Podstawa programowa kształcenia ogólnego to rozporządzenie ministra edukacji, w którym jest opisane, co uczeń powinien umieć z danego przedmiotu po danym etapie edukacyjnym. Programy nauczania i podręczniki muszą być z nią zgodne, a nauczyciel ma obowiązek realizacji treści zawartych w podstawie.
Opracowanie nowej podstawy programowej dla szkół ponadpodstawowych jest związane z wprowadzaniem reformy edukacji zmieniającej ustrój szkolny w Polsce, w tym wydłużającej m.in. okres nauki w liceach i technikach oraz wprowadzającej szkoły branżowe w miejsce zasadniczych szkół zawodowych. Zmiana struktury szkół pociągnęła za sobą zmianę podstawy programowej.
Zgodnie z przyjętym dokumentem, w liceach ogólnokształcących i technikach został zwiększony tygodniowy wymiar godzin historii (z 2 do 8) oraz geografii, biologii, chemii i fizyki (z 1 do 4) realizowanych w zakresie podstawowym. W związku z tym uczniowie nie będą mieli obowiązku realizowania jednego z dotychczasowych przedmiotów uzupełniających (przyroda lub historia i społeczeństwo) realizowanych w wymiarze 4 godzin tygodniowo. W liceum ogólnokształcącym uczniowie będą mogli wybrać od 2 do 3 przedmiotów z zakresu rozszerzonego.
Geografia, biologia, chemia i fizyka, w związku ze zwiększonym wymiarem godzin w zakresie podstawowym, zostaną włączone do grupy przedmiotów z zakresu rozszerzonego, realizowanych w wymiarze 6 godzin tygodniowo, do których zaliczają się: język obcy nowożytny, historia, matematyka oraz informatyka.
Zwiększony został wymiar godzin przeznaczonych na realizację w zakresie rozszerzonym przedmiotu wiedza o społeczeństwie - do 8 godzin tygodniowo.
Spośród przedmiotów: filozofia, plastyka i muzyka, dyrektor liceum ogólnokształcącego lub technikum będzie ustalał jeden, który będzie realizowany obowiązkowo przez uczniów w klasie I.
W liceach ogólnokształcących dwujęzycznych, liceach ogólnokształcących z oddziałami dwujęzycznymi, technikach dwujęzycznych i technikach z oddziałami dwujęzycznymi, za zgodą organu prowadzącego, będzie mogło być prowadzone kształcenie w klasie wstępnej o rocznym okresie nauczania.
W liceum i technikum dyrektor szkoły będzie miał możliwość zwiększenia liczby godzin przeznaczonych na przedmioty realizowane w zakresie rozszerzonym albo przydzielenia godzin na realizowanie przedmiotów uzupełniających, dla których nie została ustalona podstawa programowa, lecz program nauczania tych przedmiotów został włączony do szkolnego zestawu programów nauczania.
Przedmioty uzupełniające, tak jak dotychczas, będzie ustalał dyrektor liceum ogólnokształcącego lub technikum, po zasięgnięciu opinii uczniów danego oddziału (grupy oddziałowej, międzyoddziałowej lub międzyszkolnej). Mogą to być np. zajęcia artystyczne, prawnicze, ekonomiczne.
Zachowany został ogólny wymiar godzin przeznaczonych na obowiązkowe zajęcia edukacyjne we wszystkich typach szkół.
Dotychczasowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych i zajęć z wychowawcą w klasie I i II gimnazjum (59 godzin) przechodzi do ogólnego wymiaru godzin ośmioletniej szkoły podstawowej, a wymiar tych godzin w klasie III gimnazjum (31 godzin) przechodzi do wymiaru godzin liceum ogólnokształcącego i technikum.
Nowa podstawa programowa dla szkół ponadpodstawowych obowiązywać będzie od roku szkolnego 2019/2020 w klasach pierwszych 4-letniego liceum ogólnokształcącego, 5-letniego technikum i 2–letniej branżowej szkoły II stopnia, zarówno dla uczniów będących absolwentami branżowej szkoły I stopnia, którzy ukończyli gimnazjum oraz tych kończących ośmioletnią szkołę podstawową. W następnych latach obejmować będzie kolejne roczniki.
Zgodnie z reformą edukacji, od obecnego roku szkolnego 2017/2018 wydłużana jest nauka w szkołach podstawowych - uczniowie, którzy w czerwcu skończyli VI klasę, jesienią zamiast do I klasy gimnazjum, poszli do VII klasy szkoły podstawowej. Za rok pójdą do klasy VIII, a jesienią 2019 r. rozpoczną naukę w nowych szkołach ponadpodstawowych: 4-letnim liceum ogólnokształcącym, 5-letnim technikum.
Nowa podstawa programowa dla szkół ponadpodstawowych będzie powiązana z nową podstawa programową dla 8-letniej szkoły podstawowej oraz z nowym rozporządzeniem o ramowych planach nauczania, w którym określono tygodniowy wymiar godzin poszczególnych przedmiotów na wszystkich etapach kształcenia.
Rozporządzenie o podstawie programowej dla 8-letniej szkoły podstawowej minister edukacji Anna Zalewska podpisała 14 lutego 2017 r., a rozporządzenie o "ramówkach" (zarówno dla 8-letniej szkoły podstawowej, jak i dla nowych szkół ponadpodstawowych) - 28 marca. (PAP)