Osoba, która będzie otrzymywać świadczenie związane ze śmiercią funkcjonariusza służb mundurowych, nie będzie mogła jednocześnie uzyskiwać specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego.

Taką zmianę do przepisów ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 390 ze zm.) wprowadziła ustawa z 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia (Dz.U. poz. 658), która obowiązuje od 21 kwietnia 2023 r. Przewiduje ona wypłatę nowej formy pomocy finansowej dla małżonków, uczących się dzieci oraz rodziców osób, które pracowały m.in. w policji, wojsku, straży pożarnej, Służbie Więziennej oraz Straży Granicznej i zmarły w okolicznościach wskazanych w przepisach ustawy. Świadczenie jest przyznawane na wniosek złożony do ZUS lub innego organu emerytalno-rentowego i wynosi 100 proc. lub 50 proc. przeciętnego uposażenia obowiązującego w danej służbie mundurowej.

Nowe świadczenie, analogicznie jak wynagrodzenie, emerytura czy renta rodzinna, będzie wliczane do dochodu rodziny przy ubieganiu się o świadczenia rodzinne. Dodatkowo został rozszerzony katalog dochodów utraconych i uzyskanych, zawarty w art. 3 pkt 23 lit. d i pkt 24 lit. d ustawy o świadczeniach rodzinnych. Co do zasady przy sprawdzaniu, czy rodzina spełnia kryterium dochodowe do przyznania np. zasiłku na dziecko, brane są pod uwagę dochody z roku kalendarzowego poprzedzającego okres zasiłkowy. Jednak gdy następują jakieś zmiany w sytuacji dochodowej, podlega ona aktualizacji (dochody są ponownie przeliczane), ale jest uwzględniana utrata lub uzyskanie tylko tego dochodu, który został wymieniony w przepisach ustawy. Teraz wykaz takich dochodów został zmodyfikowany, co oznacza, że w przypadku uzyskania świadczenia, o którym mowa w ustawie z 8 lutego br., zostanie ono doliczone do dochodu rodziny, tak samo jak ma to miejsce przy podjęciu pracy, rozpoczęciu działalności gospodarczej czy przejściu na emeryturę. Gdy zaś przestanie być pobierane, zostanie od niego odjęte.

Świadczenie dla małżonków, dzieci i rodziców zmarłych funkcjonariuszy będzie miało też wpływ na prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego oraz świadczenia pielęgnacyjnego, które przysługują z tytułu opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny. Artykuł 16a ust. 8 oraz art. 17 ust. 5 ustawy z 28 listopada 2003 r. wskazują, w jakich przypadkach te dwie formy wsparcia nie mogą być wypłacane. Te przesłanki negatywne zostały uzupełnione właśnie o nabycie prawa do świadczenia pieniężnego z ustawy z 8 lutego 2023 r., więc osoby, którym zostanie przyznane, nie będą go mogły łączyć z pobieraniem świadczeń opiekuńczych.

Ponadto przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych w zakresie definicji dochodu oraz sposobu ustalania jego wysokości mają zastosowanie w ustawie z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 581 ze zm.). Dlatego również przy ubieganiu się o świadczenia z funduszu alimentacyjnego jako dochód rodziny będzie traktowane świadczenie pieniężne należne po zmarłym funkcjonariuszu. ©℗