Subskrybuj nas na Youtube
Pracuję w prywatnej firmie na umowie-zleceniu. Zarobki nie są duże i w każdej chwili pracodawca może mi podziękować za współpracę. Kolega, który jest żołnierzem zawodowym, namawia mnie, abym wstąpił do armii. Na co mogę liczyć, gdybym zdecydował się na takie rozwiązanie – pyta pan Michał
/>
Przede wszystkim warto wiedzieć, że żołnierzem zawodowym może być obywatel polski o nieposzlakowanej opinii, posiadający odpowiednie kwalifikacje oraz zdolność fizyczną i psychiczną do pełnienia służby. Osoby, które trafią do armii, mogą pełnić służbę stałą lub kontraktową. Stała służba jest zagwarantowana w korpusie podoficerów i oficerów, ale nie musi to być zasadą. W większości jednak przypadków osoba, która tam trafi, nie powinna się obawiać o swoją przyszłość. Nieco inaczej jest w korpusie szeregowych, w którym służba trwa do 12 lat, przy czym szeregowi mogą zawsze starać się o awans do korpusu podoficerów lub oficerów. O ile do korpusu szeregowych mogą trafić osoby nawet po gimnazjum, to kandydaci do korpusu podoficerów muszą mieć ukończoną szkołę średnią (matura nie jest niezbędna). Z kolei do korpusu oficerów mogą trafić wyłącznie kandydaci z wykształceniem wyższym magisterskim. Służba w armii gwarantuje stabilizację i uposażenie zasadnicze od 2,5 tys. zł do nawet 14,9 tys. zł.
Mundurowemu, co do zasady, przysługuje 26 dni urlopu. Jeśli pełni on służbę w warunkach szkodliwych dla zdrowia przy przekroczonych najwyższych dopuszczalnych stężeniach lub natężeniach czynników szkodliwych, otrzymuje corocznie dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze:
● pięciu dni roboczych – przy pierwszym stopniu szkodliwości;
● siedmiu dni roboczych – przy drugim stopniu szkodliwości;
● dziesięciu dni roboczych – przy trzecim stopniu szkodliwości;
● 15 dni roboczych – przy czwartym stopniu szkodliwości.
Ponadto żołnierzowi zawodowemu, w zależności od stażu w czynnej służbie wojskowej, udziela się corocznie dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze:
● pięciu dni roboczych – po 15 latach czynnej służby wojskowej,
● 10 dni roboczych – po 20 latach,
● 15 dni roboczych – po 25 latach.
Ale uwaga! Łączny wymiar urlopu wypoczynkowego i dodatkowych urlopów wypoczynkowych w roku kalendarzowym nie może przekroczyć 50 dni roboczych.
Żołnierzowi zawodowemu skierowanemu do służby poza granicami państwa po jej zakończeniu wojsko udziela dodatkowo urlopu aklimatyzacyjnego – za każde rozpoczęte 10 dni służby poza granicami państwa przysługuje jeden dzień roboczy. Z tym, że wymiar urlopu aklimatyzacyjnego nie może przekroczyć 22 dni roboczych.
To niejedyne przywileje urlopowe, jakie wynikają z pełnienia służby. Żołnierz zawodowy może skorzystać też z urlopu zdrowotnego – w wymiarze do sześciu miesięcy, a także okolicznościowego, który maksymalnie może wynieść pięć dni. Ponadto, jeśli zostanie skierowany przez wojsko na naukę, będzie mu przysługiwał urlop szkoleniowy. Wojsko sprzyja też służącym w armii, którzy muszą opiekować się najbliższymi członkami rodziny – w tym przypadku przerwa może wynieść maksymalnie 50 dni. W szczególnych przypadkach choroby rodziców, małżonka lub dzieci – urlop może być wydłużony do pięciu miesięcy.
Ponadto wojskowy może co roku liczyć na gratyfikację urlopową w wysokości 35 proc. najniższego uposażenia żołnierza zawodowego (w 2014 r. – 875 zł) na każdego uprawnionego członka rodziny żołnierza zawodowego (małżonka i dzieci pozostających na jego utrzymaniu).
Zasiłki dla wojskowych
Osoba wstępująca do armii zawodowej może liczyć również na inne świadczenia pieniężne. Zalicza się do nich zasiłek na zagospodarowanie. Przysługuje on żołnierzowi powołanemu do służby stałej lub temu, z którym zawarto drugi kontrakt na pełnienie służby – w wysokości jednomiesięcznego uposażenia. Również jeśli armia zdecyduje o przeniesieniu wojskowego do innej jednostki, musi mu wypłacić należność za przeniesienie służbowe.
