Przynajmniej do 4 marca 2024 r. ukraińscy uchodźcy będą mieli zapewnione schronienie na terytorium RP. A w niektórych przypadkach nawet do 31 sierpnia lub 30 września 2024 r.

Tak wynika z ustawy z 14 kwietnia 2023 r. o zmianie nazw uczelni służb państwowych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, o zmianie ustawy o policji, ustawy o Straży Granicznej, ustawy o Państwowej Straży Pożarnej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1088), która wejdzie w życie 27 czerwca br.

Zmienia ona art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (t.j. Dz.U. 2023 r. poz. 103 ze zm., dalej: specustawa ukraińska). Z jego obecnego brzmienia wynika, że ukraińscy uchodźcy, którzy przybyli do Polski od 24 lutego 2022 r. w związku z napaścią Rosji na Ukrainę, mają zapewniony legalny pobyt w naszym kraju przez 18 miesięcy od wybuchu wojny, czyli do 24 sierpnia 2023 r. Nowa regulacja wydłuża ten okres przynajmniej do 4 marca 2024 r.

– Data ta pokrywa się z zakończeniem przedłużonego okresu, w jakim państwa członkowskie Unii Europejskiej zapewniają obywatelom Ukrainy ochronę czasową – wyjaśnia Urząd ds. Cudzoziemców.

Nowelizacja umożliwi jeszcze dłuższy pobyt niektórym grupom uchodźców (a w przypadku małoletnich także ich rodzicom i opiekunom). I tak do 31 sierpnia 2024 r. w Polsce będą mogły pozostać osoby, które:

  • 4 marca 2024 r. będą korzystać z wychowania przedszkolnego, realizować obowiązek szkolny albo nauki,
  • 4 marca 2024 r. będą pobierać naukę w przedszkolu lub szkole funkcjonujących w ukraińskim systemie oświaty z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość,
  • nie później niż w roku szkolnym 2022/2023 rozpoczęły naukę w branżowej szkole II stopnia, szkole policealnej lub dla dorosłych.

Natomiast do 30 września 2024 r. legalny pobyt w Polsce będą miały zapewnione osoby, które przystępują do egzaminu maturalnego w terminie poprawkowym. Ten zazwyczaj planowany jest przez Centralną Komisję Egzaminacyjną w drugiej połowie sierpnia, a jego wyniki są ogłaszane na początku września.

Nowelizacja przedłuża, również do 4 marca 2024 r., ważność wielu dokumentów posiadanych przez obywateli Ukrainy. Chodzi m.in. o wizy krajowe, zezwolenia na pobyt czasowy, karty pobytu, polskie dokumenty tożsamości cudzoziemca. Ponadto przedłużeniu z mocy prawa podlegają terminy na opuszczenie przez obywateli Ukrainy terytorium Polski oraz dobrowolnego wyjazdu określone w wydanych decyzjach o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu.

Mimo zastrzeżeń do ustawy o zmianie nazw uczelni służb państwowych, która wprowadza modyfikacje do specustawy ukraińskiej (sygnalizowanych przez Biuro Legislacyjne Senatu), i zarzutu o niekonstytucyjność tych rozwiązań, prezydent ją podpisał. Legislatorzy wskazywali np., że poprawka została wprowadzona do ustawy, która dotyczy zupełnie innej materii. Zwracali też uwagę, że przedłużenie pobytu uchodźców będzie pociągało za sobą znaczne skutki finansowe, a w ocenie skutków regulacji nie ma żadnych informacji na ten temat. ©℗

Podstawa prawna

Etap legislacyjny

Ustawa wejdzie w życie 27 czerwca 2023 r.