Zwolnione z obowiązku opłacania należności emerytalno-rentowych od działalności gospodarczej są tylko te osoby, które mają już ustalone świadczenie, nie zaś prawo do niego.
Czy możliwe jest opłacanie samej składki emerytalnej
Od trzech lat prowadzę niewielką firmę odzieżową. W ubiegłym miesiącu nabyłam prawo do renty rodzinnej. Dzięki temu nie muszę obowiązkowo opłacać niektórych danin na rzecz ZUS. Chciałabym jednak płacić składkę emerytalną, żeby w przyszłości otrzymać wyższe świadczenie. Nie chcę jednak ponosić kosztów związanych ze składką rentową, bo na emeryturze i tak z takiego świadczenia nie skorzystam. Czy korzystając z dobrowolności ubezpieczenia, mogę uniknąć płacenia składki rentowej?
NIE
Obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym objęte są osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą. Zatem do czytelniczki, jako osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą uprawnionej do renty rodzinnej, znajduje zastosowanie art. 9 ust. 5 ustawy systemowej. I właśnie zbieg prawa do renty rodzinnej ze statusem osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą umożliwia korzystanie z pewnych przywilejów. Otóż po nabyciu prawa do jakiejkolwiek renty, w tym renty rodzinnej, zainteresowana jest zwolniona z obowiązku podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu. Może jednak opłacać składki z tego tytułu dobrowolnie. Problem jednak polega na tym, że chodzi tu o ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Oznacza to, że możliwe jest jedynie dobrowolne podleganie obydwu ubezpieczeniom łącznie. Brak jest zaś podstaw do wyboru tylko jednego z tych ubezpieczeń.
Ubezpieczenia emerytalne i rentowe występują zawsze łącznie bez względu na to, czy mówimy o ubezpieczeniu obowiązkowym, czy dobrowolnym
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 9 ust. 5 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Czy rencista niezdolny do pracy skorzysta z ulgi
Moja koleżanka pobiera rentę rodzinną i płaci z tego tytułu niższe składki na ZUS. Mnie lekarz orzecznik uznał za niezdolną do pracy. Czy jako osoba prowadząca działalność gospodarczą będę także mogła podlegać dobrowolnemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu?
NIE
O ile emeryci mają prawo do zwolnienia z obowiązku płacenia składek emerytalno-rentowych, to takiej możliwości nie mają osoby pobierające rentę z powodu niezdolności do pracy. Wynika to z faktu, że osoby prowadzące pozarolniczą działalność, mające ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu do czasu ustalenia prawa do emerytury. Ubezpieczenie chorobowe pozostaje w ich przypadku dobrowolne, a składka zdrowotna opłacana jest tak, jak w przypadku pozostałych rencistów oraz emerytów.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 4c ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Czy trzeba mieć prawo do emerytury
Przez ostatnie lata prowadziłem firmę. Ponieważ osiągnąłem powszechny wiek emerytalny, złożyłem wniosek o przyznanie świadczenia. W czerwcu otrzymałem decyzję potwierdzającą prawo do emerytury. Czy dzięki temu mogę być zwolniony z płacenia składek na ZUS?
TAK
Zmiana rodzaju ubezpieczenia z obowiązkowego emerytalnego i rentowego na dobrowolne dotyczy wyłącznie osób mających ustalone prawo do emerytury. Oznacza to, że z takiej możliwości nie skorzystają osoby tylko spełniające warunki do nabycia prawa do emerytury. W rezultacie o obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniu nie decyduje spełnienie warunków do emerytury, ale ustalenie prawa do tego świadczenia. Potwierdzają to wyroki Sądu Najwyższego m.in. z 5 czerwca 2014 r., sygn. akt I UK 446/13. Co więcej, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby prowadzące pozarolniczą działalność, licząc od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności. Ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe ustają od dnia ustania tytułu podlegania tym ubezpieczeniom. Zmiana z ubezpieczenia obowiązkowego na dobrowolne następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony.
Podstawa prawna
Art. 9 ust. 5 oraz art. 14 ust. 2 pkt 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Czy trzeba złożyć wniosek o dobrowolne ubezpieczenie
Od sierpnia przechodzę na emeryturę. Do końca lipca będę w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzić sklep. Czy żeby nadal móc to robić i płacić dobrowolne składki na poczet zwiększenia przyszłej emerytury, muszę w ZUS złożyć wniosek?