Taka gratyfikacja przysługuje żołnierzom zawodowym wyznaczonym do pełnienia służby wojskowej w innej miejscowości. Obejmuje ona zwrot kosztów przejazdu do nowego miejsca pełnienia służby, ryczałt przeniesieniowy (1250 zł) – a w przypadku przesiedlenia się żołnierza do nowego miejsca również: zasiłek osiedleniowy (do 7500 zł) oraz zwrot kosztów przewozu urządzeń domowych (do 5000 zł).
Osoba, która służy w armii zawodowej, ma też prawo do umundurowania zgodnie z przydziałem. Żołnierzowi zawodowemu, któremu nie wydano w naturze elementów umundurowania, w tym ubiorów cywilnych i ekwipunku, przyznaje się równoważnik pieniężny.
Wojsko zadbało też o zakwaterowanie mundurowych. Przysługuje im prawo do zamieszkiwania w lokalu, którym dysponuje Wojskowa Agencja Mieszkaniowa oraz innych świadczeń z tym związanych.
Pieniądze na odejście
Dodatkowe świadczenia dla żołnierzy przysługują nie tylko w trakcie służby, ale też bezpośrednio po jej zakończeniu. Żołnierz, który odchodzi z armii, otrzymuje odprawę. Jej wysokość jest uzależniona od okresu pełnienia służby. Może wynosić od 100 proc. do 600 proc. uposażenia należnego żołnierzowi. Ponadto wojskowy może liczyć też na świadczenie pieniężne wypłacane co miesiąc przez rok po zwolnieniu ze służby, w wysokości kwoty uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym. Z takim zastrzeżeniem, że ta gratyfikacja przysługuje żołnierzom zwalnianym z zawodowej służby wojskowej, którzy pełnili ją przez co najmniej 15 lat. Przysługuje im też ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy (1/22 części miesięcznego uposażenia żołnierza).
Podstawa prawna
Art. 50a–69 ustawy z 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1414 ze zm.).
OPINIA EKSPERTA
Podstawowa różnica pomiędzy żołnierzem a pracownikiem polega na tym, że ten pierwszy nie jest związany umową o pracę, czyli nie pozostaje w stosunku pracy. Zgodnie z ustawą o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych stosunek służbowy żołnierza powstaje w drodze powołania na podstawie kontraktu zawartego między osobą, która dobrowolnie zgłosiła się do tej służby, a właściwym organem, i nie jest stosunkiem pracy. Przywołana ustawa i akty wykonawcze do niej określają zadania i uprawnienia żołnierzy, które nie dotyczą cywilnych pracowników. Do najważniejszych uprawnień żołnierzy należy prawo do wcześniejszej – w stosunku do systemu powszechnego – emerytury wojskowej. Mundurowemu, który pełnił służbę przez co najmniej 15 lat, przysługuje emerytura wojskowa. Emerytura ta wynosi 40 proc. ostatniego uposażenia żołnierza zawodowego po 15 latach służby wojskowej i wzrasta o 2,6 proc. za każdy dalszy rok służby wojskowej, aż do wysokości 75 proc. ostatniego uposażenia. Żołnierzom przyjętym do służby po 1 stycznia 2013 r. emerytura będzie przysługiwać po 25 latach i po osiągnięciu 55 lat. Wtedy jej wysokość wyniesie 60 proc. ostatniego uposażenia. Warto też zaznaczyć, że żołnierz, poza uposażeniem zasadniczym, może też liczyć na dodatek za długoletnią służbę wojskową w wysokości 300 zł oraz dodatkowo procent kwoty uposażenia zasadniczego. A ten wynosi po trzech latach służby 3 proc., po sześciu latach służby 6 proc., po dziewięciu latach 9 proc., po 12 latach 12 proc., po 15 latach 15 proc. Dodatek ten wzrasta o jeden punkt procentowy za każdy dalszy rok służby ponad 15 aż do 35 proc. po 35 latach służby. Wojskowy może też liczyć na dodatki socjalne, służbowe, a także motywacyjne oraz na pomoc rekonwersyjną. To wsparcie o charakterze rzeczowym lub finansowym w przekwalifikowaniu się po zakończeniu służby.
