Ci, którzy wybierają się w podróż, powinni wiedzieć, że zdecydowanie mniej zapłacą za przejazd drogami zarządzanymi przez państwo, czyli GDDKiA, a zdecydowanie więcej za poruszanie się drogami, którymi zarządzają firmy prywatne.
Uprzywilejowaną pozycje mają też motocykliści i kierowcy samochodów osobowych – ci zapłacą najmniej – na państwowych drogach 5 - 10 groszy na kilometrze. Już zdecydowanie więcej kosztuje jazda płatnymi drogami zawodowców, czyli kierowców, którzy poruszają się busami, autobusami czy ciężarówkami.
To już pewne: jedziesz i… płacisz. I to nie tylko za benzynę, ale i za drogi. Przedstawiamy listę polskich autostrad i dróg, gdzie Polacy muszą się liczyć z dodatkowymi kosztami podróży. I to niemałymi.
O ile dla kierowców osobowych oznacza to, że z Warszawy do zachodniej granicy Polski dopłacą niewiele ponad 80 zł, to już ci, którzy zawodowo poruszają się po drogach w ciężarówkach, busach czy autobusach, doliczyć muszą bagatela – od 150 do 460 zł.
Autostrady prywatne, czyli koniec żartów - drogo, drogo, drogo
Najwięcej kierowcy płaca za odcinki autostrad zarządzanych przez koncesjonariuszy, czyli firmy, które sfinansowały inwestycje i teraz nimi zarządzają.
Zdecydowanie najwięcej za przejazd autostradą prywatną muszą zapłacić kierowcy pojazdów powyżej 3,5 t – czyli busów, autobusów, ciężarówek i tzw. pojazdów specjalnych. Ci do kosztów benzyny muszą doliczyć od 40 do 460 zł. Ta ostatnia opłata obejmuje przejazd pojazdów ciężkich specjalnych na koncesjonowanej, uznawanej za najdroższą, Autostradzie Wielkopolski A2 na 250 kilometrowym odcinku od Konina do Świecka.
A1 Gdańsk - Toruń (0,19 zł do 1,96 zł za km)
Autostrada A1 Gdańsk - Toruń 152 km. Koncesjonariuszem jest Gdańsk Transport Company S.A. Opłata za cały odcinek od 29,90 do 298 zł.
Stawki opłat: kat.1 - motocykle i samochody osobowe o dwóch osiach – 29,90 zł; kat.2 - pojazdy samochodowe o 2 osiach, z których co najmniej jedna wyposażona jest w koło bliźniacze, pojazdy samochodowe o 2 osiach z przyczepami – 71 zł; kat.3 - pojazdy samochodowe o 3 osiach, pojazdy samochodowe o 2 osiach, z których co najmniej 1 wyposażona jest w koło bliźniacze z przyczepami – 71 zł; kat.4 - pojazdy samochodowe o więcej niż 3 osiach, pojazdy samochodowe o 3 osiach z przyczepami, pojazdy samochodowe o więcej niż 3 osiach z przyczepami - 71 zł; kat.5 - pojazdy niemieszczące się w kat.1-4 oraz pojazdy, których wymiary lub nacisk osi albo ciężar przekraczają limity określone w przepisach o ruchu drogowym - 298 zł.
Trasa koncesyjnego odcinka A1 zaczyna się w Rusocinie koło Pruszcza Gdańskiego na południe od Gdańska, a kończy w Czerniewicach kolo Torunia. Ten 152-kilometrowy odcinek jest najbardziej na północ wysuniętym fragmentem autostrady A1, której korytarz z Torunia biegnie dalej przez Łódź i Częstochowę w kierunku południowym, aż do granicy państwa w Gorzyczkach.
A4 Katowice - Kraków - 61 km (od 0,14 zł do 0,80 zł za km)
Stawki opłat: kat.1 - motocykle – 9 zł ; kat.1 - samochody osobowe o dwóch osiach -18,00 zł; kat.2 - pojazdy samochodowe o 2 osiach, z których co najmniej jedna wyposażona jest w koło bliźniacze, pojazdy samochodowe o 2 osiach z przyczepami - 30,00 zł; kat.3 - pojazdy samochodowe o 3 osiach, pojazdy samochodowe o 2 osiach, z których co najmniej 1 wyposażona jest w koło bliźniacze z przyczepami - 30,00 zł; kat.4 - pojazdy samochodowe o więcej niż 3 osiach, pojazdy samochodowe o 3 osiach z przyczepami, pojazdy samochodowe o więcej niż 3 osiach z przyczepami - 49,00 zł; kat.5 - pojazdy niemieszczące się w kat.1-4 oraz pojazdy, których wymiary lub nacisk osi albo ciężar przekraczają limity określone w przepisach o ruchu drogowym – 49,00 zł.
