Tak przewiduje projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu weryfikacji prawa do świadczeń na rzecz rodziny dla cudzoziemców oraz o warunkach pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, którym został przyjęty przez rząd na dzisiejszym posiedzeniu. Został on przygotowany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, które postanowiło wprowadzić do niego kilka zmian w porównaniu do pierwotnej wersji projektu.

800+ na niepełnosprawne dziecko bez wymogu aktywności zawodowej

Do tych najważniejszych należą zmiany w przepisach, które mają uregulować dostęp obcokrajowców do świadczenia 800+. Co do zasady jego otrzymywanie zostało powiązane z aktywnością zawodową rodzica wnioskującego o tę formę wsparcia. W projekcie skierowanym na rząd MSWiA złagodziło ten wymóg w taki sposób, że nie będzie on dotyczył osób, których dziecko ma polskie obywatelstwo lub jest niepełnosprawne. Przy czym w tym drugim przypadku oznacza to legitymowanie się przez dziecko orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu dysfunkcji zdrowotnej. Jeśli więc dziecko ma orzeczoną lekką niepełnosprawność, to wtedy ZUS będzie sprawdzał, czy rodzic pracuje, zanim wypłaci świadczenie. Uwzględnienie w projekcie preferencji dla cudzoziemców z niepełnosprawnymi dziećmi było jedną z uwag zgłaszanych do projektu m.in. przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Cudzoziemiec pracujący na pół etatu dostanie 800+

Druga ważna zmiana nastąpiła w zaproponowanej w projekcie definicji aktywności zawodowej. Początkowo pod tym pojęciem miało być rozumiane podleganie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu od podstawy wymiaru składek wynoszącej nie mniej niż 75 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jednak MSWiA zdecydowało się obniżyć ten pułap do 50 proc. najniższej pensji. Dzięki temu cudzoziemiec pracujący np. na pół etatu będzie mógł otrzymywać 800+ na dziecko.

Kolejna zmiana objęła procedurę wypłacania świadczenia obcokrajowcom. W praktyce ma to wyglądać tak, że zanim ZUS przekaże na konto rodzica cudzoziemca pieniądze za dany miesiąc, będzie sprawdzał, czy spełnione jest kryterium aktywności zawodowej. Co istotne, o ile pierwotnie wypłata miała następować do 10 dnia następnego miesiąca, to w nowej wersji projektu nie ma już wskazanego konkretnego terminu – jest tylko ogólny przepis zakładający, że poprzedzi ją weryfikacja aktywności zawodowej obcokrajowca.

Projekt autorstwa MSWiA jest odpowiedzią na prezydenckie weto do ustawy nowelizującej tzw. specustawę ukraińską. Poza ograniczeniami w korzystaniu ze świadczeń na dzieci przez cudzoziemców, przewiduje ona również przedłużenie okresu legalnego pobytu w Polsce obywateli Ukrainy do 4 marca 2026 r. oraz ograniczenie katalogu świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych tym osobom.