Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało projekt rozporządzenia w sprawie standardów opieki nad dziećmi do lat trzech. Zostały one podzielone na dwie grupy – niezbędne i fakultatywne. Niezbędne będą obligatoryjne do wypełnienia, aby uzyskać wpis do rejestru żłobków lub klubów dziecięcych, i żeby kontynuować taką działalność.

Oferta żłobków będzie standardowa

Propozycja ministerstwa stanowi wypełnienie jednego z kamieni milowych i jest odpowiedzią na zarzuty dotyczące braku ujednoliconego sposobu wdrożenia standardów opieki nad dziećmi w wieku do lat 3. Ministerstwo dzieli standardy na trzy obszary: pracy z dziećmi, organizacji pracy personelu i współpracy personelu z rodzicami. Kluczowe cele to tworzenie warunków sprawowania opieki, panującej atmosfery oraz jakości relacji z dziećmi opartych na szacunku i respektowaniu ich praw, dbanie o profesjonalizację usług opiekuńczych oraz rozwój i dobrostan pracowników.

- Standardy opieki nad dziećmi do lat trzech to kamień milowy, który musimy wypełnić i te, które zostały zaproponowane wyczerpują katalog standaryzacji opieki nad najmłodszymi. Część placówek już teraz spełnia nie tylko te podstawowe, ale także fakultatywne. Ich wdrożenie we wszystkich placówkach spowoduje ujednolicenie jakości opieki nad dziećmi i pozytywnie wpłynie, między innymi nabezpieczeństwo - mówi Robert Wilczek, prezes zarządu I Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Publicznych i Niepublicznych Żłobków i Klubów Dziecięcych.

Żłobki - jakie warunki muszą spełnić

Wśród konkretnych wytycznych znalazły się m.in. określenie zasad pracy z dziećmi, określenie zasad i procedur i programów w zakresie organizacji pracy personelu (w tym adaptacji z aktywnym udziałem rodzica), określenie zasad i procedur służących zapewnieniu efektywnej komunikacji z rodzicami, zapewnienie dzieciom warunków do poznawania i doświadczania otaczającego świata, zapewnienie dzieciom warunków do twórczej ekspresji i kontaktu z różnymi wytworami kultury czy aranżowanie przestrzeni w sposób estetyczny i spójny z planem opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnym - przestrzeń w pomieszczeniach i na zewnątrz instytucji musi uwzględniać wydzielenie co najmniej trzech stref uwzględniających zainteresowania dzieci.

- Odbywamy już pierwsze konsultacje z placówkami i są też takie, które będą miały trudności z ich wdrożeniem. Mowa jest nawet o tych podstawowych, które – teoretycznie – będą niezbędne do prowadzenia działalności. Wszystko zależy od infrastruktury jaką dysponuje placówka i zasobów, w tym ludzkich. Może się okazać, że część miejsc będzie potrzebowała dofinansowania, aby ją rozszerzyć - mówi Wilczek.

Ministerstwo wyraża nadzieję, że tak się nie stanie. W uzasadnieniu do rozporządzenia czytamy, że w projektowanym rozporządzeniu proponuje się takie określenie standardów niezbędnych, aby ich spełnienie było możliwe bez konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów przez podmioty prowadzące instytucje opieki. Wynika to ze struktury właścicielskiej żłobków w Polsce - większość z nich to podmioty prywatne. Ministerstwo obawia się, że "zobligowanie do powszechnego wprowadzenia dodatkowych warunków realizacji działalności polegającej na świadczeniu opieki będzie się wiązać z dodatkowymi kosztami oraz może zniechęcać do dalszego prowadzenia lub zakładania działalności w tym obszarze".

Zmiana standardów w żłobkach - od kiedy

- Standardy mają zostać wdrożone do 1 stycznia 2026, więc placówki mają rok na przygotowanie się. Dla tych , które dysponują mniejszą infrastrukturą może to być mało czasu. Niezwykle ważne na etapie wdrożenia standardów jest wsparcie samorządu i świadomość wagi standardów, jako organu prowadzącego - tłumaczy Wilczek.

Pierwsza weryfikacja wdrożenia standardów odbędzie się w listopadzie 2026 roku i będzie powtarzana co roku.