W Samorządzie i Administracji z 30 sierpnia 2017 r. (DGP nr 167) omówiliśmy pierwszy plik rozporządzeń wykonawczych do ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59 ze zm.; dalej: u.p.o.).
Dzisiaj kontynuujemy analizę kolejnych aktów prawnych przygotowanych przez ministra edukacji narodowej. Wszystkie z założenia muszą wejść w życie wraz z u.p.o., czyli 1 września 2017 r. Część z nich została opublikowana w Dzienniku Ustaw, a większość pozostałych ma już określony dzień ukazania się przez Rządowe Centrum Legislacji. Omawiając w skrócie nowe akty, zwracamy uwagę na zasadnicze różnice między obecnym a dotychczasowym stanem prawnym, tak aby dyrektorzy szkół, samorządowcy i inni zainteresowani mogli się łatwo zorientować, jakie są najistotniejsze rozwiązania w tych rozporządzeniach. ⒸⓅ
Rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego
Podstawa prawna
Art. 126 ust. 4 u.p.o.
Publikacja w Dz.U.
Według informacji RCL rozporządzenie to miało się ukazać 1 września 2017 r.
Uchyla
Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 27 sierpnia 2015 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. z 2015 r. poz. 1270).
Opis
Nowe rozporządzenie określa monitorowanie jako dodatkową formę nadzoru pedagogicznego (obok dotychczasowych: ewaluacji; kontroli i wspomagania). Pojęcie jest definiowane w rozporządzeniu jako działania prowadzone w szkole lub placówce obejmujące zbieranie i analizę informacji o działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki.Dotychczas ewaluacja zewnętrzna była przeprowadzana w zakresie spełniania wymogów określonych w rozporządzeniu ministra edukacji narodowej z 6 sierpnia 2015 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek (Dz.U. poz. 1214). Obecnie określi je minister w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 44 ust. 3 u.p.o. Tryb ewaluacji zewnętrznej określony w dotychczasowym rozporządzeniu został powielony w projektowanym akcie. Uwaga ta dotyczy także trybu przeprowadzania kontroli i wspomagania. Z tym że ta ostatnia z form nadzoru dodatkowo według rozporządzenia będzie wykonywana przez organizowanie konferencji i narad dla dyrektorów szkół i placówek. Rozporządzenie określa też nowy zakres treści planu nadzoru pedagogicznego, który na każdy rok szkolny opracowuje dyrektor szkoły. Według tej regulacji będzie on zawierał w szczególności:● przedmiot ewaluacji wewnętrznej oraz termin jej przeprowadzenia;● tematykę i terminy przeprowadzania kontroli przestrzegania przez nauczycieli przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki;● zakres wspomagania nauczycieli w realizacji ich zadań;● plan obserwacji prowadzonych przez nauczycieli zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych oraz innych zajęć i czynności wynikających z działalności statutowej szkoły lub placówki;● zakres monitorowania pracy szkoły lub placówki.Rozporządzenie mówi, że plany nadzoru pedagogicznego opracowane na rok szkolny 2017/2018 na podstawie dotychczasowych przepisów będą musiały być dostosowane do tej regulacji w terminie do 15 września 2017 r.W związku ze zmianami wprowadzonymi w upoważnieniu, w szerszym zakresie zostały uregulowane w rozporządzeniu kwestie dotyczące funkcjonowania elektronicznej platformy nadzoru pedagogicznego. Ponadto wskazano, jakie dane będą gromadzone na tej platformie. W dotychczasowym akcie nie było to określone. Chodzi o:● dane identyfikacyjne szkół i placówek;● dane o działalności szkół i placówek uzyskane w trakcie ewaluacji (w wyniku ankietowania dyrektorów, nauczycieli, uczniów, rodziców oraz przeprowadzonych wywiadów z dyrektorami, nauczycielami, uczniami, rodzicami i przedstawicielami organizacji i instytucji współpracujących ze szkołą lub placówką);● raporty z ewaluacji zewnętrznej;● protokoły kontroli planowych;● informacje dotyczące zakresu i wyników kontroli doraźnych;● informacje o działalności szkół i placówek uzyskane w wyniku monitorowania.Rozporządzenie stanowi także, że dostęp do platformy nadzoru pedagogicznego uzyskają:● pracownicy: urzędów obsługujących ministrów sprawujących nadzór pedagogiczny i podległych im lub podporządkowanych jednostek organizacyjnych lub organów, o których mowa w art. 53 ust. 1 i 2 oraz art. 60 ust. 4 i 6 u.p.o. oraz kuratoriów oświaty, wykonujący zadania w zakresie nadzoru pedagogicznego, koordynujący lub nadzorujący wykonywanie tych zadań – w zakresie niezbędnym do przeprowadzania ewaluacji, kontroli i monitorowania oraz analizy danych dotyczących nadzoru pedagogicznego gromadzonych na tej platformie;● dyrektorzy szkół lub placówek, nauczyciele, uczniowie, wychowankowie i rodzice – w zakresie odpowiednim do udziału w przeprowadzanej ewaluacji, kontroli i monitorowaniu, realizowanych z zastosowaniem narzędzi nadzoru pedagogicznego udostępnionych na tej platformie;● przedstawiciele organów prowadzących szkoły lub placówki – w zakresie wyników nadzoru pedagogicznego realizowanego w poszczególnych szkołach lub placówkach;● przedstawiciele organów prowadzących będących jednostkami samorządu terytorialnego – w zakresie niezbędnym do realizacji zadania, o którym mowa w art. 11 ust. 7 pkt 7 u.p.o. (przygotowanie informacji o stanie realizacji zadań oświatowych).
Rozporządzenie w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych
Podstawa prawna
Art. 127 ust. 18 u.p.o.