TAK
Zainteresowany tylko do końca lipca będzie podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalno-rentowym, wypadkowemu i zdrowotnemu. Przepisy nakazują, że aby podlegać dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym po tym terminie, konieczne jest złożenie formalnego wniosku o objęcie takim ubezpieczeniem. ZUS bowiem kontroluje, czy osoby zainteresowane objęciem taką formą ochrony złożyły odpowiednio wypełniony druk ZUS ZUA. Sądy badające podobne sprawy zwracają uwagę, że ZUS w prosty sposób realizuje złożone przez ubezpieczonych wnioski. Jeśli zainteresowani mają wątpliwości co do przysługujących im praw, obowiązków lub sposobu ich realizacji, powinni skorzystać z pomocy prawnej powołanych do tego, niezatrudnionych w ZUS osób. Nie wyklucza to oczywiście udzielania pewnych informacji przez pracowników ZUS i w tym celu funkcjonują w nim odpowiednie działy informacyjne, w tym informacja dla płatników składek i ubezpieczonych. Przy czym takie wskazówki dotyczą jedynie spraw technicznych, sposobu wypełniania wniosków czy deklaracji, użycia odpowiedniego druku, pewnych wynikających z przepisów prawa uprawnień lub obowiązków. Nie mogą jednak pracownicy ZUS przeprowadzać kompleksowej oceny sytuacji prawnej zainteresowanego w świetle prawa ubezpieczeń społecznych.
Podstawa prawna
Art. 9 ust. 5 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Czy rencista strukturalny ma ulgę na ZUS
Jeden z moich kuzynów pobiera rentę rodzinną. Dzięki temu został zwolniony z obowiązku opłacania składek emerytalnych i rentowych. Ja pobieram rentę strukturalną i prowadzę punkt usługowy na wsi. Czy mogę ubiegać się o takie zwolnienie?
NIE
Co prawda ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych uprawnia do zmiany charakteru ubezpieczenia przez osoby pobierające renty, ale nie dotyczy to osób pobierających renty strukturalne. Identyfikacja tych rent jako uprawniających do ulgi jest wykluczona z uwagi na odmienne przesłanki i źródło finansowania tych świadczeń. O ile bowiem renty z powszechnych ubezpieczeń rentowych przyznawane są osobom podlegającym systemowi ubezpieczeń społecznych i finansowane są z funduszu rentowego wyodrębnionego w ramach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, to renty strukturalne przyznawane są rolnikom, czyli osobom pozostającym poza systemem powszechnego ubezpieczenia społecznego. Przede wszystkim te wypłaty są finansowane ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej lub ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Dodatkowo jednym z warunków podlegania nadal ubezpieczeniu społecznemu rolników w okresie prowadzenia przez tę osobę pozarolniczej działalności gospodarczej jest, aby rolnik jednocześnie nadal prowadził działalność rolniczą lub stale pracował w gospodarstwie rolnym. Osoba mająca prawo do renty strukturalnej tego warunku nie spełnia. A to dlatego, że takie świadczenie pobierają wyłącznie osoby, które przekazały gospodarstwo rolne i zaprzestały prowadzenia działalności rolniczej. Tym samym w przypadku przyznania prawa do renty strukturalnej ubezpieczony prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą traci możliwość pozostania w ubezpieczeniu rolniczym.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 4 i 4c, art. 9 ust. 5 oraz art. 55 pkt 2 lit. a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Par. 4 pkt 4 i 5 rozporządzenia Rady Ministrów z 30 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na uzyskiwanie rent strukturalnych objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz.U. z 2004 r. nr 114, poz. 1191 ze zm.).
Art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z 28 listopada 2003 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (Dz.U. z 2003 r. nr 229, poz. 2273 ze zm.).
Czy emeryt z firmą zaoszczędzi na składkach
We wrześniu tego roku kończę wiek uprawniający mnie do emerytury. Nie planuję jednak siedzieć w domu. Od 1999 r. prowadzę firmę zajmującą się marketingiem. Ponieważ mam jeszcze dużo klientów, chcę nadal prowadzić działalność. Czy będę płacić niższe składki?
TAK
Osoby mające ustalone prawo do emerytury z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym. Niestety inaczej wygląda sprawa w przypadku składek zdrowotnych. Danina na rzecz tego ubezpieczenia jest ustalana od 9 proc. zadeklarowanej kwoty, która nie może być jednak niższa niż 75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego. Ale od tej zasady jest wyjątek. Danina bowiem nie jest opłacana przez osobę, której emerytura nie przekracza miesięcznie kwoty minimalnego wynagrodzenia oraz osoba ta uzyskuje dodatkowe przychody z tego tytułu w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 50 proc. kwoty najniższej emerytury. Taka sama ulga obowiązuje, jeśli zainteresowany korzysta z karty podatkowej. Natomiast jeśli przychody są wyższe lub zainteresowany rozlicza się z fiskusem w innej formie, to niestety trzeba płacić na zdrowie.
Podstawa prawna
Art. 9 ust. 5 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
