Nauczyciele w ciągu ośmiu lat muszą awansować na kolejny stopień naukowy. Na drugie zatrudnienie będą potrzebowali zgody rektora. Pracownicy uczelni dostaną kolejną transzę podwyżek.
Podwyżki na uczelniach
/
DGP
W roku akademickim 2013/2014 zaczną obowiązywać kolejne zmiany w zatrudnianiu nauczycieli akademickich wprowadzone reformą
szkolnictwa wyższego w 2011 r. Naukowcy będą też musieli ostatecznie zdecydować się, na jakiej uczelni wybierają pracę. Zwolnieni natomiast zostaną ci, którzy w wyznaczonym terminie nie uzyskają kolejnego stopnia naukowego.
Odliczanie włączone
Nowelizacja z 18 marca 2011 r. ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. nr 84, poz. 455 z późn. zm.) wprowadziła dla nauczycieli pracujących na uczelniach limit czasu na uzyskanie kolejnego stopnia awansu naukowego. Zgodnie z nią okres zatrudnienia bez tytułu naukowego doktora może wynosić maksymalnie osiem lat. Tyle samo dla adiunktów bez stopnia doktora habilitowanego. Jeśli nie zdążą w określonym terminie awansować, stracą pracę. Nowelizacja weszła w życie 1 października 2011 r., ale omawiany
przepis obowiązuje od 1 października 2013 r.
Przepisy wskazują, że szczegółowe warunki skracania i przedłużania oraz zawieszania tych okresów określa statut uczelni. Z zastrzeżeniem, że w każdym przypadku nie może on przekraczać wspomnianych ośmiu lat. Jednak uczelnie dość swobodnie podeszły do tego, jakie wymogi będą dotyczyły poszczególnych pracowników (na jakiej zasadzie będą wliczane do stażu lata już przepracowane na wydziale przed wejściem w życie nowej regulacji). To, jakie zasady ich obowiązują, zostało określone w przepisach wewnętrznych każdej
szkoły wyższej.
Tylko jeden etat
Rok akademicki 2013/2014 r. to także ostatni moment, aby dorobić na kilku etatach. Ograniczenie tej opcji również wprowadziła nowelizacja ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym. Zgodnie z nią
nauczyciel akademicki już na na drugie zatrudnienie potrzebuje zgody rektora. Wcześniej musiał ją mieć dopiero na trzecią pracę. Na dwóch mógł pracować bez przeszkód.
Ustawodawca wprowadził trzyletni okres przejściowy dla tego
przepisu. Oznacza to, że osoby, które przed 1 października 2011 r. były zatrudnione na więcej niż jednym etacie bez pozwolenia rektora, mogą być na nim jeszcze do 30 września 2014 r.
Ale ci, którzy obecnie chcieliby uzyskać dodatkowy angaż w innych szkołach wyższych, muszą już występować o zgodę na uczelni, która jest ich podstawowym miejscem pracy.
Działalność bez zgody
Jednak nie każdy rodzaj zatrudnienia wymaga uzyskania pozwolenia rektora macierzystej placówki. Po pierwsze, chodzi o pracę dydaktyczną na innej uczelni lub w jednostce naukowej, która byłaby konkurencyjna dla tej w pierwszej. Nowy przepis nie ogranicza możliwości dodatkowego zatrudnienia nauczycieli akademickich w ramach stosunku pracy u innych pracodawców niż szkoły wyższe i jednostki naukowo-badawcze ani nie uzależnia podjęcia czy kontynuowania takiego zatrudnienia od uprzedniej zgody rektora.
Rektor rozważy, w jakim stopniu zatrudnienie na drugiej uczelni będzie ograniczało możliwość wykonywania obowiązków służbowych. Jest on nawet zobowiązany przepisami odmówić wyrażenia zgody, jeżeli świadczenie usług dydaktycznych lub naukowych u innego pracodawcy zmniejsza zdolność prawidłowego funkcjonowania na macierzystej uczelni lub wiąże się z wykorzystaniem jej urządzeń technicznych i zasobów. Jeśli nauczyciel zgody nie uzyska, jest zobowiązany do zrezygnowania z dodatkowego angażu. Jeśli tego nie zrobi, uczelnia musi go zwolnić.
Regulacje te stosuje się do nauczycieli akademickich podejmujących zatrudnienie tylko w ramach stosunku pracy.
Przepisy wskazują jednak na wyjątki. Nie obejmują one pracy:
● w niektórych urzędach (m.in. Kancelarii Sejmu, Senatu, Trybunale Konstytucyjnym, urzędach ministrów, rzecznika praw dziecka czy rzecznika praw obywatelskich),
● w organach towarzystw naukowych i zawodowych,
● w organach wymiaru sprawiedliwości,
● w instytucjach kultury,
● we władzach Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności,
● w samorządowych kolegiach odwoławczych.
Limit w podejmowaniu kolejnego etatu nie dotyczy też umów cywilnoprawnych. Nauczyciel może także swobodnie wykonywać dodatkową pracę, jeśli prowadzi własną działalność gospodarczą. Ale o niej musi poinformować rektora. W tym celu najlepiej złożyć oświadczenie. Zasady te określają zarządzenia wewnętrzne szkoły wyższej.
