Leczenie uzdrowiskowe może odbywać się na podstawie skierowania Narodowego Funduszu Zdrowia lub w ramach turnusu rehabilitacyjnego, na który kieruje Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Są to dwa niezależne od siebie systemy leczenia.
Skierowanie przez ZUS tym różni się od tego z NFZ, że chory nic nie płaci za turnus. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ponosi pełne koszty leczenia, łącznie z zakwaterowaniem, wyżywieniem oraz kosztami przejazdu z miejsca zamieszkania do sanatorium i z powrotem „do wysokości kosztu przejazdu najtańszym środkiem komunikacji publicznej”, a więc według taryfy PKP pociągu pośpiesznego drugiej klasy. Za czas pobytu dostaje się zwolnienie lekarskie.
Rehabilitacja lecznicza w ośrodku rehabilitacyjnym trwa 24 dni z możliwością przedłużenia (lub skrócenia).
Natomiast leczenie sanatoryjne w ramach skierowania NFZ może być płatne lub bezpłatne. Pobyt w szpitalu uzdrowiskowym trwa 21 dni i jest bezpłatny.
Jak wyjechać do sanatorium z NFZ. Poradnik krok po kroku
Jak wyjechać do sanatorium z NFZ. Poradnik krok po kroku

Zobacz również
Osoba pracująca dostaje w tym czasie zwolnienie lekarskie. Ale już pobyt w sanatorium uzdrowiskowym jest częściowo odpłatny, trwa 21 dni i odbywa się w ramach urlopu wypoczynkowego. Z tym że kuracjusz nie płaci za zabiegi (chyba że zechce je dodatkowo dokupić), ale pokrywa koszty pobytu, czyli zakwaterowania i wyżywienia. Odpłatność jest odgórnie określona przez ministra zdrowia. W zależności od terminu pobytu (lato czy zima) oraz standardu, na który decyduje się kuracjusz, opłata waha się od 9,49 zł za jeden dzień (w pokoju wieloosobowym bez pełnego węzła higieniczno-sanitarnego) do 28,8 zł (w pokoju jednoosobowym z pełnym węzłem higieniczno-sanitarnym). Najtańszy 21-dniowy pobyt zimą kosztuje 199,29 zł, najdroższy zaś 636,48 zł.
Kuracjusz musi sam też zapłacić za dojazd na leczenie uzdrowiskowe.
Podstawa prawna
Art. 54–57 i 69 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121). Par. 3–6 załącznika nr 2 do rozporządzenia ministra zdrowia z 23 lipca 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2027).