Pracodawca nie może zwolnić z pracy, ani zmienić warunków pracy osobie, której brakuje mniej niż czterech lat do osiągnięcia wieku emerytalnego, a z osiągnięciem tego wieku okres zatrudnienia będzie umożliwiał jej uzyskanie prawa do emerytury. Zasadniczo przełożony nie może więc w tym czasie wręczyć zatrudnionemu wypowiedzenia zmieniającego, modyfikującego na niekorzyść pracownika warunki pracy lub płacy - czyli przykładowo zakładającego obniżkę wynagrodzenia czy wprowadzającego bardziej uciążliwe obowiązki.
Wypowiedzenie zmieniające jednak dopuszczalne. Są jednak wyjątki, kiedy pracodawca może odstąpić od tej ochrony. Przełożony ma więc prawo zmienić wysokość pensji czy czas pracy zatrudnionego w przypadku:
- wprowadzenia nowych zasad wynagradzania dotyczących ogółu pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy lub tej grupy, do której należy pracownik lub,
- stwierdzonej orzeczeniem lekarskim utraty zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo niezawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do jej wykonywania.
Ponadto pracodawca może także zastosować wypowiedzenie zmieniające pracownikowi warunki pracy i płacy, jeśli w firmie przeprowadzane są zwolnienie grupowe lub indywidualne, z przyczyn niedotyczących pracownika - może chodzić na przykład o reorganizację lub restrukturyzację zakładu pracy. Jest to dopuszczalne także w przypadku likwidacji bądź upadłości firmy. Szef nałożył na ciebie dodatkowe obowiązki? Zobacz, czy miał do tego prawo>>
Szef może więc przenieść pracownika na inne stanowisko pracy, ale jeśli zmieni mu także wynagrodzenie na niższe, do końca okresu, w którym korzystałby ze szczególnej ochrony przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy, pracownik otrzyma dodatek wyrównawczy. Jak jest ustalana wysokość dodatku, dowiesz się tutaj>>
Natomiast w sytuacji, gdy pracownik nie przyjmie zaproponowanych mu nowych warunków pracy lub płacy, jego umowa ulegnie rozwiązaniu.
Praca inna na 3-miesiące. Pracodawca może też wyjątkowo, bez zgody pracownika, powierzyć mu pracę inną niż określona w umowie na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym, o ile wynika to z uzasadnionych potrzeb firmy. Nowa praca musi przy tym odpowiadać kwalifikacjom pracownika, a wynagrodzenie nie może zostać obniżone.
Przykładowo ponownie może więc chodzić o reorganizację firmy, ale także okresowe zmiany w zapotrzebowaniu na pracę lub konieczność zastępstwa innego pracownika. Jednak zastępstwo powinno odpowiadać kwalifikacjom pracownika, przez które należy rozumieć nie tylko wykształcenie danej osoby, ale również jej doświadczenie zawodowe, faktyczne umiejętności oraz właściwości psychofizyczne. Szef każe pracownikowi biurowemu sprzątać - zobacz, czy ma do tego prawo A jeżeli na nowym stanowisku dana osoba zarabia mniej, przysługuje jej wyrównanie przynajmniej do poprzednich zarobków.
Porozumienie stron. Wreszcie, tak jak w przypadku każdej umowy, pracodawca może wspólnie z pracownikiem zadecydować o zmianie warunków zatrudnienia za porozumieniem stron. Dyscyplinarka czy porozumienie stron? Zobacz, jak rozwiązać umowę o pracę>>