Subskrybuj nas na Youtube
"Wzmocnienie warunków rozwoju zawodowego nauczycieli, ukierunkowanego na potrzeby powierzonych im uczniów oraz usprawnienie procesu dokonywania oceny pracy nauczycieli i zobiektywizowanie tych ocen – to główne założenia ujęte w rozporządzeniu" - czytamy w komunikacie Ministerstwa Edukacji Narodowej informującym o podpisaniu rozporządzenia.
Zgodnie z ustawą o finansowaniu zadań oświatowych, odejdzie się przy awansie zawodowym od oceny dorobku zawodowego nauczyciela na rzecz oceny jego pracy. Takiej ocenie co trzy lata będą podlegali wszyscy nauczyciele. Każdy będzie mógł być także oceniony w dowolnym czasie na wniosek rady szkoły, rady rodziców, organu prowadzącego szkołę lub dyrektora.
Zgodnie z ustawą kryteria oceny nauczycieli ma określić minister edukacji narodowej w rozporządzeniu, a wskaźniki oceny dyrektor szkoły w regulaminie. Według MEN, taka formuła pozwoli uwzględnić przy ocenianiu specyfiki szkół i warunków, w jakich pracują nauczyciele: placówek małych, dużych, miejskich, wiejskich itd. W nowym systemie nauczyciele na poszczególnych stopniach awansu będą oceniani według różnych kryteriów, których liczba rośnie kaskadowo. Stażyści będą musieli spełniać dziewięć kryteriów, nauczyciele kontraktowi - 14, mianowani - 19, a dyplomowani - minimum 23.
Przy czym ocena pracy nauczyciela kontraktowego będzie obejmowała dziewięć kryteriów określonych dla nauczyciela stażysty plus pięć dla kontraktowego. Nauczyciel mianowany będzie oceniany z uwzględnieniem kryteriów dla nauczycieli stażystów i kontraktowych i dodatkowo pięciu przewidzianych na tym stopniu awansu zawodowego. Dla nauczyciela dyplomowanego obok konieczności spełnienia kryteriów określonych dla nauczyciela stażysty, kontraktowego i mianowanego, określono dwa kryteria obligatoryjne, które muszą być spełnione przez wszystkich nauczycieli na tym stopniu awansu zawodowego, a ponadto cztery, z których trzeba będzie spełnić co najmniej dwa.
Kryteria oceny pracy nauczyciela stażysty obejmą: 1) poprawność merytoryczną i metodyczną prowadzonych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych; 2) dbałość o bezpieczne i higieniczne warunki nauki, wychowania i opieki; 3) znajomość praw dziecka, w tym praw określonych w Konwencji o Prawach Dziecka, ich realizację oraz kierowanie się dobrem ucznia i troską o jego zdrowie z poszanowaniem jego godności osobistej; 4) wspieranie każdego ucznia, w tym ucznia niepełnosprawnego, w jego rozwoju oraz tworzenie warunków do aktywnego i pełnego uczestnictwa ucznia w życiu szkoły oraz środowiska lokalnego; 5) kształtowanie u uczniów szacunku do drugiego człowieka, świadomości posiadanych praw oraz postaw obywatelskiej, patriotycznej i prospołecznej, w tym przez własny przykład nauczyciela; 6) współpracę z innymi nauczycielami; 7) przestrzeganie przepisów prawa z zakresu funkcjonowania szkoły oraz wewnętrznych uregulowań obowiązujących w szkole, w której nauczyciel jest zatrudniony; 8) poszerzanie wiedzy i doskonalenie umiejętności związanych z wykonywaną pracą, w tym w ramach doskonalenia zawodowego; 9) współpracę z rodzicami.
Kryterium "współpraca z rodzicami" nie dotyczy nauczyciela zatrudnionego w szkole dla dorosłych, kolegium pracowników służb społecznych, bibliotece pedagogicznej lub placówce doskonalenia nauczycieli.
