Będą jednolite zasady tworzenia i przystępowania gmin, powiatów i województw do spółek. Projekt nowelizacji ustawy o gospodarce komunalnej przygotowali posłowie PO.
– Chcemy ujednolicić zasady tworzenia i przystępowania do spółek samorządów wszystkich szczebli. Dzisiejsze rozproszone przepisy zostaną zastąpione jedną kompleksową regulacją – wskazuje Mariusz Witczak, poseł PO.
Tłumaczy, że w niektórych przypadkach spółka jest bardziej dogodną od biurokratycznej formą wykonywania zadań publicznych np. przy zarządzaniu mieniem.
– Wychodzimy z założenia, że nie ma lepszych i gorszych jednostek samorządu terytorialnego. I wszystkie powinny mieć możliwość tworzenia spółek na takich samych zasadach – wskazuje Mariusz Witaczak, poseł PO.
Przede wszystkim chodzi jednak o to, aby zapewnić dzisiejszym powiatom możliwość zakładania spółek np. w celu zarządzani lotniskami czy strefami gospodarczymi.
– Naszą intencją jest ułatwianie samorządom życia. Nie chcemy wprowadzać żadnych ograniczeń. Wręcz przeciwnie. Dlatego będziemy brać pod uwagę stanowiska samorządów – przekonuje poseł.
Całość regulacji zostaje zebrana w jednym miejscu – w ustawie o gospodarce komunalnej. Wszystkie szczeble samorządu terytorialnego zostają potraktowane w identyczny sposób. Poza sferą użyteczności publicznej jednostka samorządu terytorialnego będzie mogła tworzyć spółki i przystępować do nich, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki: przedmiot działalności mieści się w katalogu zadań własnych jednostki i utworzenie lub przystąpienie do spółki zostało przewidziane w strategii jej rozwoju.
– Ujednolicenie zasad jest potrzebne. Ale jeśli będzie wymagane spełnienie łącznie obu przesłanek – przedmiot działalności spółki mieści się w katalogu zadań własnych jednostki i utworzenie lub przystąpienie do spółki zostało przewidziane w strategii rozwoju – to może się okazać że będzie to ograniczenie – mówi Andrzej Porawski ze Związku Miast Polskich.
Wspomnianych ograniczeń nie będzie się stosować do posiadania przez jednostkę samorządu terytorialnego akcji lub udziałów spółek zajmujących się działalnością doradczą, promocyjną, edukacyjną i wydawniczą na jej rzecz. Gospodarka komunalna miałaby dostosować się do nowych zasad w ciągu 10 lat od dnia wejścia w życie noweli.
Dziś regulacje dotyczące zakładania spółek są zróżnicowane i zależą od szczebla samorządu. Największe możliwości posiadają gminy. Wystarczy, że przedmiot działalności spółki zostanie określony jako ważny dla ich rozwoju. Praktycznie więc mogą być udziałowcem lub akcjonariuszem prawie każdej spółki.
Inaczej jest przy powiatach – te są dla odmiany pozbawione możliwości udziału w spółkach działających poza sferą użyteczności publicznej. Województwa natomiast mają możliwość tworzenia i wstępowania do spółek poza sferą użyteczności publicznej, ale w ograniczonym zakresie – wyłącznie tych, które zajmują się promocją, edukacją i działalnością wydawniczą służącymi rozwojowi województwa. Nie zostało przewidziane zatem uczestnictwo np. w spółkach odpowiadających za utrzymanie infrastruktury technicznej.