Ministerstwo Edukacji Narodowej na tydzień przed rozpoczęciem roku szkolnego dostarczy elementarz do podstawówek. Nauczycielom nie wolno żądać od rodziców zakupienia dodatkowych książek lub innych pomocy

Czy wszyscy uczniowie otrzymają pomoc

Rodzice uczniów są trochę zdezorientowani, bo nie zostali powiadomieni w szkole, czy muszą kupować podręczniki i inne pomoce edukacyjne. Przed zakończeniem szkoły była tylko informacja, że część uczniów będzie mogła liczyć na takie wsparcie. Czy od nowego roku szkolnego wszyscy zostaną objęci tego typu pomocą?
Od września 2014 r. uczniowie pierwszej klasy szkoły podstawowej będą otrzymywać darmowy podręcznik przygotowany przez resort edukacji, a także pomoce edukacyjne w postaci ćwiczeń i podręcznika do języka obcego. Docelowo wyposażenie uczniów klas I–III szkół podstawowych w podręczniki do zajęć z zakresu edukacji polonistycznej, matematycznej, przyrodniczej i społecznej ma zapewniać ministerstwo. Nowe rozwiązania prawne wprowadzają też dotację celową na wyposażenie:
● szkół podstawowych i artystycznych szkoły podstawowej w podręczniki do zajęć z zakresu danego języka obcego nowożytnego lub materiały edukacyjne do tego języka, dla klas I–III – do wysokości 25 zł na ucznia;
● szkół podstawowych i artystycznych w materiały ćwiczeniowe dla klas I–III – do wysokości 50 zł na ucznia;
● szkół podstawowych i artystycznych w podręczniki lub materiały edukacyjne dla klas IV–VI – do wysokości 140 zł na ucznia;
● szkół podstawowych i artystycznych w materiały ćwiczeniowe dla klas IV–VI – do wysokości 25 zł na ucznia;
● gimnazjów i tego typu szkół artystycznych w podręczniki lub materiały edukacyjne – do wysokości 250 zł na ucznia;
● gimnazjów i tego typu szkół artystycznych w materiały ćwiczeniowe – do wysokości 25 zł na ucznia.
Co roku systematycznie kolejne klasy szkół będą objęte tym wsparciem. Docelowo mają to być szkoły podstawowe i gimnazja. W najtrudniejszej sytuacji będą rodzice uczniów szkół ponadgimnazjalnych, w tym zawodowych, techników i liceów. Tam nie jest przewidziana pomoc ze strony państwa. MEN będzie dostarczał elementarze dla klas I–III szkoły podstawowej. W pozostałych kasach dyrektorzy zakupią wybrane na rynku podręczniki i ćwiczenia z dotacji budżetowej.
Podstawa prawna
Art. 22ad ust. 2 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).

Czy w sierpniu można poinformować o wykazie

Uczniowie co roku już w połowie czerwca mogli się zapoznać z wykazem podręczników i pomocy edukacyjnych, które będę obowiązywać w kolejnym roku szkolnym. Teraz dyrektor zapowiedział, że dopiero pod koniec wakacji przedstawi taką informację po konsultacji z radą pedagogiczną. Czy jego działania są zgodne z prawem?
W poprzednich latach w prawie oświatowym szefowie placówki i nauczyciele byli związani sztywną datą 15 czerwca na przedstawienie wykazu podręczników na kolejny rok szkolny, w które muszą się zaopatrzyć uczniowie. W tym roku po raz pierwszy zrezygnowano z tego zapisu. Dyrektorzy szkół mogą nawet na początku września informować rodziców o niezbędnych podręcznikach.
Podstawa prawna
Art. 22aa pkt 1 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).

