Nie, nie można ustalić dowolnego terminu wydatkowania środków w ramach wydatków niewygasających w 2023 r. Wynika to m.in. z ustawy o finansach publicznych (dalej: u.f.p.).

Co mówią przepisy

W art. 263 ust. 1 u.f.p. wskazano, że niezrealizowane kwoty wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego wygasają z upływem roku budżetowego. Jednocześnie w ust. 2 postanowiono, że organ stanowiący JST może ustalić w drodze uchwały wykaz wydatków, do których nie stosuje się reguły zawartej w ust. 1, oraz określić ostateczny termin dokonania każdego wydatku ujętego w tym wykazie w następnym roku budżetowym. Natomiast ostateczny termin na dokonanie tych wydatków upływa 30 czerwca roku następnego (ust. 4).
Dodajmy, że w wykazie ujmuje się wydatki związane z realizacją umów:
  • w sprawie zamówienia publicznego;
  • które zostaną zawarte w wyniku zakończonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w którym dokonano wyboru wykonawcy.
Łącznie z wykazem wydatków, które nie wygasają z upływem roku budżetowego, organ stanowiący JST ustala plan finansowy tych wydatków – w podziale na działy i rozdziały klasyfikacji wydatków – z wyodrębnieniem wydatków majątkowych. Warto także dodać, że środki finansowe na wydatki ujęte w wykazie, o których mowa w ust. 2, są gromadzone na wyodrębnionym subkoncie podstawowego rachunku bankowego jednostki samorządu terytorialnego. Natomiast środki finansowe niewykorzystane w terminie określonym przez organ stanowiący JST podlegają przekazaniu na dochody budżetu w terminie siedmiu dni od dnia określonego przez organ stanowiący .

Orzecznictwo potwierdza

Z powyższych przepisów płynie podstawowa zasada, że ostateczny termin dokonania wydatków, które nie wygasają z upływem roku budżetowego, upływa 30 czerwca roku następnego. Jest to termin sztywny, a przepis bezwzględnie obowiązujący. Nie podlega więc on wydłużeniu. W uchwale RIO w Bydgoszczy z 3 lutego 2021 r. (nr V/18/2021) wskazano, że „przepisy ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19 nie uprawniają rady do przesunięcia terminu na wykorzystanie środków niewygasających z upływem roku budżetowego później niż do 30 czerwca”. Przy czym podkreślono, że „ postanowienia zawarte w ustawie dotyczą wyłącznie budżetu państwa, a nie jednostek samorządu terytorialnego”. W orzecznictwie nadzorczym regionalnych izb obrachunkowych akcentuje się również, że w wykazie wydatków, które nie wygasają z upływem roku budżetowego, można ujmować tylko takie, które były przewidziane w budżecie danego roku oraz wydatki niewykonane w wysokości nieprzekraczającej planu wydatków ujętych w budżecie (por. uchwała Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu z 22 stycznia 2018 r., nr 3/106/2018).
Podobny sposób argumentacji może zastosować wobec podanego w zapytaniu aspektu wydatków związanych z pomocą obywatelom Ukrainy. Warto podkreślić, że ani z przepisów ustawy o finansach publicznych, ani z ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. z 2022 r. poz. 583.) nie wynika możliwość przesunięcia tegorocznych wydatków budżetowych poza datę 30 czerwca 2023 r. Natomiast wprowadzenie takiego rozwiązania budżetowego może skutkować wydaniem przez kolegium regionalnej izby obrachunkowej tzw. rozstrzygnięcia nadzorczego. Przykładem może być uchwała Kolegium RIO w Kielcach z 1 lutego 2022 r. (nr 4/2022),w której stwierdzono nieważność uchwały rady powiatu w sprawie ustalenia wykazu wydatków, które nie wygasają z upływem roku budżetowego 2021. Izba ustaliła, że rada powiatu określiła ostateczny termin dokonania wydatków na 30 listopada 2022 r. W ocenie RIO „określenie takiego terminu stanowi istotne naruszenie art. 263 ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, który stanowi, iż ostateczny termin dokonania wydatków, które nie wygasają z upływem roku budżetowego, upływa 30 czerwca roku następnego”.
Podsumowując, maksymalny termin na wydatki niewygasające to 30 czerwca 2022 r. i nie może on ulec przesunięciu. W przeciwnym razie z dużym prawdopodobieństwem regionalna izba obrachunkowa zakwestionuje wspomniane rozwiązanie budżetowe. ©℗
Podstawa prawna
art. 263 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1634; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1964)