Dodatkowe kryteria oceny pracy nauczyciela kontraktowego: 1) planowanie, organizowanie i prowadzenie zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych wynikających ze specyfiki szkoły i zajmowanego stanowiska, z wykorzystaniem metod aktywizujących ucznia, w tym narzędzi multimedialnych i informatycznych, dostosowanych do specyfiki prowadzonych zajęć; 2) diagnozowanie potrzeb i możliwości ucznia oraz indywidualizowanie pracy z uczniem; 3) analizowanie własnej pracy, wykorzystywanie wniosków wynikających z tej analizy do doskonalenia procesu dydaktyczno–wychowawczego i opiekuńczego oraz osiąganie pozytywnych efektów pracy; 4) wykorzystywanie w pracy wiedzy i umiejętności nabytych w wyniku doskonalenia zawodowego; 5) realizowanie innych zajęć i czynności wynikających z zadań statutowych szkoły (chodzi o zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów), w tym w przeprowadzaniu egzaminów zewnętrznych.
Kryteria oceny pracy nauczyciela mianowanego obejmują kryteria dla stażysty, kontraktowego, a ponadto: 1) podejmowanie innowacyjnych rozwiązań organizacyjnych, programowych lub metodycznych w prowadzeniu zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych; 2) pobudzanie inicjatyw uczniów przez inspirowanie ich do działań w szkole i środowisku pozaszkolnym oraz sprawowanie opieki nad uczniami podejmującymi te inicjatywy; 3) prowadzenie oraz omawianie zajęć otwartych dla nauczycieli lub rodziców; 4) wykorzystywanie wiedzy i umiejętności nabytych w wyniku doskonalenia zawodowego do doskonalenia własnej pracy oraz pracy szkoły; 5) realizowanie powierzonych funkcji lub innych zadań zleconych przez dyrektora szkoły.
Dodatkowe kryteria oceny pracy nauczyciela dyplomowanego to: 1) ewaluacja własnej pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz wykorzystywanie jej wyników do doskonalenia własnej pracy i pracy szkoły; 2) efektywne realizowanie zadań na rzecz ucznia we współpracy z podmiotami zewnętrznymi; 3) dwa z poniższych kryteriów, wskazane przez nauczyciela: a) opracowywanie i wdrażanie innowacyjnych programów nauczania, programów wychowawczo-profilaktycznych lub innych programów wynikających ze specyfiki szkoły lub zajmowanego stanowiska, z uwzględnieniem potrzeb uczniów, b) upowszechnianie dobrych praktyk edukacyjnych, w szczególności przygotowanie autorskiej publikacji z zakresu oświaty, c) przeprowadzenie ewaluacji działań wynikających z pełnionej funkcji lub zadań związanych z oświatą realizowanych poza szkołą oraz wykorzystywanie jej wyników do podnoszenia jakości pracy szkoły, d) współpracę z Centralną Komisją Egzaminacyjną lub okręgową komisją egzaminacyjną, w szczególności w charakterze egzaminatora, autora zadań lub recenzenta, placówkami doskonalenia nauczycieli lub szkołami wyższymi w zakresie opieki nad studentami odbywającymi praktyki pedagogiczne.
Kryteria oceny pracy nauczyciela na kolejnych stopniach awansu obejmują także stopień realizacji planu rozwoju zawodowego.
W rozporządzeniu określono procentowo poziomy spełniania kryteriów oceny pracy nauczyciela, od których zależy otrzymanie oceny wyróżniającej (nie mniej niż 95 proc.), bardzo dobrej (nie mniej niż 80 proc.), dobrej (nie mniej niż 55 proc.), a także negatywnej (mniej niż 55 proc.).
Opisano także tryb dokonania oceny pracy nauczyciela i tryb odwoławczy oraz kryteria oceny pracy dyrektora szkoły.
Zgodnie z ustawą o finansowaniu zadań oświatowych nauczyciel dyplomowany, który otrzyma ocenę wyróżniającą, dostanie specjalny dodatek, nazywany przez media "500 plus dla nauczycieli". Będzie to 16 proc. kwoty bazowej, określanej dla nauczycieli corocznie w ustawie budżetowej. Po raz pierwszy nauczyciele będą mogli otrzymać go po 1 września 2020 r., jednak pełną wysokość będzie miał dopiero od 1 września 2022 r. Do tego czasu wysokość dodatku będzie co roku rosła. Od 1 września 2020 r. ma on wynosić 3 proc. kwoty bazowej, a od 1 września 2021 r. - 6 proc. W ocenie skutków regulacji wyliczono, że w 2020 r. dodatek wynosiłby 95 zł, w 2021 r. - 190 zł, a w 2022 r. - 507 zł.