Czy można zamienić rządowy podręcznik

Jedna ze szkół podstawowych w dużym mieście ma bardzo wysokie wyniki w nauce. Odnosi też sukcesy w konkursach organizowanych dla uczniów, a także ma wysoką średnią ze sprawdzianu szóstoklasisty. Nauczyciele zapoznali się z rządowym podręcznikiem i uznali, że jego poziom merytoryczny jest słaby. Czy mogą zdecydować się na zakup dodatkowej pozycji?
Dokonuje się tego pod pewnymi warunkami. Jeśli np. szkoła zamówiła już darmowy podręcznik, to powinna z niego korzystać przez trzy kolejne lata. Nie może nagle decydować się na zakup innego. Tym bardziej że regionalne izby obrachunkowe mogłyby zarzucić samorządom i dyrektorom szkół niegospodarność. Niemniej jednak ci, którzy przed zamówieniem zapoznali się z treścią darmowego podręcznika i uznali, że jest zbyt słaby do poziomu uczniów, mogą się zdecydować na zakup innego. Wtedy z taką prośbą może wystąpić dyrektor placówki do organu prowadzącego, którym najczęściej jest gmina. Ta może przychylić się do wniosku, lecz musi się jednak liczyć z tym, że to właśnie ona zobowiązana będzie do pokrycia kosztów zakupu nowej książki. Dlatego samorządy rzadko będą się zgadzać na takie rozwiązanie.
Podstawa prawna
Art. 15 ust. 3 ustawy z 30 maja 2014 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r. poz. 811).

Czy książek wystarczy dla wszystkich

Opiekunowie ze względu na pracę muszą zmienić miejsce zamieszkania i przenieść się z siedmioletnim dzieckiem do innej miejscowości. Do tej zmiany dojdzie w połowie września. Dziecko będzie uczęszczało do pierwszej klasy szkoły podstawowej. Czy szkoła będzie musiała zapewnić mu pomoce edukacyjne i podręcznik?
Resort edukacji zapewnia dostarczenie podręczników dla pierwszoklasistów. Najprawdopodobniej w ostatnim tygodniu wakacji trafi on do szkół. Do każdego zamówienia będą dodane dwa dodatkowe elementarze. W efekcie, jeśli pojawi się nowy uczeń, nie będzie problemów w zapewnieniu mu podręcznika. Również przy rozliczaniu dotacji szkoła otrzyma pieniądze, które zostały przeznaczone na ćwiczenia dla nowego ucznia. Co więcej, jeśli takich przypadków byłoby więcej w danej szkole, resort edukacji zobowiązał się do natychmiastowego dostarczania darmowych podręczników.
Podstawa prawna
Art. 22ad ust. 1 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).

Czy uczeń musi zostawiać książkę w szkole

Opiekunowie zastanawiają się, na jakich zasadach ich dzieci będą korzystać z podręcznika i pomocy edukacyjnych zakupionych ze środków budżetowych. Pojawiły się sugestie, aby pozostawiać te rzeczy w szkole. Nie będą się tak bardzo niszczyły jak w tornistrze. Czy szkoła może nakazać postawienie podręcznika na terenie szkoły?
Uczniowie mogą zabierać elementarz i ćwiczenia do domu, a także książkę do nauki języka obecnego. Muszą jednak mieć na względzie, że jeśli zniszczą darmowy podręcznik, dyrektor szkoły może domagać się od rodziców pokrycia kosztów jego zakupu. Nie ma jednak obowiązku, aby takie opłaty były pobierane. Niezależnie od tego resort edukacji i tak dostarczy nieodpłatnie nowe podręczniki. Rodzice, jeśli nie chcą, aby ich dzieci zabierały te pomoce edukacyjne do domu, w tym elementarz, mogą na własny koszt zaopatrzyć się w dodatkowy egzemplarz, który będzie np. w domu przeznaczony do odrabiania zadań i powtarzania lekcji. Jeśli rodzice zdecydują, że pomoce edukacyjne dziecka mają zostawać w szkole, to placówka musi o to zadbać. Ma ona obowiązek zapewnić uczniowi możliwość pozostawienia podręczników na jej terenie. Powinna też zabezpieczyć je przed kradzieżą. W efekcie szkoły zobowiązane są do zakupu szafek. Z tego prawa mogą skorzystać uczniowie szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych.
Podstawa prawna
Par. 4a rozporządzenia ministra edukacji narodowej i sportu z 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2003 r. nr 6, poz. 69 ze zm.).

