Zobacz, kiedy od umowy o dzieło trzeba odprowadzić składki na ZUS

Umowa o dzieło jest umową o świadczenie usług i swoje umocowanie prawne ma w Kodeksie cywilnym. W związku z tym charakteryzuje się dużą swobodą zatrudnienia - przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający - do zapłaty wynagrodzenia. Liczy się więc efekt, a nie sam proces wykonywania czynności, w związku z tym wykonujący dzieło może świadczyć obowiązki w dowolnie wybranym miejscu i o dowolnie wybranej porze.

Jednocześnie osobie wykonującej dzieło nie przysługują kodeksowe przywileje, jak gwarancja płatnego urlopu czy minimalnej stawki wynagrodzenia. Jakie prawa jednak przysługują na umowie o dzieło, dowiesz się tutaj>>

Nie może ona także sama zagwarantować sobie pewnych praw, na przykład nie może przystąpić dobrowolnie do ubezpieczenia chorobowego. Zasiłek chorobowy może otrzymać natomiast pracownik za zleceniu>> Osoba wykonująca zadanie wyłącznie na podstawie umowy o dzieło nie podlega bowiem żadnym ubezpieczeniom społecznym - sama umowa o dzieło nie stanowi nigdy tytułu do ubezpieczenia.

Wyjątkowo pracodawca będzie musiał odprowadzić składki do ZUS za wykonawcę dzieła, gdy umowa o dzieło zostanie potraktowana jak umowa o pracę. Ma to miejsce w przypadku, gdy wykonawca dzieła umowę zawarł z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Tak więc w przypadku, gdy dana osoba wykonuje dodatkowo umowę o dzieło zawartą z własnym pracodawcą lub na podstawie tej umowy wykonuje pracę na rzecz własnego pracodawcy, zostaje potraktowana jak pracownik i podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu - zarówno z tytułu umowy o pracę, jak i z umowy o dzieło.

Składki od obydwu umów odprowadza się także, jeśli wykonujący dzieło jet emerytem lub prowadzi działalność gospodarczą. Natomiast obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności powstaje tylko w przypadku, gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia ze stosunku pracy oraz umowy o dzieło w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od minimalnego wynagrodzenia. Przy podstawie wyższej niż najniższa płaca, z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności można dobrowolnie opłacać składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Powyższe przepisy nie mają zastosowania w sytuacji, gdy pracodawca zatrudnia na podstawie umowy o dzieło swojego pracownika przebywającego na urlopie macierzyńskim, wychowawczym czy bezpłatnym. Te osoby nie mają bowiem statusu własnego pracownika, a więc od zawartej z nimi umowy o dzieło nie odprowadza się składek na ubezpieczenie społeczne.

Po skutecznym oskładkowaniu zleceń coraz częściej mówi się także o wprowadzeniu przepisów zakładających oskładkowanie także umów o dzieło. Kowalczyk dla DGP: Będzie oskładkowanie umów o dzieło [WYWIAD]>>