Wypłata przedsiębiorcy wynagrodzenia za przechowywanie pojazdu nie zależy od wcześniejszego nabycia przez powiat prawa własności usuniętego auta. Tak stwierdził WSA w Olsztynie
Spółka zajmująca się holowaniem nieprawidłowo zaparkowanych pojazdów zwróciła się do starosty o zapłatę zaległego wynagrodzenia za dozór polegający na holowaniu i przechowywaniu pojazdów w latach 2003–2011. Starosta uznał, że aby orzec o kosztach przechowywania, powiat musi najpierw stać się właścicielem tych pojazdów. Jego zdaniem rozpatrzenie wniosku przedsiębiorcy powinno zależeć od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego, jakim jest orzeczenie o przepadku pojazdów na rzecz powiatu.
Spółka pożaliła się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, zarzucając naruszenie przepisów ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1619 ze zm., dalej: u.p.e.a) oraz przywołała uchwałę siedmiu sędziów NSA o sygn. akt I OPS 1/10. Według niej, jeżeli właściciel pojazdu usuniętego z drogi w przypadkach, o których mowa w ustawie z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2005 r. nr 108, poz. 908 ze zm.), nie odebrał pojazdu w terminie, to jednostce wyznaczonej do prowadzenia parkingu strzeżonego i usuwania pojazdów może być przyznane wynagrodzenie za cały okres wykonywania dozoru nad pojazdem oraz zwrot kosztów związanych z wykonywaniem dozoru, w tym kosztów usunięcia pojazdu z drogi.
SKO podzieliło jednak stanowisko starosty. Stwierdziło, że co do zasady należne wynagrodzenie i zwrot kosztów obciąża właściciela pojazdu. Dlatego starosta może przyznać wynagrodzenie dozorcy w trybie u.p.e.a. zaraz po ustaleniu, że pojazd stał się własnością powiatu. Według kolegium za takim rozumowaniem przemawia zarówno treść wyroku WSA w Lublinie, sygn. akt III SAB/Lu 25/13, jak i część wspominanej przez spółkę uchwały NSA. Według sądu: „co do zasady, należne wynagrodzenie i zwrot kosztów obciąża właściciela pojazdu, to jednak w sytuacji, gdy właściciel nie odbierze pojazdu i nie uiści tych należności, nie można pozbawić jednostki wykonującej zlecone zadanie publiczne należnego wynagrodzenia i zwrotu poniesionych kosztów (...) Organ orzekający, po ustaleniu, że pojazd stał się własnością Skarbu Państwa na podstawie objęcia w posiadanie rzeczy niczyjej, może wówczas przyznać na żądanie nadzorcy zwrot koniecznych wydatków związanych z wykonywaniem dozoru oraz wynagrodzenie za dozór pojazdu usuniętego z drogi”.
WAŻNE
Za wykonanie zleconej usługi holowania i dozoru przedsiębiorcy przysługuje wynagrodzenie od starosty, na rzecz którego pracuje, a nie od posiadacza pojazdu
W odpowiedzi na skargę spółki skierowaną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie kolegium wskazało, że przed rokiem 2010 przepisy o ruchu stanowiły, że pojazd usunięty i nieodebrany przez uprawnioną osobę w terminie sześciu miesięcy od dnia usunięcia uznaje się za porzucony z zamiarem wyzbycia się. Pojazd ten przechodzi na rzecz Skarbu Państwa z mocy ustawy. SKO dodało, że o przepadku pojazdu na rzecz Skarbu Państwa orzekał naczelnik urzędu skarbowego w decyzji o charakterze wyłącznie deklaratoryjnym. Ale Trybunał Konstytucyjny w wyroku o sygn. akt P 4/06 stwierdził niekonstytucyjność przepisów drogowych w zakresie, w jakim dopuszczały odjęcie prawa własności pojazdu bez prawomocnego orzeczenia sądu. Na mocy noweli zmieniono od 4 września 2010 r. treść przepisów tak, że obecnie orzeka się o przepadku pojazdu usuniętego z drogi na rzecz powiatu. Tak więc starosta może przyznać wynagrodzenie dozorcy w trybie u.p.e.a. dopiero po ustaleniu, że pojazd stał się własnością powiatu.
WSA 6 sierpnia 2015 r. uchylił oba rozstrzygnięcia administracji i orzekł, że za wykonanie zleconej usługi holowania i dozoru przedsiębiorcy przysługuje wynagrodzenie od starosty, na rzecz którego pracuje, a nie od posiadacza pojazdu. Dlatego oczekiwanie na nabycie przez powiat prawa własności pojazdów usuniętych z drogi na podstawie prawa o ruchu drogowym pozostaje bez wpływu dla rozstrzygnięcia o wynagrodzeniu za spełnione świadczenie. Zwrot wynagrodzenia za dozór następuje już w momencie wykazania koniecznych wydatków poniesionych przez konkretnego dozorcę w stosunku do określonego pojazdu.
Wyrok (nieprawomocny) Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, sygn. akt II SA/Ol 594/15.