Prywatna A2 (od 0,05 do 2,73 zł za km)
Przejazd autostradą A2 Warszawa – Świecko, czyli podróż autostradą państwową i prywatną: z Warszawy do Berlina – benzyna plus 80 zł dla osobówek, plus 460 zł dla „zawodowców”.
Ile zapłacimy za przejazd A2 na odcinku zarządzanym przez GDDKiA
- A2 Odcinek pierwszy – 91 km Warszawa - Stryków/Łódź - na razie bez opłat zarządzany przez GDDKiA
- A2 odcinek drugi - Stryków/Łódź - Konin ( ok. 80 km) zarządzany przez GDDKiA. Płacimy w systemie viaTOLL.
Stawki opłat wynoszą: motocykle – 0,05 zł/ km, pozostałe pojazdy lub zespoły pojazdów o DMC <3,5 t (samochody osobowe, dostawcze, mikrobusy) – 0,10 zł/ km, pojazdy powyżej 3,5 ton – opłata wg cennika viaTOLL.
Ile zapłacimy za przejazd A2 – odcinek prywatny – Autostrada Wielkopolski Konin – Świecko – 255 km (opłata łączna) od 0,23 do 1,80 zł za km
Kat.1 (sam. osobowe) – 59 zł; Kat.2 – 121 zł; Kat.3 – 163 zł; Kat.4 – 229 zł Kat.5 – 460 zł
Ile zapłacimy za poszczególne odcinki Autostrada Wielkopolski
- A2 odcinek trzeci Autostrada Wielkopolska Konin - Września (ok. 48 km) – od 14 do 140 zł (Od 0,29 do 2,91 zł za km).
Stawki opłat wynoszą: motocykl, samochód 2-osiowy - 14 zł; motocykl z przyczepą, samochód 2-osiowy z przyczepą, samochód 2-osiowy z oponami bliźniaczymi - 27 zł; samochód 3-osiowy, lub 2-osiowy z oponami bliźniaczymi, z przyczepą - 41 zł; samochód 3-osiowy z przyczepą, samochód powyżej 3 osi - 63 zł; pojazdy ciężkie - 140 zł
A2 odcinek czwarty - Autostrada Wielkopolska Września-Krzesiny (37,5 km) od 14 do 140 zł (Od 0,37 do 3,73 zł za km)
Stawki opłat: motocykl, samochód 2-osiowy - 14 zł; motocykl z przyczepą, samochód 2-osiowy z przyczepą, samochód 2-osiowy z oponami bliźniaczymi - 27 zł; samochód 3-osiowy, lub 2-osiowy z oponami bliźniaczymi, z przyczepą - 41 zł; samochód 3-osiowy z przyczepą, samochód powyżej 3 osi - 63 zł; pojazdy ciężkie - 140 zł.
- A2 odcinek piąty Autostrada Wielkopolska Poznań (Komorniki) - Nowy Tomyśl (50,4 km) od 14 do 140 zł (Od 0,27 do 2,77 zł za km)
Stawki opłat: motocykl, samochód 2-osiowy - 14 zł; motocykl z przyczepą, samochód 2-osiowy z przyczepą, samochód 2-osiowy z oponami bliźniaczymi - 27 zł; samochód 3-osiowy, lub 2-osiowy z oponami bliźniaczymi, z przyczepą - 41 zł; samochód 3-osiowy z przyczepą, samochód powyżej 3 osi - 63 zł; pojazdy ciężkie - 140 zł.
- A2 odcinek szósty Nowy Tomyśl - Świecko - 105,9 km – od 17 do 40 zł (od 0,16 do 0,37 zł za km)
Stawki opłat: motocykl, samochód 2-osiowy - 17 zł; motocykl z przyczepą, samochód 2-osiowy z przyczepą, samochód 2-osiowy z oponami bliźniaczymi - 40 zł; samochód 3-osiowy lub 2-osiowy z oponami bliźniaczymi, z przyczepą - 40 zł; samochód 3-osiowy z przyczepą, samochód powyżej 3 osi - 40 zł; pojazdy ciężkie - 40 zł.
