- Wskaźniki oceny pracy nauczycieli powinny być określane w rozporządzeniu MEN, a nie w regulaminach poszczególnych szkół, przygotowywanych przez ich dyrektorów – wskazuje Rzecznik Praw Obywatelskich w piśmie do Rafała Grupińskiego, przewodniczącego sejmowej komisji edukacji, nauki i młodzieży.

Chodzi o ustawę z dnia 27 października 2017 o finansowaniu zadań oświatowych, która zacznie obowiązywać 1 września 2018 r. Akt ten wprowadził bowiem szereg zmian w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela. Zgodnie z nowymi regulacjami, szczegółowe kryteria oceny pracy nauczyciela określa się w formie rozporządzenia (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz trybu postępowania odwoławczego (Dz. U. poz. 1133)) i są one wspólne dla wszystkich nauczycieli.

Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca jednak uwagę, że zasada ta nie dotyczy wskaźników ocen pracy nauczycieli odnoszących się do poziomu spełniania poszczególnych kryteriów oceny. Mogą być one bowiem ustalane indywidualnie w regulaminach szkoły, których treść będzie zależna od poszczególnych dyrektorów placówek.

- Negatywnie należy ocenić rozwiązanie przekazania do uregulowania w regulaminach szkół, tj. aktach niebędących źródłem prawa powszechnie obowiązującego, kwestii wskaźników oceny pracy nauczycieli określających poziom spełniania poszczególnych kryteriów oceny ich pracy. Takie rozwiązanie oznacza zatem, że poziom realizowania przez nauczycieli takiego samego kryterium, wspólnego dla wszystkich nauczycieli będzie różny, zależny wyłącznie od dyrektora danej szkoły – czytamy w piśmie Adama Bodnara.

RPO obawia się, że przekazanie dyrektorom szkół do uregulowania w regulaminach kwestii wskaźników może rodzić obawy nauczycieli, iż dyrektorzy będą tworzyć je w zależności od swoich indywidualnych upodobań, nie zaś od wynikającej z ustawy – Karta Nauczyciela – specyfiki pracy w danej szkole.

Adam Bodnar zwraca uwagę, iż skoro od oceny nauczycieli zależeć ma możliwość jego awansu, system punktowania powinien być ujednolicony. Rzecznik sugeruje więc, ustalenie wskaźników akcie prawa powszechnie obowiązującego (np. rozporządzenie).

Kwestia ustalenia wskaźników jest związana także oceną pracy dyrektorów szkół. W tym przypadku, zgodnie z nowymi rozwiązaniami, wskaźniki ustalane są przez organ nadzorujący i zależeć mają od specyfiki pracy w danej szkole. Zgodnie z opinią RPO, takie lokalne uwarunkowania mogą doprowadzić do obowiązywania skrajnie różnych regulaminów, co „może budzić wątpliwości pod kątem zapewnienia przestrzegania podstawowych praw i wolności przysługujących obywatelom”.