Subskrybuj nas na Youtube
Kto może zostać kontrolerem ruchu lotniczego, ile zarabia kontroler lotów, jak wygląda jego praca? Tu znajdziesz odpowiedzi na te pytania.
Za co odpowiada kontroler ruchu lotniczego?
Kontroler ruchu lotniczego odpowiada m.in. za ruch lotniczy w przestrzeni powietrznej oraz na krajowych lotniskach. Każda czynność wykonana przez pilota w czasie lotu wymaga zgody kontrolera. To on sprawuje kontrolę, wydając statkom powietrznym zezwolenia, instrukcje zmiany kierunku, wysokości i prędkości lotu.
Jak zostać kontrolerem ruchu lotniczego?
Jedyny w Polsce ośrodek szkolenia cywilnych kontrolerów prowadzi Polska Agencja Żeglugi Powietrznej. To również ona jako jedyna w naszym kraju zatrudnia kontrolerów ruchu lotniczego. Jak czytamy na stronie PAŻP, aby móc aplikować na to stanowisko, trzeba mieć minimum wykształcenie średnie, świetnie znać język angielski w mowie i piśmie, biegle posługiwać się językiem polskim oraz mieć nienaganną dykcję. Ważny jest też dobry stan zdrowia oraz korzystanie z pełni praw publicznych.
Praca dla kontrolera ruchu lotniczego - rekrutacja
Proces rekrutacji i dalsze szkolenie sprawdzają predyspozycje do pełnienia zawodu kontrolera ruchu lotniczego, a więc odporność na stres, pracę pod presją, wyobraźnię przestrzenną, logiczne myślenie i umiejętność pracy w grupie. Umiejętności, które cenione są w pracy kontrolera ruchu lotniczego to również skuteczna analiza sytuacji i podejmowania decyzji, spostrzegawczość.
Poza wstępną analizą zgłoszeń przyszli kontrolerzy będą musieli przejść serię testów predyspozycyjnych, tzw. testy FEAST (ang. First European Air Traffic Controller Selection Test). Zawierają one m.in. w formie tekstowej i graficznej pytania sprawdzające spostrzegawczość, umiejętność szybkiego liczenia, widzenie przestrzenne czy umiejętność logicznego myślenia.
Po zaliczeniu tych testów kandydat przechodzi serię kursów i egzaminów. W tym czasie odbywa szkolenie teoretyczne, a także szkolenia praktyczne na symulatorze. Czas szkolenia kandydatów do uzyskania licencji KRL trwa maksymalnie 20 – 22 miesiące. Ocena praktycznych umiejętności na symulatorze i stanowisku operacyjnym do uzyskania licencji kontrolera ruchu lotniczego ma rangę egzaminu państwowego.
Ile godzin pracują kontrolerzy?
Jak informuje PAŻP dyżur kontrolera ruchu lotniczego trwa 7,5 godziny, z czego 5,5 godziny pracownik spędza na stanowisku operacyjnym. Wynika to z obowiązkowych 1-godzinnych przerw po każdych dwóch godzinach pracy operacyjnej. W tym czasie kontrolerzy mają możliwość odpocząć i zregenerować się.
Zarobki na stanowisku kontrolera lotniczego
To najbardziej kontrowersyjna kwestia, jaka pojawia się przy opisywaniu stanowiska kontrolera lotniczego. Dane o zarobkach nie są podawane do publicznej wiadomości, a wynagrodzenia kontrolerów są bardzo zróżnicowane.
Nieco światła na zarobki kontrolerów rzuciły związki zawodowe działające w PAŻP. W liście otwartym wskazały, że na wynagrodzenie kontrolera ruchu lotniczego składa się szereg elementów.
Co składa się na wynagrodzenie kontrolera ruchu lotniczego
Samo wynagrodzenie zasadnicze zależne jest m.in. od wielkości ruchu na danym lotnisku i stopnia doświadczenia kontrolera. Ponadto kontrolerzy dostają dodatek stażowy (od 3 proc. do 20 proc. w zależności od stażu pracy – wzrost 1 proc. rocznie), dodatek operacyjny (20 proc. za utrzymywanie uprawnień do wykonywania zawodu), dodatek za pracę w nocy (+25 proc.) oraz w dni świąteczne (+100 proc.) oraz dodatek za pełnienie dodatkowych funkcji, tj. instruktor szkolący, kierownik, dyrektor, prezes.
Jeszcze do 2019 roku w mediach podawano, że bardzo doświadczony kontroler ruchu lotniczego w Polsce wraz z premiami i dodatkami może zarabiać 50 tysięcy złotych brutto miesięcznie i więcej. Niestety od tego czasu ruch lotniczy na polskich lotniskach diametralnie się obniżył. Odczuła to finansowo również PAŻP. Zdaniem Agencji koszty utrzymania pracowników pokrywane były z kredytów. - Nie jestem w stanie płacić tyle, co w 2019 roku – wskazywał jeszcze kilka miesięcy temu były prezes PAŻP, Janusz Janiszewski.
Dlatego Polska Agencja Żeglugi Powietrznej w 2021 roku wdrożyła nowy regulamin wynagradzania, wraz z obniżeniem kwoty bazowej. Zgodnie z nim, kontrolerzy ruchu lotniczego mogą zarobić do 45 tys. złotych brutto z uwzględnieniem środków z funduszu premiowego. Jako średnią kwotę zarobków kontrolerów w PAŻP wskazywano wtedy 30 tys. złotych brutto.
- Według obowiązującego od listopada 2021 r. Regulaminu Wynagradzania, wysokość pensji kontrolerów ruchu lotniczego z Warszawy to średnio 32-33 tys. zł. brutto miesięcznie (wynagrodzenie zasadnicze wraz z premią regulaminową w średniej wysokości 17,5 proc. z tym, że premia może osiągnąć nawet 35 proc. rocznego wynagrodzenia), a maksymalnie – to nawet 45 tys. złotych brutto miesięcznie (wraz z 17,5% premii regulaminowej). Poza Warszawą, kontrolerzy zarabiają średnio 21,3 tys. złotych brutto miesięcznie (wraz z 17,5 proc. premii regulaminowej). Pensje są zróżnicowane nie tylko ze względu na miejsce pracy, ale też stopień skomplikowania i natężenia ruchu, dlatego posługujemy się kwotami średnimi bądź zakresami kwot - poinformowała nas Agata Król, rzecznik prasowy PAŻP
Na „takie liczby” ostro odpowiedziały związki zawodowe. - Po zsumowaniu tych wszystkich składników, wynagrodzenia naszych członków wyniosły często nawet 6 tys. złotych netto i rzadko przekraczają 10 tys. złotych netto. Na dowód przedstawiamy kilka przykładowych „pasków” kontrolerów pracujących na regionalnych lotniskach w Polsce – zauważył zarząd OZZSRL w kolejnym piśmie do PAŻP i mediów. Jak tłumaczy nam Anny Garwolińska ze Związku Zawodowego Kontrolerów Ruchu Lotniczego, średnia pensja kontrolera ruchu lotniczego w Polsce to 15 tysięcy zł brutto.
Źródło: PAŻP, związki zawodowe zrzeszające KRL, własne