Rada naszej gminy chce podwyższyć dotację (ponad limity ustawowe) dla szkoły podstawowej prowadzonej przez osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego (fundację). Czy w uchwale powinna być wskazana imiennie placówka?

Podstawę wypłat tzw. podstawowej dotacji dla szkół podstawowych daje art. 25 ust. 1 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych (dalej: u.f.z.o.). Przepis ten stanowi, że „prowadzone przez osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego oraz osoby fizyczne publiczne szkoły, w których jest realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki, niebędące szkołami specjalnymi, otrzymują na każdego ucznia dotację z budżetu jednostki samorządu terytorialnego będącej dla tych szkół organem rejestrującym, w wysokości stanowiącej iloczyn kwoty przewidzianej na takiego ucznia w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego oraz wskaźnika zwiększającego, o którym mowa w art. 14 ust. 1”.

Uprawnienia organu stanowiącego

Z kolei z art. 38 ust. 1 u.f.z.o. wynika, że tryb udzielania i rozliczania powyższej dotacji ustala w drodze uchwały organ stanowiący JST. Zgodnie z tym przepisem ustala on również „tryb przeprowadzania kontroli prawidłowości ich pobrania i wykorzystania, w tym zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, termin przekazania informacji o liczbie odpowiednio dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków, uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych lub słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych, o których mowa w art. 34 ust. 2, oraz termin i sposób rozliczenia wykorzystania dotacji”. Dodatkowo w art. 38 z ust. 2 postanowiono, że „organ dotujący (…) w związku z udzielaniem i rozliczaniem wykorzystania dotacji, przetwarza dane osobowe dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków, uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych i słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych odpowiednio w przedszkolach, innych formach wychowania przedszkolnego, szkołach i placówkach, w tym z wykorzystaniem systemów teleinformatycznych służących do gromadzenia danych osobowych”.

Zwiększenie kwot

Ustawa przewiduje również specjalne mechanizmy prawne umożliwiające organowi stanowiącemu zwiększenie poziomu dotowania placówek. Uprawnienie do zwiększenia wysokości podstawowej dotacji określonej ww. art. 25 ust. 1 daje radzie gminy (miasta) art. 39 ust. 1 pkt 2. Co jednak istotne, podwyższenie kwoty nie może nastąpić w zupełnie dowolny sposób. Podkreślono to w jednym z najnowszych rozstrzygnięć z podanego zakresu przedmiotowego, tj. w uchwale Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu z 14 września 2022 r.; nr 27/1265/2022(źródło: https://bip.poznan.rio.gov.pl). W rozstrzygnięciu tym zakwestionowano w całości uchwałę rady gminy w sprawie wyrażenia zgody na udzielenie dotacji w wysokości wyższej niż określona w art. 25 ust. 1 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, dla konkretnej szkoły podstawowej. Izba uznała, że takie konkretne wskazanie beneficjenta jest naruszeniem art. 39 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Jak bowiem wyjaśniono w uzasadnieniu, „art. 39 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych nie stanowi podstawy do wyrażenia zgody na udzielenie określonej kategorii dotacji, wymienionej w tym przepisie, w wysokości wyższej niż wynikająca z ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, imiennie wskazanemu podmiotowi, korzystającemu z tej kategorii dotacji”. Inaczej mówiąc: przepisy dają radzie kompetencje jedynie do wyrażenia zgody na udzielenie dotacji w kwocie wyższej aniżeli dotacja podstawowa, a nie do wskazywania podmiotów uprawnionych do tej podwyższonej dotacji.
Podsumowując, podjęcie uchwały przez radę gminy przewidującej zwiększenie poziomu podstawowej dotacji oświatowej dla publicznej szkoły podstawowej (prowadzonej przez inny podmiot niż JST) jest prawnie dopuszczalne. Uchwała ta nie może jednak wskazywać imiennie placówki. Kompetencje wykonawcze w zakresie uchwały ma bowiem organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego. To zatem on powinien zapewnić pełną wykonalność uchwały, uwzględniając placówkę spełniającą wymaganie formalne wynikające ze specjalnej uchwały.©℗
Podstawa prawna
art. 25 ust. 1, art. 38 ust. 1–2, art. 39 ust. 1 pkt 2 ustawy z 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2082; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 2089)