Rekrutacja do placówek oświatowych będzie prawdziwym wyzwaniem dla samorządów. Tym bardziej że w tym roku muszą po raz pierwszy znaleźć miejsce w przedszkolach dla wszystkich chętnych trzylatków. W niektórych gminach nabory właśnie się zaczynają.
Na pytania DGP odpowiada Anna Ostrowska, rzecznik prasowy Ministerstwa Edukacji Narodowej:
Od czego samorządy powinny zacząć, aby prawidłowo i sprawnie została przeprowadzona rekrutacja do przedszkoli?
Od oszacowania potrzeb w zakresie wychowania przedszkolnego. Następnie należy skorygować sieć placówek wychowania przedszkolnego, określić kryteria naboru oraz terminy przeprowadzenia rekrutacji.
Czy radni przed rozpoczęciem rekrutacji mają obowiązek podjąć uchwałę i co powinno w niej być zawarte?
Rady gminy przed rozpoczęciem rekrutacji muszą podjąć uchwałę o kryteriach samorządowych. Organ prowadzący określa także dokumenty niezbędne do potwierdzenia tych kryteriów. Wynika to z art. 131 ust. 4 prawa oświatowego, z uwzględnieniem art. 29 ust. 2 ww. ustawy.
Po co przeprowadzać rekrutację do przedszkoli samorządowych, skoro miejsca w nich muszą mieć zapewnione wszystkie dzieci?
Rekrutacja jest przeprowadzana do danego przedszkola, a nie ogólnie do wychowania przedszkolnego.
Co w sytuacji, gdy w danym przedszkolu będzie zbyt mało miejsc w stosunku do liczby zgłoszonych dzieci?
Jeśli o przyjęcie do przedszkola ubiega się więcej dzieci niż jest miejsc – przeprowadza się postępowanie rekrutacyjne. Maluchom, które nie zostaną przyjęte do danej placówki, wójt wskazuje miejsce w innym przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej lub innej formie wychowania przedszkolnego. Przedszkole takie powinno znajdować się możliwie blisko placówki, do której dziecko aplikowało, i powinno zapewniać opiekę w podobnym czasie.
Czy jeśli w gminie brakuje miejsc przedszkolnych w publicznych placówkach, to musi być przeprowadzony konkurs dla niepublicznych przedszkoli na przystąpienie do powszechnej rekrutacji?
Tak. Zgodnie z przepisami oświatowymi gmina niebędąca w stanie zapewnić miejsca wszystkim dzieciom, którym musi umożliwić realizowanie obowiązku lub prawa do korzystania z wychowania przedszkolnego, jest obowiązana przeprowadzić otwarty konkurs ofert dla niepublicznych przedszkoli. A w dalszej kolejności dla niepublicznych innych form wychowania przedszkolnego. Niepubliczne, wyłonione w drodze konkursu przedszkole otrzymuje dotację z budżetu gminy w wysokości 100 proc. wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych prowadzonych przez gminę, w przeliczeniu na jednego ucznia, a w zamian pobiera opłaty, zapewnia czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki w takim samym wymiarze, jak przedszkola gminne itp.
Czy wójt musi powiadomić wojewodę o tym, że nie znalazł miejsca dla części dzieci w przedszkolu?
Zgodnie z rozporządzeniem ministra edukacji narodowej z 13 sierpnia 2013 r. w sprawie udzielania gminom dotacji celowej z budżetu państwa na dofinansowanie zadań w zakresie wychowania przedszkolnego (Dz.U. z 2013 r. poz. 956 ze zm.), wójt (burmistrz, prezydent miasta) przekazuje wojewodzie informację zawierającą listę dzieci, którym nie wskazał miejsca korzystania z wychowania przedszkolnego.
O tym, ile miejsc w przedszkolach nie zostało zorganizowanych dla dzieci, wojewodowie powiadamiają MEN. W jakim celu?
Jeśli gmina nie wywiązała się ze swoich zobowiązań dotyczących zapewnienia miejsca realizacji obowiązku przygotowania przedszkolnego lub prawa dziecka do korzystania z wychowania przedszkolnego, to musi zwrócić otrzymaną dotację celową przekazywaną z budżetu państwa w wysokości odpowiadającej liczbie dzieci, którym nie zapewniono miejsca. Ustalenie kwoty dotacji dla danej gminy należy do kompetencji MEN.
Co grozi wójtowi, który z przyczyn lokalowych nie zapewni miejsca wszystkim maluchom?
Może ponieść konsekwencje takie, jak w każdym przypadku łamania prawa (czyli nawet łącznie z usunięciem ze stanowiska i wprowadzeniem komisarza – red.). Nadzór nad przestrzeganiem prawa w gminach sprawuje wojewoda.
Czy rodzice, których dziecko nie zostanie przyjęte do samorządowego przedszkola, mogą w dalszym ciągu odwołać się do sądu administracyjnego?
Mogą to zrobić w trybie postępowania odwoławczego, o którym mowa w art. 158 ust. 9 ustawy – Prawo oświatowe. W myśl tego przepisu dyrektor publicznego przedszkola, publicznej szkoły lub publicznej placówki rozpatruje odwołanie od rozstrzygnięcia komisji rekrutacyjnej w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania odwołania. Na rozstrzygnięcie dyrektora danego publicznego przedszkola, publicznej szkoły lub publicznej placówki służy skarga do sądu administracyjnego.
Czy dzieci w zerówce mogą przebywać w przedszkolu tylko przez pięć godzin podstawy programowej bez zapewnienia opieki świetlicowej, nawet jeśli oboje rodziców pracuje?
Struktura organizacyjna szkoły podstawowej obejmuje klasy I–VIII, co oznacza, że oddział przedszkolny nie wchodzi w jej skład. Jednocześnie do realizacji zadań statutowych szkoła publiczna powinna zapewnić uczniom możliwość korzystania m.in. ze świetlicy. Powyższe oznacza, że w świetlicy przebywają uczniowie szkoły, tj. kl. I–VIII, a nie dzieci z oddziału przedszkolnego. Zatem miejscem dodatkowej opieki dla dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym (m.in. po czasie bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki ustalonym przez organ prowadzący, nie krótszym niż 5 godzin dziennie) powinien być oddział przedszkolny. Osobą odpowiedzialną za właściwą organizację oddziału przedszkolnego jest bezpośrednio dyrektor szkoły. Czas pracy oddziału przedszkolnego powinien być dostosowany do potrzeb dzieci i oczekiwań rodziców.
