziećmi z tego samego rocznika. Nauczyciele przekonują, że dzieci z przebywania w takich mieszanych grupach czerpią też korzyści, bo starsze uczą się opiekować tymi młodszymi. Z kolei trzylatki mogą podpatrywać zachowania sześciolatków i próbują je naśladować.
Podstawa prawna
Par. 16 załącznika nr 1 do rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 61, poz. 624 ze zm.).
Czy można zwiększać opłaty za dodatkowy pobyt
Burmistrz zdecydował, że wszystkie przedszkola będą funkcjonować w trakcie wakacji. Zaznaczył jednak, że opłata będzie wyższa o dwa złote za każdą dodatkową godzinę. Argumentował, że z powodu zbyt małej liczby dzieci przedszkola ponoszą wyższe koszty funkcjonowania. Czy w czasie przerwy wakacyjnej można w dowolny sposób ustalać odpłatność?
Opłata za dodatkową godzinę maksymalnie może wynieść jeden złoty. Są one realizowane po pięciu bezpłatnych. W ich trakcie ma być realizowana podstawa programowa. Gminy dostają specjalną dotację z budżetu, która nakłada na nich obowiązek, aby opłaty za pobyt dzieci w przedszkolu nie przekraczały jednego złotego za każdą dodatkową godzinę.
Podstawa prawna
Art. 14 ust. 5 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).