E-skierowanie w pytaniach i odpowiedziach

E-skierowanie jest kolejną, po e-recepcie, usługą e-zdrowia, wdrażaną do polskiego systemu opieki zdrowotnej. Pilotaż elektronicznego skierowania wystartował w październiku 2018 r. i trwał rok, a nową usługę przetestowało ok. 200 wybranych świadczeniodawców. Druga połowa 2020 r. to już finał przygotowań do przejścia ze skierowania tradycyjnego na elektroniczne. Według informacji Centrum e-Zdrowia, do systemu, który umożliwia wystawianie e-skierowań, dołącza średnio ok. 100 podmiotów medycznych tygodniowo. Dotychczas (dane na połowę października) wystawiono około 2,2 mln skierowań w postaci elektronicznej.

E-skierowanie (podobnie jak e-recepta) wyeliminuje takie problemy, jak nieczytelność dokumentu papierowego, czy jego zgubienie. Dodatkowo, wdrożenie e-skierowania przyniesie korzyści dla pacjenta i personelu medycznego poprzez zwiększenie bezpieczeństwa, a także możliwość zebrania i monitorowania danych zdrowotnych chorego na Internetowym Koncie Pacjenta (w serwisie pacjent.gov.pl). Nowe rozwiązanie zdążyło zyskać uznanie wśród lekarzy i pacjentów, a dla tych, którzy dopiero rozpoczynają ten rozdział, przytaczamy kilka najważniejszych informacji.

Na jakie świadczenia pracownik medyczny może dziś wystawić e-skierowanie?

Zgodnie z opublikowanym 15 kwietnia 2019 r. rozporządzeniem ministra zdrowia w sprawie skierowań wystawianych w postaci elektronicznej w Systemie Informacji Medycznej, uprawniony do tej czynności pracownik medyczny może wystawić skierowanie elektroniczne na:

• świadczenia realizowane w warunkach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, finansowane z budżetu Narodowego Funduszu Zdrowia;

• świadczenia udzielane w warunkach lecznictwa szpitalnego, jeśli dany podmiot zawarł z NFZ umowę na udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej;

• procedury diagnostyczne z zakresu medycyny nuklearnej oraz tomografii komputerowej finansowane ze środków publicznych oraz innych niż publiczne;

• rezonans magnetyczny, badania endoskopowe przewodu pokarmowego oraz badania echokardiograficzne płodu finansowane ze środków publicznych.

W przypadku pozostałych, niewymienionych powyżej procedur, personel medyczny nadal kieruje pacjenta, korzystając z tradycyjnej, papierowej postaci skierowania.

W jaki sposób będą mogli wystawić e-skierowanie lekarze prowadzący małe praktyki lub w nich zatrudnieni? Czy Centrum e-Zdrowia udostępni sprofilowaną dla nich aplikację lub program?

Z myślą o małych praktykach Centrum e-Zdrowia opracowało aplikację, z której może skorzystać każdy pracownik medyczny posiadający Profil Zaufany i uprawniony do wystawiania takich dokumentów jak e-skierowanie. Narzędzie jest nieodpłatne, dostępne z poziomu dowolnej przeglądarki internetowej pod adresem www.gabinet.gov.pl. Personel medyczny miał już szansę się z nim zapoznać, ponieważ aplikacja została przekazana do użytku przy okazji wdrożenia obowiązkowej e-recepty. Aplikacja umożliwia podstawowe czynności, takie jak wystawienie oraz realizację dokumentu e-skierowania, a także wystawienie recepty w postaci elektronicznej.

Czy lekarz będzie mógł wystawić zdalnie e-skierowanie?

Wystawienie skierowania w postaci elektronicznej nie zawsze wymaga wcześniejszego osobistego zbadania pacjenta. Jeśli nie ma do tego przeciwwskazań medycznych, lekarz może wystawić e-skierowanie zdalnie, czyli z wykorzystaniem tele- lub wideoporady.

Jaką informację o placówce zawiera e-skierowanie? Czy w dokumencie wystawionym pacjentowi jest wskazany konkretny podmiot medyczny?

Skierowanie w postaci elektronicznej, tak samo jak papierowe, zawiera wyłącznie informację dotyczącą rodzaju i profilu placówki medycznej, np. wskazuje rodzaj poradni, do której ma się udać pacjent w celu realizacji świadczenia. Decyzję o wyborze konkretnego świadczeniodawcy badany podejmuje samodzielnie.

Czy realizacja e-skierowania przez pacjenta będzie możliwa jedynie w placówce, która obsługuje tę funkcjonalność?