Państwowe autostrady – najtaniej: opłata zaczyna się od 5 groszy za kilometr
Najmniej zapłacą kierowcy korzystający z autostrad zarządzanych przez GDDKiA, nazywanych tzw. autostradami państwowymi.
Najmniej – 5 groszy za kilometr przejechanej autostrady zapłacą motocykliści.
Płatne autostrady państwowe: Autostrada A1 - odcinek Rusocin - Nowa Wieś; Autostrada A2 - odcinek Konin – Świecko; Autostrada A4 - odcinek Kraków - Katowice
Dwa razy więcej, czyli 10 groszy za kilometr uiszczą kierowcy samochodów osobowych do 3,5 t.
Zamiast winiet - opłata w systemie viaTOLL – od 16 do 53 groszy
Zawodowcy na państwowych autostradach i drogach płacą w systemie viaTOLL – opłata od 16 do 53 groszy za kilometr.
Inne ceny obowiązują w przypadku pojazdów powyżej 3,5 tony, które można powiedzieć, poruszają się po polskich drogach zawodowo. Od roku nie obowiązuje już w Polsce system winiet, czyli ryczałtowa opłata za korzystanie z dróg, z naklejką na szybie. Został on zastąpiony systemem automatycznego systemu poboru opłat viaTOLL.
Obecnie w systemie viaTOLL płatnych jest blisko 2 tys. km dróg krajowych i autostrad. W 2014 roku ma obejmować już 2880 km.
W pierwsza niedziele lipca do sieci włączono kolejne 320 km nowych dróg. Kierowcy samochodów powyżej 3,5 tony płacą m.in. na drodze S7 z Elbląga do Pasłęka, na dwóch odcinkach drogi krajowej 91 i na 92 z Łowicza do Wrześni.
Drogi z systemem poboru opłat viaTOLL:
- autostrada A1 na odcinkach: węzeł Tuszyn – węzeł Bełchatów, węzeł Sośnica – węzeł Świerklany;
- autostrada A2 na odcinku węzeł Modła – węzeł Stryków I;
- autostrada A4 na odcinkach: Zgorzelec (granica państwowa) – węzeł Bielany Wrocławskie, węzeł Bielany Wrocławskie – węzeł Kleszczów, węzeł Kleszczów – węzeł Murckowska, węzeł Balice I – węzeł Szarów;
- autostrada A6 na odcinku Kołbaskowo (granica państwowa) – węzeł Kijewo;
- autostrada A8 na odcinku węzeł Nowa Wieś Wrocławska (A4) – węzeł Pawłowice;
- autostrada A18 na odcinku Golnice – Krzyżowa
System viaTOLL jest wygodniejszy, ale kierowcy twierdzą, że jest droższy od starego systemu opartego o winiety.
Stawki opłaty elektronicznej uzależnione są od: klasy drogi; maksymalnej dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu; klasy emisji spalin EURO. Mówiąc krótko – im lżejszy i bardziej ekologiczny pojazd (spełniający wysokie normy emisji spalin), tym opłata jest mniejsza.
Nowy system podniósł koszty transportu o 10-11 groszy na kilometrze - twierdzą przewoźnicy
Dla członków Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce największą zmianą, jaką przyniósł system viaTOLL, jest wzrost kosztów transportu ciężarowego.
Jak mówi dyrektor departamentu transportu w ZMPD Tadeusz Wilk, z przeprowadzonych wśród członków Zrzeszenia badań wynika, że koszt przejechania jednego kilometra wzrósł w granicach 10-11 groszy. "Kolejne rozszerzenie sieci płatnych dróg przyniesie wzrost kosztu kilometra o dalsze 4 do 5 groszy" - dodał Wilk.
Członkowie Zrzeszenia uskarżają się też na fakt, że autostrady zarządzane przez prywatnych koncesjonariuszy pozostają poza systemem viaTOLL (wcześniej wykupiona winieta umożliwiała im bezpłatny przejazd taką autostradą), a pobierane tam oddzielnie opłaty uznają za wygórowane.
ViaTOLL – państwowa maszynka do zarabiania pieniędzy
Po roku funkcjonowania system przyniósł budżetowi ponad 800 mln zł przychodów. W całym 2012 roku przychody mają przekroczyć 1,1 mld zł. W całym okresie kontraktu, czyli do 2018 roku Skarb Państwa na elektronicznym poborze opłat zarobi 23 mld zł.