W przypadku ogłoszenia staniu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii obowiązek wykonywania badań okresowych ulega czasowemu zawieszeniu.
Zgodnie z nowymi regulacjami – wprowadzonymi ustawą z 9 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2255) – wykonanie badań okresowych powinno nastąpić niezwłocznie po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego albo po odwołaniu stanu epidemii w przyszłości. Jednocześnie nowe przepisy wskazują, że pracownik i pracodawca powinni wykonać te badania w okresie nie dłuższym niż 180 dni od dnia odwołania jednego ze wspomnianych powyżej stanów. Okres ten uległ więc wydłużeniu – na podstawie dotychczasowych przepisów termin maksymalny wynosił 60 dni od dnia odwołania jednego z ww. stanów.
Obecnie utrudnione może okazać się także wykonanie badań wstępnych lub kontrolnych. Dlatego też w przypadku braku dostępności do lekarza uprawnionego do przeprowadzenia takich badań, mogą one zostać wykonane przez każdego innego lekarza. Takie orzeczenie powinno zostać dołączone do akt osobowych pracownika.
Ustawodawca dopuścił także możliwość wykonania badań wstępnych lub kontrolnych za pomocą systemów teleinformatycznych (np. w ramach telekonsultacji). Warto jednak pamiętać, że zgodnie z nowymi regulacjami orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza traci moc po upływie 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo od dnia odwołania stanu epidemii. Tu również nowelizacja wydłużyła okres, po którym orzeczenie traci ważność – poprzednio wynosił on bowiem 30 dni.
Wspomniany wyżej termin 180 dni, w trakcie którego pracownicy powinni wykonać badania lekarskie po ustaniu stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, znajdzie zastosowanie także w odniesieniu do orzeczeń lekarskich dotyczących badań wstępnych, okresowych i kontrolnych – w przypadku gdy ważność orzeczeń upłynęła po 7 marca 2020 r. Przed zmianą termin maksymalny ważności ww. orzeczeń wynosił do 60 dni od dnia odwołania jednego z ww. stanów.
Dodatkowo, na mocy nowelizacji, z obowiązku wstępnych badań lekarskich zwolnione zostają również osoby, które przyjmowane są do pracy na stanowisko inne niż stanowisko administracyjno-biurowe:
- ponownie u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 180 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą, lub
- przyjmowane do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 180 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli posiadają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie i pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy (z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych).
Wydane takim osobom orzeczenia zachowują ważność, jeżeli rozwiązanie umowy z poprzednim pracodawcą nastąpiło nie później niż 180 dni przed przyjęciem do pracy u obecnego pracodawcy.
Natomiast w przypadku pracowników zatrudnianych na stanowiska administracyjno-biurowe osoby te nie podlegają obowiązkowi badań wstępnych, jeżeli posiadają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie i pracodawca stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy. Takie orzeczenie zachowuje ważność u nowego pracodawcy bez względu na termin rozwiązania umowy z poprzednim pracodawcą.