rozwiń ›

Podstawy prawne organizacji kształcenia zdalnego

Zdalne nauczanie może zostać wprowadzone wyłącznie w przypadkach przewidzianych w przepisach, takich jak:

  • zagrożenie epidemiczne lub stan epidemii,
  • klęski żywiołowe,
  • decyzje organów prowadzących lub nadzorujących o czasowym ograniczeniu funkcjonowania placówki,
  • sytuacje lokalne, w których zapewnienie bezpieczeństwa uczniów wymaga prowadzenia zajęć na odległość.

Zasady te wynikają z:

  • ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1043),
  • ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 881),
  • rozporządzeń Ministra Edukacji dotyczących czasowego ograniczenia funkcjonowania szkół.

Obowiązki dyrektora szkoły podczas kształcenia zdalnego

Wprowadzenie kształcenia na odległość nakłada na dyrektora szereg obowiązków.

1. Organizacja pracy szkoły

Dyrektor odpowiada za:

  • opracowanie i wdrożenie regulaminu nauczania zdalnego,
  • ustalenie zasad komunikacji z uczniami i rodzicami,
  • dostosowanie planu lekcji do możliwości technicznych i potrzeb uczniów,
  • zapewnienie nauczycielom narzędzi do pracy zdalnej (sprzęt, dostęp do platform edukacyjnych).

2. Wsparcie uczniów i nauczycieli

Dyrektor powinien:

  • monitorować dostęp uczniów do sprzętu i internetu,
  • organizować pomoc techniczną,
  • umożliwiać wypożyczanie sprzętu uczniom potrzebującym.

3. Realizacja obowiązku szkolnego

Dyrektor musi zapewnić, aby szkoła:

  • prowadziła dokumentację przebiegu nauczania,
  • umożliwiała uczniom udział w lekcjach w czasie rzeczywistym lub poprzez materiały edukacyjne,
  • udzielała wsparcia psychologicznego i pedagogicznego.

Obowiązki nauczycieli w zakresie kształcenia zdalnego

Nauczyciel, prowadząc lekcje na odległość, zobowiązany jest do przestrzegania tych samych standardów dydaktycznych, jakie obowiązują w pracy stacjonarnej.

1. Prowadzenie zajęć

Nauczyciel powinien:

  • realizować podstawę programową,
  • prowadzić zajęcia w formie synchronicznej i asynchronicznej,
  • zapewniać materiały w formie dostępnej dla wszystkich uczniów.

2. Komunikacja z uczniami i rodzicami

Obejmuje:

  • jasne formułowanie poleceń,
  • określenie zasad oceniania i terminów prac,
  • informowanie o postępach i trudnościach uczniów.

3. Dokumentacja

Nauczyciel jest zobowiązany do:

  • prowadzenia dziennika elektronicznego,
  • odnotowywania frekwencji,
  • przechowywania materiałów dydaktycznych,
  • rozliczania zrealizowanych godzin.

Zasady organizacji zdalnego nauczania – praktyczny przewodnik

1. Wybór narzędzi i platform

Najczęściej stosowane:

  • MS Teams,
  • Google Classroom,
  • Zoom,
  • platformy dziennika elektronicznego.

Szkoła powinna zapewnić spójność - jedna platforma główna plus dodatkowe narzędzia.

2. Harmonogram zajęć

W praktyce szkoły stosują:

  • skrócone lekcje (np. 30-40 minut),
  • przerwy między zajęciami,
  • równowagę między zajęciami synchronicznymi i zadaniowymi.

3. Ocenianie i sprawdziany

Zgodnie z przepisami:

  • ocena musi być rzetelna, jawna i uzasadniona,
  • szkoła może stosować testy online, prace projektowe, prace domowe,
  • weryfikacja samodzielności powinna być wieloetapowa.

4. Zajęcia specjalistyczne

Nauczanie zdalne obejmuje również:

  • zajęcia rewalidacyjne,
  • zajęcia wyrównawcze,
  • konsultacje dla uczniów klas maturalnych i roczników egzaminacyjnych.

Przykładowy regulamin kształcenia zdalnego – elementy obowiązkowe

Każda szkoła powinna opracować własny dokument. Powinien on zawierać:

  • podstawę prawną działania,
  • sposób ustalania planu lekcji,
  • obowiązki nauczycieli,
  • obowiązki uczniów,
  • zasady komunikacji i obecności na lekcjach,
  • sposób oceniania,
  • zasady ochrony danych osobowych,
  • wsparcie dla uczniów ze specjalnymi potrzebami.

Przykładowa tabela obowiązków – dyrektor vs. nauczyciel

Obszar Dyrektor Nauczyciel
Organizacja nauki Regulamin, plan lekcji, narzędzia Realizacja zajęć zgodnie z planem
Komunikacja System komunikacji, informowanie rodziców Kontakt z uczniami i rodzicami
Dokumentacja Nadzór nad dokumentacją szkoły Dziennik, materiały, frekwencja
Dostęp do sprzętu Zapewnienie sprzętu, wypożyczanie Korzystanie z narzędzi zgodnie z zasadami

FAQ

Kiedy szkoła może przejść na nauczanie zdalne?

Wyłącznie na podstawie decyzji MEiN, organu prowadzącego lub sanepidu w sytuacjach zagrożenia.

Czy nauczyciel musi prowadzić lekcje na wideo?

Nie zawsze. Może łączyć formy synchroniczne i asynchroniczne, zgodnie z wytycznymi szkoły.

Czy uczeń musi mieć włączoną kamerę?

Szkoła może wprowadzić takie zasady, o ile nie naruszają przepisów o ochronie danych.

Czy oceny z nauki zdalnej są tak samo ważne?

Tak - muszą być zgodne z zasadami oceniania obowiązującymi w szkole.

Źródła:

  1. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 1043)
  2. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 881),
  3. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 986)
  4. https://www.gov.pl/web/edukacja