Nasza gmina prowadzi kontrolę rozliczenia dotacji w niepublicznym przedszkolu, która może się zakończyć decyzją o zwrocie jej części. Właściciel przedszkola złożył korektę rozliczenia dotacji za ostatni rok, jednocześnie składając nowe dokumenty poświadczające dodatkowe wydatki zamiast tych nieuznanych. Czy gmina powinna uwzględnić korektę?
Tak. Przedszkole ma prawo złożyć korektę. Zgodnie z art. 90 ust. 3d ustawy o systemie oświaty dotacje, o których mowa w ust. 1a–3b, są przeznaczone na dofinansowanie realizacji zadań szkoły, przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego lub placówki w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej. Mogą być wykorzystane wyłącznie na:
1) pokrycie ich wydatków bieżących obejmujących każdy wydatek poniesiony na cele ich działalności, w tym na:
a) wynagrodzenie osoby fizycznej prowadzącej, jeżeli osoba ta odpowiednio pełni funkcję dyrektora szkoły, przedszkola lub placówki albo prowadzi zajęcia w innej formie wychowania przedszkolnego,
b) sfinansowanie wydatków związanych z realizacją zadań organu prowadzącego, o których mowa w art. 5 ust. 7, z wyjątkiem wydatków na inwestycje i zakupy inwestycyjne, zakup i objęcie akcji i udziałów lub wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego,
2) zakup środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, szczegółowo w tym przepisie opisanych.
Z powyższego wynika, że orzeczenie zwrotu dotacji przyznanej niepublicznemu przedszkolu jest możliwe tylko wtedy, gdy w postępowaniu o jej zwrot organ (tu wójt gminy) jednoznacznie wykaże, że dotacja nie była wykorzystana na dofinansowanie zadań takiego przedszkola w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej, a za jej pomocą nie pokryto wydatków bieżących tej działalności (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 stycznia 2015 r., sygn. akt II GSK 2309/13).
Możliwość zmiany
Ustawa nie określa wprost, czy jest możliwe złożenie korekty rocznego rozliczenia dotacji. W kompetencji organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego (tu: rady gminy) leży jednak kwestia ustalenia w stosownej uchwale m.in. trybu rozliczania dotacji. Wynika to z art. 90 ust. 4 ww. ustawy, zgodnie z którym organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala tryb udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w ust. 1a–1c i 2–3b, oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich pobrania i wykorzystywania, uwzględniając w szczególności podstawę obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, oraz termin i sposób rozliczenia dotacji.
Zatem można przyjąć, że istnieje możliwość wprowadzenia stosownych norm m.in. w zakresie składania wspomnianej korekty. Taki kierunek postępowania dopuszczają m.in. regionalne izby obrachunkowe w Gdańsku i Szczecinie.
Przepisy nie zabraniają
Jednak nawet w sytuacji, gdy uchwała organu stanowiącego w przedmiocie dotacji dla przedszkoli nie zawiera uregulowań dotyczących np. kwestii składania korekty rocznego rozliczenia dotacji, to trudno doszukać się w obowiązującym prawie przepisów uniemożliwiających wykonanie takiej czynności przez podmiot prowadzący przedszkole niepubliczne. Jak bowiem wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 24 października 2012 r., sygn. akt II SA/Wa 1210/12: „Uznaniowy charakter przepisu nie może prowadzić do wydania rozstrzygnięcia dowolnego, tj. bez przeprowadzenia postępowania dowodowego w sprawie oraz bez odniesienia się do wszystkich okoliczności w niej występujących i mogących mieć wpływ na jej rozstrzygnięcie”. O uznaniowości organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego można zaś mówić w kontekście wprowadzania regulacji dotyczących m.in. trybu rozliczania dotacji.
Istotne wszystkie dowody
Uniwersalne zasady zawarte w art. 7, art. 77 par. 1 i art. 80 kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.) zobowiązują organ administracji publicznej (w opisanym przypadku – wójta) do podjęcia wszelkich niezbędnych czynności proceduralnych w celu zebrania pełnego materiału dowodowego. Dopiero wtedy może on ocenić, czy dana okoliczność została udowodniona. Co istotne, organ administracji, rozpatrując zgromadzony materiał, nie może pominąć jakiegokolwiek przeprowadzonego dowodu. Może natomiast – zgodnie z zasadą swobodnej ich oceny – odmówić dowodowi wiarygodności, ale wówczas zobowiązany jest to uzasadnić.
Podobne stanowisko zajął NSA w wyroku z 23 lutego 2012 r. (sygn. akt II GSK 118/12), w którym m.in. wskazano: „Z zasady wyrażonej w art. 7 i art. 77 par. 1 k.p.a. wynika, że organ ma obowiązek rozpatrzeć wszystkie dowody zgromadzone lub odzwierciedlone w aktach sprawy oraz powinien je rozpatrzyć w ich wzajemnej łączności. Organ nie może pominąć jakiegokolwiek dowodu przeprowadzonego ani też uwzględnić dowodu, którego nie ma w aktach sprawy”.
Z kolei w wyroku WSA w Lublinie z 7 lutego 2012 r. (sygn. akt III SA/Lu 497/11) wskazano m.in.: „Zaniechanie przez organ administracji podjęcia czynności procesowych mających na celu zebranie pełnego materiału dowodowego, zwłaszcza gdy strona powołuje się na określone i ważkie dla niej okoliczności, jest uchybieniem przepisom postępowania administracyjnego, skutkującym wadliwością decyzji”.
Reasumując, możliwe jest złożenie przez podmiot prowadzący niepubliczne przedszkole korekty rozliczenia dotacji za miniony rok w ewentualnym postępowaniu prowadzonym przez organ dotujący zmierzającym do wydania decyzji administracyjnej m.in. w przedmiocie zwrotu części dotacji.
! Gmina powinna uregulować kwestie składania korekt w uchwale. Pozwoli to uniknąć wątpliwości co do trybu i formy ich składania.
ikona lupy />
Dziennik Gazeta Prawna
Podstawa prawna
Art. 90 ust. 3d i 4 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.).
Art. 7, art. 77 par. 1 i art. 80 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 23 ze zm.).