Nie wszyscy pracodawcy mogą wydłużać okresy rozliczeniowe. Boleśnie przekonały się o tym placówki medyczne z Olecka i Pasłęka.
ikona lupy />
Zasady stosowania elastycznego czasu pracy / Dziennik Gazeta Prawna
Od połowy ubiegłego roku pracodawcy mogą na stałe korzystać z rozwiązań, które sprawdziły się w trakcie obowiązywania pierwszej ustawy antykryzysowej. Dzięki temu zyskali możliwość rozliczania czasu pracy w długich, nawet 12-miesięcznych okresach rozliczeniowych. Wprowadzając takie rozwiązania, ustawodawca zapomniał jednak o tym, że nie mogą ich stosować pracodawcy, których obowiązują przepisy branżowe.

Nieważne porozumienie

Taki przypadek dotyczy zatrudniających z branży ochrony zdrowia, których obowiązuje ustawa z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 217). Do Państwowej Inspekcji Pracy (PIP), której trzeba przekazać porozumienia zawierane z pracownikami dotyczące przedłużania okresów rozliczeniowych, napłynęły też te zawarte przez placówki medyczne z Pasłęka i Olecka. Inspekcja je zakwestionowała.
– Placówki medyczne, które takie porozumienia zawarły, nie mogą ich stosować, bo są one z mocy prawa nieważne. Kwestie okresów rozliczeniowych zostały dokładnie uregulowane w ustawie o działalności leczniczej i nie ma możliwości, by stosować w tym zakresie wybiórcze rozwiązania przewidziane przez kodeks pracy – uzasadnia Teresa Cabała z PIP, ekspert ds. służby zdrowia.
– Jesteśmy bardzo rozczarowani, że nie możemy skorzystać z 12-miesięcznych okresów rozliczeniowych. Dużo łatwiej byłoby nam organizować pracę np. w okresie urlopowym czy w przypadku długotrwałych absencji. Obecnie po otrzymaniu pisma z inspekcji przywróciliśmy 4-miesięczny okres rozliczeniowy, czyli ten maksymalny wynikający z ustawy o działalności leczniczej – mówi Teresa Cierachowska ze Szpitala Powiatowego Sp. z o.o. w Pasłęku.
Olsztyńska inspekcja pracy, do której trafiło porozumienie m.in. z pasłęckiego szpitala, podkreśla, że przedłużanie okresu rozliczeniowego na mocy przepisów kodeksu pracy jest możliwe jedynie w stosunku do zatrudnionych, do których ma on zastosowanie (lub wobec których stosuje się wspomniane przepisy ze względu na odesłanie zawarte w art. 5 k.p.).
– Ustawa o działalności leczniczej w dziale III reguluje czas pracy zatrudnionych w podmiotach leczniczych. Zawiera on przepisy dotyczące możliwych do zastosowania okresów rozliczeniowych. Są to rozwiązania szczególne, które mają pierwszeństwo przed kodeksem. Na mocy art. 5 k.p. jeżeli stosunek pracy określonej kategorii pracowników regulują przepisy szczególne, to te kodeksowe stosuje się jedynie w zakresie nieuregulowanym – informuje Andrzej Słowik, zastępca okręgowego inspektora pracy w Olsztynie

Lex specialis

Ocenę inspekcji podzielają także specjaliści. Ich zdaniem placówki medyczne nie mogą korzystać ze wszystkich korzystnych dla pracodawców rozwiązań wprowadzonych do k.p. w ubiegłym roku, mimo iż wcześniej robiły to na podstawie ustawy antykryzysowej.
– W tym wypadku przy rozstrzyganiu wątpliwości dotyczących stosowania np. wydłużonych okresów rozliczeniowych w placówkach służby zdrowia należy stosować zasadę lex posteriorgenerali non derogat legi priori speciali, która mówi, że ustawa ogólna późniejsza nie uchyla ustawy szczególnej wcześniejszej – przypomina Sławomir Paruch, radca prawny, partner w kancelarii Raczkowski i Wspólnicy.
– Przepisy o działalności leczniczej stanowią lex specialis w stosunku do regulacji k.p. określających zasady rozliczania czasu pracy. Zatem placówki medyczne nie mają podstaw do wydłużania – w drodze porozumienia – okresu rozliczeniowego do 12 miesięcy, jeśli miałby on dotyczyć pracowników, do których ma zastosowanie ustawa o działalności leczniczej – podkreśla Tomasz Rek, radca prawny.
Przypomina on, że nieobowiązująca już incydentalna ustawa antykryzysowa dawała taką możliwość wszystkim podmiotom, w tym np. szpitalom, które z tego rozwiązania korzystały. Znacznie ułatwiało ono prowadzenie działalności.