Potrzeba ograniczenia bezpośrednich kontaktów, a z drugiej strony konieczność zapewnienia pacjentom dostępu do usług medycznych – to sytuacja, w której sprawdzają się systemy e-zdrowia. Dzięki nim pacjent może być leczony nawet w sytuacji całkowitego lockdownu, bez konieczności spotkania z lekarzem w gabinecie.
Cyfryzacja ochrony zdrowia zapewnia już nie tylko teleporady, ale też zdalne wystawianie e-recept, e-zwolnień, czy e-skierowań, których rejestracja również jest już możliwa na odległość, czyli bez konieczności wychodzenia z domu.
Cyfrowe narzędzia są również szansą na regularne monitorowanie zdrowia, nie tylko w trakcie, ale także po zakończeniu pandemii. Są też rozwiązaniem, które będzie pomagać w rozładowaniu kolejek do lekarzy pierwszego kontaktu oraz specjalistów.
Bez wychodzenia z domu
Jak e-usługi zdrowotne mogą być przydatne? Pani Jolanta poczuła się źle w pracy. Wróciła do domu, położyła się. Poprawa zdrowia jednak nie następowała – w nocy jej stan się pogorszył. Dlatego następnego dnia, z samego rana zadzwoniła do przychodni, w której korzysta z usług lekarza rodzinnego, z prośbą o wyznaczenie wizyty. Pracownik przychodni zaproponował teleporadę. O wyznaczonej godzinie lekarz zadzwonił do pacjentki, a po przeprowadzonym wywiadzie wystawił e-receptę oraz e-skierowanie na specjalistyczne badanie, które w jego ocenie powinna wykonać.
Lekarz poinformował również pacjentkę, jak może uzyskać dostęp do wystawionych w postaci elektronicznej dokumentów. Po pierwsze może je otrzymać w postaci wydruku informacyjnego, po który można przyjść do placówki, albo samodzielnie wydrukować w domu z pliku, który dostępny jest na jej Internetowym Koncie Pacjenta (IKP).
Poradził więc skorzystanie z IKP. Aby to zrobić, wystarczy komputer, tablet lub smartfon z dostępem do internetu. Należy wejść na stronę www.pacjent.gov.pl i użyć przycisku „Zaloguj się”. Do wyboru są trzy opcje logowania:
- poprzez profil zaufany, do czego można wykorzystać bankowość elektroniczną jednego z 11 banków,
- bezpośrednio poprzez konto internetowe w banku PKO BP (iPKO lub Inteligo) lub konto w banku spółdzielczym (należy podać loginy i hasła jak do konta w banku),
- poprzez e-dowód, czyli elektroniczny dowód osobisty – potrzebny jest wtedy płatny czytnik.
Dzięki IKP pacjentka wystawioną e-receptę czy e-skierowanie mogła odebrać w postaci SMS-a (z czterocyfrowym kodem) lub e-maila, po wcześniejszym podaniu na IKP swoich danych kontaktowych.
Pani Jolanta mogła poprosić sąsiadkę o wykupienie leków w aptece. Wystarczyło, że sąsiadka podała farmaceucie czterocyfrowy kod dostępu oraz numer PESEL chorej. Nie było też problemu z rejestracją na zlecone przez lekarza specjalistyczne badanie. Wystarczył telefon do placówki, w której pani Jolanta chciała zrealizować e-skierowanie. Należało podać czterocyfrowy kod dostępowy wraz z numerem PESEL lub przesłać e-mail, w którym widniała informacja o wystawionym cyfrowym skierowaniu w formie pliku PDF. Obyło się więc bez konieczności do-starczenia skierowania osobiście do placówki i stresujących sytuacji, które zdarzały się wcześniej, gdy np. pani Jolanta zgubiła skierowanie i musiała ponownie pójść po nie do przychodni. Informacje o wystawionym e-skierowaniu dostępne są na IKP.
Wynik testu COVID-19 na IKP
Niestety stan zdrowia pani Jolanty cały czas się pogarszał. Nie pomogły leki przepisane przez lekarza. Dlatego postanowiła raz jeszcze umówić się na tele-poradę. Szczególnie że doszły nowe objawy choroby: poza bólami mięśni i głowy również wysoka gorączka, kaszel i duszności. Miała też wrażenie, że straciła węch i smak. Lekarz zlecił wykonanie testu w kierunku zarażenia COVID-19.
Na stronie www.pacjent.gov.pl chora znalazła mapę mobilnych punktów pobrań, w których może wykonać test. Dowiedziała się też, że powinna zabrać ze sobą dowód lub paszport, jak przygotować się do badania i jak będzie można sprawdzić wyniki. Są one udostępniane przez lekarza POZ (telefonicznie), ale przede wszystkim są dostępne dla pacjenta na IKP od razu, gdy laboratorium wprowadzi wynik do systemu centralnego. Nie trzeba ich szukać, wchodząc w inne zakładki. Są widoczne wprost po zalogowaniu.
Na IKP, oprócz wyniku testu, pani Jolanta znalazła też informację o tym, że podlega obowiązkowi izolacji domowej wraz z przewidywanym terminem jej zakończenia. Co ważne, informacja na ten temat widniała na stronie aż do czasu ustania izolacji. To okazało się bardzo wygodne i pani Jolanta nie musiała dzwonić do przychodni czy sanepidu, by potwierdzić czas trwania izolacji.
Nie musiała też wysyłać żadnych dokumentów do pracodawcy czy ZUS – wystarczyło, że mailowo lub telefonicznie poinformowała pracodawcę o przy-czynie nieobecności w pracy. ZUS udostępnił wszystkie dane pracodawcy, który na tej podstawie wypłacił świadczenie.
Będą dalsze ułatwienia
Kolejne lata przyniosą nowe zdalne usługi w ochronie zdrowia. Już trwa pilotaż elektronicznej dokumentacji medycznej (EDM) i raportowania zdarzeń medycznych (ZM). Te nowe udogodnienia mają zacząć działać do połowy 2021 r. Natomiast do końca 2021 r. ma pojawić się funkcja zamawiania elektronicznych recept online, po zalogowaniu na IKP. Dzięki temu pacjenci przewlekle chorzy czy niepełnosprawni zyskają szybki dostęp do leków.
Do końca przyszłego roku ma również ruszyć platforma umożliwiająca przeprowadzanie e-wizyt połączona z centralną e-rejestracją. Dostęp do wszystkich placówek medycznych będziemy mieć w jednym miejscu na Internetowym Koncie Pacjenta, co ułatwi wyszukanie specjalisty i zapisanie się do niego na konsultację.
Czym jest i co oferuje pacjent.gov.pl
To portal o systemie publicznej ochrony zdrowia, gdzie są informacje m.in. o:
- funkcjonowaniu opieki zdrowotnej i mapy placówek,
- prawach pacjenta,
- pomocy medycznej w nagłych wypadkach, w święta i w nocy,
- jak załatwić sprawy związane z leczeniem i ubezpieczeniem zdrowotnym,
- szczepieniach, obowiązkowych i zalecanych,
- ważnych numerach telefonów.
Jest źródłem aktualnych informacji o koronawirusie:
- jak się chronić przed wirusem,
- gdzie są mobilne punkty pobrań,
- co robić w razie wystąpienia objawów mogących wskazywać na zakażenie.
Pozwala wejść na Internetowe Konto Pacjenta, które zawiera m.in.: e-receptę, e-skierowanie, a ponadto:
- informuje o wynikach testu na koronawirusa,
- o nałożonej izolacji lub kwarantannie oraz czasie jej trwania.
Partnerem artykułu jest Centrum e-Zdrowia