Wyższe płace
W nowym roku akademickim pracownicy uczelni publicznych otrzymają też kolejną transzę podwyżek. Mimo oszczędności budżetowych rząd się z nich nie wycofał i mają one zostać utrzymane. W ciągu trzech lat (do 2015 r.) wynagrodzenia akademików powinny wzrosnąć o 30 proc. Kolejna podwyżka zostanie przyznana od 1 stycznia 2014 r. Kiedy faktycznie wpłynie ona na konto pracowników, zależy od tego, kiedy pieniądze na ten cel otrzyma szkoła wyższa. W tym roku dodatkowe środki trafiły do szkół dopiero w lipcu czy nawet sierpniu. Wszystko zależy od tego, kiedy Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego je rozdzieli pomiędzy poszczególne uczelnie oraz terminu, w jakim zwolni te środki minister finansów. Potem rektor będzie musiał dokonać ich podziału pomiędzy swoich pracowników. W tym celu są prowadzone negocjacje ze związkami zawodowymi.
Jednak warto o podwyżkę starać się już teraz. Ponieważ przepisy narzucają na rektora jedynie to, o ile powinno wzrosnąć minimalne wynagrodzenie. Na przykład zasadnicza pensja profesora zwyczajnego wzrośnie z 4525 zł do 4940 zł, adiunkta z 3615 zł do 3945 zł, a asystenta 2055 zł do 2245 zł. Przepisy nie ustanawiają pozostałych podwyżek. Te rektorzy powinni uzależniać od wkładu pracy danego pracownika.
Wzór pozwu o zgodę na drugi etat
.........................................................................
(imię nazwisko)
..............................................................................
(stanowisko)
..............................................................................
(jednostka organizacyjna)
WNIOSEK
Proszę o wyrażenie zgody na dodatkowe zatrudnienie w ramach stosunku pracy u dodatkowego pracodawcy prowadzącego działalność dydaktyczną lub naukowo-badawczą.
Informacje o dodatkowym zatrudnieniu:
– nazwa szkoły wyższej/jednostki naukowo-badawczej: ................
– nauczyciel akademicki/pracownik naukowy*
– mianowanie/umowa o pracę*
– stanowisko: ................................................................................
– czas nieokreślony/czas określony*
– wymiar etatu: .............................................................................
–okres zatrudnienia (pełna data): od .................... do ....................
*niepotrzebne skreślić
Kraków, dnia ..........................................
(podpis składającego oświadczenie)
Opinia Kierownika Jednostki Organizacyjnej
................................................................................................
Decyzja Rektora .................................................................................................
Zawiadomienie o prowadzeniu działalności gospodarczej
........................................................
(imię nazwisko)
...................................................
(stanowisko)
...................................................
(jednostka organizacyjna)
OŚWIADCZENIE
Oświadczam, że poza Uniwersytetem prowadzę działalność gospodarczą:
– miejsce prowadzenia działalności gospodarczej oraz data jej rozpoczęcia: ..........................................................................................
Kraków, dnia .................................
(podpis składającego oświadczenie)
PRZYKŁADY
1. Czy nie obowiązują prawa nabyte
Nauczyciel akademicki pracuje na uczelni od 2002 roku. Zgodnie ze statutem, który obowiązywał w momencie, kiedy został przyjęty do pracy, naukowiec miał 12 lat na awans. Oznacza to, że musi uzyskać habilitację już w przyszłym roku. Czy obowiązują go nowe przepisy i od 1 października 2013 r. ma jeszcze osiem lat na awans?
Każda uczelnia ustala własne zasady motywowania pracowników do zdobywania kolejnych stopni awansu. Przepisy wskazują, że warunki skracania i przedłużania oraz zawieszania tych okresów określa statut szkoły wyższej. Pracowników obowiązują zasady, zgodnie z którymi podjęli zatrudnienie na uczelni. Szkoły najczęściej respektują prawa nabyte. Bez względu na to, czy działają one na korzyść czy niekorzyść pracownika. Zatem nowy przepis nie oznacza automatycznej likwidacji na uczelni reguł, które obowiązywały do czasu jego wejścia w życie.
Podstawa prawna
Art. 1 pkt 92 ustawy 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 84, poz. 455 z późn. zm.).
2. Czy umowa o dzieło będzie wymagała zgody
Profesor otrzymał propozycję pracy na uczelni niepublicznej od następnego roku akademickiego. Pracuje jednak już obecnie w dwóch innych szkołach wyższych. Nie chce z tego rezygnować. Czy to oznacza, że nie ma możliwości podjęcia pracy w innej szkole?
Może wykładać w trzech szkołach. Ale tylko maksymalnie w dwóch może być zatrudniony w ramach stosunku pracy. Współpracę z trzecią ma prawo podjąć, podpisując z nią umowę cywilnoprawną. Może też rozpocząć własną działalność gospodarczą. W jej ramach będzie mógł wykładać w różnych szkołach wyższych bez ograniczeń.
Podstawa prawna
Art. 129 ustawy z 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 572 z późn. zm.).
Podstawa prawna
Art. 129 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 572 z późn. zm.). Art. 1 pkt 92, art. 24 ustawy 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 84, poz. 455 z późn. zm.). Załącznik nr 1 rozporządzenia ministra nauki i szkolnictwa wyższego z 5 października 2011 r. w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w uczelni publicznej (Dz.U. nr 243, poz. 1447).