Publikacja w Dz.U.
Brak informacji
Uchyla
Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 18 września 2008 r. w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych (Dz.U. nr 173, poz. 1072).
Opis
Różnice pomiędzy dotychczasowym aktem a nowym rozporządzeniem są następujące:● wprowadzono słowniczek pojęć w celu większej czytelności przepisów;● doprecyzowano przepisy związane z wydawaniem orzeczeń i opinii, w tym zwiększono kompetencje zespołów orzekających w sprawie podejmowania decyzji dotyczących potrzeby objęcia ucznia indywidualnym rocznym przygotowaniem przedszkolnym lub indywidualnym nauczaniem, z uwzględnieniem informacji zawartych w zaświadczeniu wydanym przez lekarza;● określono warunki uwzględniane przez kuratora oświaty przy wskazywaniu poradni uprawnionych do wydawania orzeczeń oraz opinii dla dzieci i młodzieży niewidomych, słabowidzących, niesłyszących i słabosłyszących oraz z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera;● określono wzór opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka;● wzmocniono obowiązek uwzględniania w diagnozie (będącej podstawą do wydania orzeczenia lub opinii) informacji dotyczących funkcjonowania ucznia w przedszkolu, szkole lub placówce oraz wpływu środowiska nauczania i wychowania na to funkcjonowanie;● dostosowano brzmienie przepisów, w tym stosowanej terminologii, do zmian w innych regulacjach.
Rozporządzenie z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci
Podstawa prawna
Art. 127 ust. 19 ust. 1 u.p.o.
Publikacja w Dz.U.
Rozporządzenie ukazało się 30 sierpnia 2017 r. pod poz. 1635
Uchyla
Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 11 października 2013 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz.U. z 2013 r. poz. 1257)
Opis
W rozporządzeniu zostały zachowane dotychczasowe rozwiązania. Uszczegółowiono zadania zespołu wczesnego wspomagania w zakresie współpracy z rodzicami dziecka, z podmiotem leczniczym i ośrodkiem pomocy społecznej. Wśród podmiotów, z którymi zespół ten będzie współpracował, wskazano również przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, oddział przedszkolny w szkole podstawowej, do którego uczęszcza dziecko, oraz inne podmioty, w których dziecko jest objęte oddziaływaniami terapeutycznymi. W rozporządzeniu doprecyzowano warunki, jakie musi spełniać jednostka systemu oświaty, w której organizowane jest wczesne wspomaganie rozwoju dziecka. Wskazano, że jednostka musi zatrudniać kadrę posiadającą kwalifikacje określone w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2017 poz. 1189) oraz dysponować pomieszczeniami odpowiednimi do prowadzenia zajęć indywidualnych i grupowych, wyposażonymi w sprzęt specjalistyczny i środki dydaktyczne odpowiednie do potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dzieci niepełnosprawnych.Zasadniczą zmianą w rozporządzeniu w porównaniu z dotychczasowym stanem prawnym jest wskazanie, że potrzeby dziecka obejmowanego tym rodzajem wsparcia są rozpoznawane w kontekście funkcjonowania dziecka i jego rodziny, ukierunkowane na rozwijanie aktywności i uczestnictwa dziecka w życiu społecznym oraz likwidowanie barier w środowisku ograniczających jego funkcjonowanie. Tak jak do tej pory zajęcia w ramach wczesnego wspomagania organizowane będą w wymiarze od czterech do ośmiu godzin w miesiącu. Dodatkowo wskazano, że miesięczny wymiar godzin zajęć wczesnego wspomagania ustala dyrektor, odpowiednio, przedszkola, szkoły, ośrodka lub poradni albo osoba kierująca inną formą wychowania przedszkolnego w zależności od potrzeb i możliwości psychofizycznych dziecka określonych przez zespół. Natomiast w przypadkach uzasadnionych potrzebami dziecka i jego rodziny, za zgodą organu prowadzącego przedszkole, szkołę, ośrodek, poradnię lub inną formę wychowania przedszkolnego, miesięczny wymiar godzin zajęć wczesnego wspomagania nie może być wyższy niż 8 godzin.
Rozporządzenie w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw
Podstawa prawna
Art. 165 ust. 16 u.p.o.
Publikacja w Dz.U.
Według informacji RCL rozporządzenie to miało się ukazać 31 sierpnia 2017 r.
Uchyla
Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 9 września 2016 r. w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw (Dz.U. z 2016 r. poz. 1453).
Opis
W porównaniu z dotychczasowymi przepisami w rozporządzeniu wprowadza się następujące zmiany:● do klasy VII i VIII oddziału dwujęzycznego w publicznej szkole podstawowej ogólnodostępnej oraz klasy wstępnej publicznej szkoły ponadpodstawowej dwujęzycznej uczniów przybywających z zagranicy przyjmuje się na wolne miejsca na podstawie dokumentów, a także pozytywnego wyniku sprawdzianu predyspozycji językowych;● umożliwia się tworzenie w szkole (zarówno publicznej, jak i niepublicznej) oddziału przygotowawczego dla osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi podlegających obowiązkowi szkolnemu lub obowiązkowi nauki, które nie znają języka polskiego albo znają go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki. Dotyczy to także oddziałów dla osób wymagających dostosowania procesu kształcenia do ich potrzeb edukacyjnych oraz formy organizacyjnej wspomagającej efektywność tego kształcenia;● wprowadza się możliwość zwiększenia w oddziale przygotowawczym liczby godzin języka polskiego jako obcego, co pozwoli na szybsze opanowanie języka polskiego i przeniesienie ucznia do regularnej klasy;● wprowadza się możliwość organizowania obowiązkowych zajęć edukacyjnych realizowanych w oddziale przygotowawczym na terenie ośrodków strzeżonych Straży Granicznej.