Ocena celowości inwestycji, mających kluczowe znaczenia dla rozwoju ochrony zdrowia w Polsce, będzie wydawana na podstawie kilkudziesięciu kryteriów, m.in. uwzględniających mapy potrzeb zdrowotnych i priorytety dla regionalnej polityki zdrowotnej – zakłada projekt ministerstwa zdrowia.

Jak wyjaśniają autorzy projektu, celem nowej regulacji jest zapewnienie przejrzystego procesu wydawania opinii o celowości inwestycji, które będą miały kluczowe znaczenia dla rozwoju ochrony zdrowia w Polsce. "Ze względu na szerokie zastosowanie w systemie opinie te muszą być oparte na racjonalnych przesłankach i w sposób rzeczywisty odpowiadać na istniejące potrzeby zdrowotne" - wskazuje resort zdrowia. Aby uniknąć nadpodaży usług zdrowotnych nieadekwatnych do potrzeb mieszkańców danego regionu, resort proponuje, by opinie o celowości inwestycji wojewodowie wydawali z uwzględnieniem map potrzeb zdrowotnych, priorytetów dla regionalnej polityki zdrowotnej oraz danych z rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą.

Opinia o celowości inwestycji będzie stosowana przy ocenie wniosków o dofinansowanie inwestycji ze środków europejskich, zawieraniu umów z NFZ oraz przy inwestycjach ze środków własnych podmiotów.

Zgodnie z projektowanymi przepisami w toku postępowania w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych będzie uwzględniane także, czy świadczeniodawca posiada ważną pozytywną opinię o celowości danej inwestycji. Posiadanie pozytywnej opinii wojewody albo ministra zdrowia będzie również miało wpływ na ocenę oferty, natomiast jej brak będzie skutkować przyznaniem mniejszej liczby punktów.

"Takie rozwiązanie spowoduje więc, że podmiot nieposiadający pozytywnej opinii będzie musiał przedstawić ofertę znacznie korzystniejszą od ofert podmiotów już funkcjonujących na rynku lub podmiotów, które uzyskały pozytywną opinię wojewody. Tym samym nowy system nie zablokuje dostępu do rynku nowych, innowacyjnych podmiotów, z drugiej zaś strony będzie przestrzegać przez podejmowaniem inwestycji na obszarach i w zakresach, gdzie podaż jest już wysoka i odpowiadająca rzeczywistemu poziomowi popytu na świadczenia" - wyjaśnia resort.

Ministerstwo wskazuje, że również w sytuacji, gdy podmiot leczniczy będzie chciał zrealizować inwestycję z własnych środków, opinia o jej celowości "będzie stanowić ważną informację o zasadności podejmowanych działań". Ma to także posłużyć zapobieganiu prowadzenia "chaotycznego i krótkowzrocznego rozwoju rynku usług medycznych". Pozytywne opinie będą wydawane w przypadku, gdy na podstawie danych będących w posiadaniu wojewodów i oddziałów wojewódzkich NFZ można będzie stwierdzić faktyczne braki zasobów.

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami na podstawie mapy regionalnej wojewoda w porozumieniu z wojewódzką radą ds. potrzeb zdrowotnych ustala priorytety dla regionalnej polityki zdrowotnej. Opublikowanie tych priorytetów jest niezbędne dla umożliwienia wydawania opinii o celowości inwestycji, jednak - jak wskazuje resort - istotniejsza jest "ich wysoka wartość merytoryczna", co umożliwia prawidłowe prowadzenie polityki rozwoju ochrony zdrowia.

Zgodnie z przepisami, które miałyby wejść w życie 30 czerwca, wojewoda (na wniosek podmiotu leczniczego, podmiotu tworzącego albo podmiotu zamierzającego wykonywać działalność leczniczą) będzie wydawał opinię o celowości utworzenia nowego podmiotu leczniczego lub nowych jednostek lub komórek organizacyjnych przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego, przy pomocy których mają być wykonywane świadczenia szpitalne, lub o celowości realizacji przez ten podmiot inwestycji o wartości przekraczającej 3 mln zł w okresie 2 lat (a w przypadku ambulatoryjnej opieki specjalistycznej - 2 mln zł w okresie 2 lat).

Podstawą do wydania pozytywnej opinii o celowości inwestycji będzie jej ocena dokonywana w oparciu o formularz zwany "instrumentem oceny wniosków inwestycyjnych w sektorze zdrowia". Będzie on zawierał kilkadziesiąt pytań - ocenianych w skali od 1 do 10 - odpowiadających różnorodnym priorytetom istotnym z perspektywy systemu ochrony zdrowia. Przed wydaniem opinii wojewoda będzie również zobligowany do uzyskania stanowiska dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ i marszałka województwa.

Projekt przewiduje, iż pierwszym oceniającym wniosek będzie sam wnioskodawca, który musi odpowiedzieć na pytania zawarte w kwestionariuszu, uzasadniając, w jaki sposób jego inwestycja odpowiada danemu priorytetowi. Uzasadnienie to będzie stanowić podstawę oceny dokonywanej przez pozostałych opiniujących.

W przypadku, gdyby dany organ nie zgadzał się z proponowaną przez wnioskodawcę oceną, jest on zobowiązany uzasadnić przyznanie odmiennej liczby punktów. "Taki sposób oceny zapewni pełną transparentność procesu i możliwość weryfikacji przedstawionych ocen" - ocenia resort.

Nawet z pilnym skierowaniem na zabiegi kolejka u lekarza obowiązuje
Nawet z pilnym skierowaniem na zabiegi kolejka u lekarza obowiązuje

Zobacz również

Opinie o celowości inwestycji będzie wydawał również minister zdrowia; m.in. w przypadku, gdy podmiotem wnioskującym jest wojewoda, szpital publicznej uczelni medycznej i medyczny instytut badawczy. Autorzy projektu argumentują, że wynika to z ponadregionalnego charakteru działalności prowadzonej przez te podmioty.

Jak wskazano w uzasadnieniu projektu, w celu umożliwienia sprawnego wydawania opinii o celowości inwestycji i uzyskiwania stanowiska instytucji doradzających konieczne jest uruchomienie systemu teleinformatycznego, w którym będzie dokonywana ocena i opiniowanie.

Resort przewiduje, że skutkiem wprowadzenia ustawy będzie „mniejsza liczba inwestycji, które mogą przynieść negatywne konsekwencje dla systemu ochrony zdrowia w Polsce”. Ministerstwo podkreśla, że jest to szczególnie istotne w kontekście środków europejskich przewidzianych na ochronę zdrowia w aktualnej perspektywie do 2020 r. (w łącznej wysokości około 12 mld złotych).