Lasy Państwowe z dużymi zyskami
Samorządowcy, powołując się na dane Głównego Urzędu Statystycznego, wskazują, że przychody Lasów Państwowych ze sprzedaży drzewa w ostatnich latach oscylują w okolicach 9-13 miliardów złotych rocznie. W samym 2024 r. zysk netto wyniósł ok. 764 mln zł, podobny wynik Lasy Państwowe odnotowały rok wcześniej. Gminy uważają, że dzieje się to kosztem dróg lokalnych, na które Lasy Państwowe przeznaczają zbyt małe kwoty.
"Oczywistym jest, że poziom sprzedaży drewna należy powiązać z nadmierną eksploatacją i niszczeniem dróg gminnych i powiatowych, które nie są przystosowane do ruchu pojazdami "transportu ciężkiego" i „ponadgabarytowego” wykorzystywanymi w przewozie drewna i maszyn leśnych. Koniecznym jest zatem, ustalenie powszechnie obowiązujących zasad partycypowania Państwowego Gospodarstwa Leśnego w kosztach remontów i modernizacji tych dróg" - czytamy w stanowisku Zrzeszenia Gmin Województwa Lubuskiego.
Gminy chcą więcej pieniędzy od Lasów Państwowych
Lokalni włodarze przypominają, że zgodnie z przepisami ustawy o lasach oraz ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg Lasy Państwowe dokonują wpłat na rzecz tego funduszu w wysokości stanowiącej równowartość 2% przychodów uzyskanych ze sprzedaży drewna.
Pieniądze na utrzymanie dróg lokalnych, które są wykorzystywane w związku z prowadzoną gospodarką leśną, mogą być również przekazywane z Funduszu Leśnego. Środkami tymi dysponuje Dyrektor Generalny Lasów Państwowych. Reguluje on również szczegółowe zasady udzielania dofinansowania w Zarządzeniu Nr 13 Dyrektora Generalnego Lasów państwowych z dnia 29 stycznia 2025 r. w sprawie udziału Lasów Państwowych we wspólnych przedsięwzięciach drogowych, mających związek z gospodarką leśną.
"W ocenie Zrzeszenia Gmin Województwa Lubuskiego, powyższe zasady, podobnie jak przewidziane w ustawie o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg, również nie dają gwarancji celowego i bieżącego zaspokojenia niezbędnych potrzeb samorządów. Przyznanie dofinansowania wymaga zachowania długotrwałej i skomplikowanej procedury, zaangażowania wielu komórek organizacyjnych Lasów Państwowych różnych szczebli począwszy od Nadleśnictw aż do podejmującego ostateczną decyzję Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych i oceny skomplikowanych i niejasnych kryteriów" - uważają samorządowcy
Potrzebna zmiana przepisów o dofinansowaniu ze strony Lasów Państwowych
Według Zrzeszenia Gmin Województwa Lubuskiego, aby pieniądze z Funduszu Leśnego, w większym stopniu służyły utrzymaniu i poprawie stanu dróg lokalnych, konieczne są zmiany w przepisach. Powinny one objąć w szczególności:
- przekazanie uprawnienia do podejmowania decyzji w zakresie udzielenia dofinansowania do Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych, którzy są w stanie ocenić wpływ gospodarki leśnej na lokalną infrastrukturę drogową
- uzależnienie wysokości środków z funduszu leśnego na drogi od wielkości obszaru, na którym prowadzona jest gospodarka leśna (powierzchnia zalesienia) oraz od wysokości dochodów uzyskanych przez Lasy Państwowe w danym regionie
- uzależnienie dofinansowania z funduszu leśnego od stanu dróg gminnych i powiatowych
- wprowadzenie obowiązkowego odpisu z funduszu leśnego na utrzymanie i remonty dróg powiatowych i gminnych.