Od 8 stycznia 2021 r. e-skierowanie stanie się obligatoryjne we wszystkich placówkach w Polsce. A zatem, do tego czasu pacjent będzie mógł zrealizować świadczenie, na które został skierowany dokumentem w postaci elektronicznej, w placówkach jeszcze nieobsługujących tej funkcjonalności. Ze względu na stan zagrożenia epidemiologicznego nie jest wymagany podpis lekarza na e-skierowaniu.

Jak i gdzie może zarejestrować się pacjent z e-skierowaniem?

Przepisy obowiązujące w związku z pandemią COVID-19 dają możliwość obsługi skierowania, na którym nie widnieje podpis osoby wystawiającej. Obowiązek podpisu zniosła opublikowana 13 sierpnia nowelizacja rozporządzenia w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Na mocy nowelizacji pacjent może zapisać się na świadczenie w wybranej przez siebie placówce, przekazując jedynie niezbędne do tego dane i po złożeniu oświadczenia o zapisaniu się tylko do jednej placówki.

Pacjent może zapisać się na listę oczekujących również telefonicznie. Podaje świadczeniodawcy podstawowe informacje zawarte w e-skierowaniu (m.in. swoje dane osobowe) oraz 4-cyfrowy kod lub klucz dokumentu i PESEL lub numer identyfikujący skierowanie i dodatkowo składa wspomniane wyżej oświadczenie. Jest to oczywiście możliwe tylko wówczas, gdy wstępna kwalifikacja pod kątem zdrowotnym do wykonania danej procedury jest możliwa do przeprowadzenia drogą zdalną. W takich sytuacjach placówka nie powinna stawiać przed pacjentem żadnych dodatkowych wymagań formalnych.

Pacjent musi osobiście pojawić się w placówce medycznej, jeśli świadczenie, na jakie został skierowany, wymaga bardziej pogłębionej kwalifikacji przed jego włączeniem na listę oczekujących.

Czy zgodnie z RODO personel medyczny placówki ma prawo wymagać od pacjenta numeru PESEL w trakcie rejestracji na wizytę?

Tak, taki wymóg jest zgodny z RODO. Podstawę prawną stanowi w tym przypadku art. 20 ust. 2a pkt 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Nakłada on na pacjenta obowiązek udostępnienia świadczeniodawcy klucza dostępu do skierowania albo kodu dostępu oraz numeru PESEL, w celu wpisania pacjenta na listę oczekujących. Sposób przekazania danych zależy od samego pacjenta. Może to zrobić słownie, pisemnie lub okazując dokument zawierający numer PESEL. Aby poprawić bezpieczeństwo danych osobowych i komfort pacjenta, dyrekcja placówki powinna rozważyć wprowadzenie ograniczenia dotyczącego liczby osób przebywających przy okienku rejestracji.

Czy jest możliwa sytuacja, że na to samo świadczenie pacjent został skierowany z wykorzystaniem kilku e-skierowań?

Tak, pacjent może otrzymać kilka e-skierowań na to samo świadczenie. Przez określenie „to samo skierowanie” rozumie się dokument wystawiony do tej samej placówki, z tych samych względów medycznych, potwierdzonych diagnozą (według klasyfikacji ICD-10). W momencie gdy pacjent zapisuje się na świadczenie finansowane ze środków NFZ, zostaje zablokowana możliwość rejestracji kolejnego takiego samego e-skierowania – ulegnie ona odblokowaniu dopiero po realizacji usługi medycznej.

Jeśli chory nie posiada aktywnego Internetowego Konta Pacjenta (IKP), czy lekarz może wystawić mu e-skierowanie?

Jeśli pacjent nie ma aktywnego IKP, a nie udostępnił również placówce adresu e-mail ani numeru telefonu, osoba wystawiająca skierowanie przekazuje mu wydruk informacyjny. Jest to dokument, którego okazanie wystarczy do realizacji świadczenia.

Czy IKP jest dziś dostępne także poprzez aplikację?

Obecnie dostęp do IKP można uzyskać tylko z poziomu przeglądarki internetowej pod adresem https://pacjent.gov.pl/. Strona jest dostosowana do przeglądania na urządzeniach mobilnych, takich jak smartfony, tablety.

Co należy zrobić, jeśli pacjent nie posiada numeru PESEL?

W takich wypadkach należy przekazać wydruk informacyjny. Dokument oraz zawarty na nim 44-cyfrowy klucz będą podstawą do realizacji świadczenia.

Materiał pierwotnie opublikowany na https://pulsmedycyny.pl/e-skierowanie-w-pytaniach-i-odpowiedziach-1006080

-