Czy rodzice mogą nie wyrazić zgody

Nauczycielka powiadomiła rodziców, że dzieci będą uczyły się z darmowego podręcznika przygotowanego przez resort edukacji. Uznała jednak, że nie jest on wystarczający i zaleciła zakup dodatkowego elementarza. Czy opiekun może się poskarżyć na takie praktyki ze strony nauczycieli?
Nauczycielom ze szkół, w których zdecydowano się na rządowy podręcznik, nie wolno namawiać ani nawet sugerować rodzicom zakupu dodatkowych pomocy dla uczniów. Dlatego wprowadzono darmowy podręcznik i dotacje na pomoce edukacyjne, aby odciążyć opiekunów od takich wydatków. Jeśli nauczyciele postępują inaczej, opiekunowie powinni o tym poinformować organ prowadzący, a także kuratorium. Te przeprowadzą kontrole w placówkach.
Podstawa prawna
Art. 22ad ust. 2 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).
Podręcznik dla pierwszaków tworzony szybciej niż prawo
Podręcznik dla pierwszaków tworzony szybciej niż prawo

Zobacz również

Czy pięciolatek także otrzyma wsparcie

Opiekunowie pięciolatka postanowili zapisać go po wakacjach do szkoły podstawowej. Jest bardzo zdolny, więc nie ma sensu, aby nudził się w przedszkolu. Czy jego rodzice będą zwolnieni z obowiązku zakupienia mu wyprawki szkolnej?
Od września 2014 r. do pierwszej klasy pójdą obowiązkowo wszystkie siedmiolatki, a także sześciolatki urodzone w przedziale 1 stycznia – 30 czerwca 2008 r. Ci z drugiej połowy tego rocznika mogą być zapisani do szkoły, o ile rodzice wyrażą taką wolę. Co więcej, przepisy po wakacjach zezwalają też na przyjęcie do szkoły pięciolatka. O tym, czy dziecko w takim wieku poradzi sobie w szkole, decyduje poradnia psychologiczno-pedagogiczna. Jeśli okaże się, że nie ma przeciwwskazań, aby do pierwszej klasy trafił pięciolatek, szkoła również musi zorganizować dla niego darmowy podręcznik przygotowany przez resort edukacji, a także zakupić z dotacji podręcznik do nauki języka obcego i materiały do ćwiczeń.
Podstawa prawna
Art. 14 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).

Czy obowiązek obejmuje niepubliczne szkoły

W prywatnej szkole zdecydowano się nie korzystać z rządowego podręcznika. Zgodzili się na to rodzice. Szefowie szkoły poprosili radę rodziców, aby zebrali pieniądze i przekazali jako darowiznę. Z tych środków będą zakupione podręczniki. Wszystko to z obawy przed złamaniem przepisów oświatowych o darmowej pomocy dla pierwszoklasistów. Czy konieczne jest takie obchodzenie prawa?
Ze stanowiska MEN wynika, że rodzice niepublicznych placówek mają prawo do darmowego podręcznika i pomocy edukacyjnych. Jeśli jednak zgodnie uznają, że szkoła lub osobiście opiekunowie wyposażą uczniów w wyprawkę szkolną, to nie ma potrzeby na tego typu obchodzenie przepisów i przekazywanie środków jako darowizny na szkołę. MEN przyznaje, że prywatne placówki nie są tak restrykcyjnie traktowane jak publiczne. Tym bardziej że zawsze taka szkoła mogłaby np. podwyższyć czesne i z tych pieniędzy zakupić inne podręczniki i pomoce edukacyjne dla uczniów. Szefowie prywatnych szkół muszą jednak mieć świadomość, że rezygnując z tego typu wsparcia udzielanego za pośrednictwem samorządu, nie będą mieli prawa do dotacji na zakup ćwiczeń i innych pomocy edukacyjnych.
Podstawa prawna
Art. 85b ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).