Do 11 zł (z 9 zł) wzrośnie dzienna stawka żywieniowa dla osób, które czekają w ośrodkach dla cudzoziemców na decyzję o objęciu ochroną międzynarodową. Kwota będzie podwyższona pierwszy raz od 2003 r. Zdaniem ekspertów to zdecydowanie za niski wzrost.

O tym, że pieniądze przeznaczane na ten cel są za małe, pisaliśmy w zeszłym tygodniu („Głodowe stawki dla uchodźców. Inflacja rośnie, a kwoty ani drgną”, DGP nr 182/2022). Resort spraw wewnętrznych i administracji informował wówczas, że dostrzega problem i planuje zmiany. I rzeczywiście, skierował do konsultacji przewidujący podwyżkę stawki żywieniowej projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie wysokości pomocy dla cudzoziemców ubiegających się o udzielenie ochrony międzynarodowej.
Resort przeanalizował, jak wzrosły ceny żywności w ciągu ostatnich 10 lat. Z zebranych danych wynika, że w 2011 r. ośrodek dla cudzoziemców płacił m.in. za litr mleka 1,5 zł, kilogram sera żółtego – 16 zł, bochenek chleba – 1,65 zł, jajko – 0,30 gr, tymczasem w 2021 r. kwoty te wzrosły do kolejno: 2,73 zł, 35,7 zł, 3,8 zł i 0,50 gr. – Jak wynika z analizy, ceny podstawowych produktów spożywczych wzrosły przez 10 lat średnio o 58 proc. – wylicza MSWiA. Co więcej, inflacja nadal rośnie. Zgodnie ze wskaźnikami Głównego Urzędu Statystycznego ceny żywności w lipcu br. wzrosły o 15,9 proc. w stosunku do lipca poprzedniego roku. Resort przyznaje, że niska stawka w odniesieniu do obowiązujących cen nie pozwala na planowanie jadłospisu uwzględniającego potrzeby żywieniowe mieszkańców ośrodków dla cudzoziemców. Dlatego proponuje podniesienie tej kwoty.
W przypadku waloryzacji stawki do 11 zł koszt wyżywienia jednej osoby w skali roku wyniesie – ok. 4015 zł. Łączny koszt zakupu jedzenia dla ośrodków wzrośnie do 2,98 mln zł rocznie, czyli o ok. 0,5 mln zł
Z projektu wynika, że nie ulegną podwyższeniu inne świadczenia dla cudzoziemców, m.in. bez zmian pozostaną kieszonkowe na drobne wydatki osobiste – 50 zł miesięcznie, środki na zakup produktów do higieny osobistej – 20 zł miesięcznie, czy jednorazowa pomoc na zakup ubrania i butów – 140 zł. Nie wzrosną też świadczenia na pokrycie we własnym zakresie kosztów pobytu na terytorium Polski dla osób, które czekają na decyzję w sprawie objęcia ich ochroną międzynarodową poza ośrodkiem. W przypadku osoby samotnej to 25 zł dziennie, a rodziny czteroosobowej – 12,5 zł dla jednego jej członka. Przypomnijmy, że przynajmniej przez pierwsze pół roku oczekiwania na decyzję nie można podejmować pracy.
– Dwa złote to niewielka podwyżka, ale szczególnie martwi to, że resort nie proponuje wzrostu innych kwot, zwłaszcza stawek na utrzymanie poza ośrodkiem – komentuje Karolina Czerwińska z Fundacji Polskie Forum Migracyjne. Wyjaśnia, że często cudzoziemcy latami przygotowują się do uchodźctwa, mają więc plan i zamierzają po przyjeździe do Polski usamodzielnić się, wynająć mieszkanie. – Z punktu widzenia budżetu państwa jest to zdecydowanie korzystniejsza opcja – mówi. Tymczasem w ośrodku z pieniędzy podatników pokrywane jest nie tylko wyżywienie, lecz także wszelkie inne wydatki związane z zakwaterowaniem, np. rachunki za prąd, wodę, ogrzewanie, które również stale rosną. – Jednak MSWiA proponuje za samo wyżywienie w ośrodku 11 zł, a osobie poza ośrodkiem, która przyjechała z rodziną, nadal 12,5 zł. Taka pomoc jest niewystarczająca. Te osoby nie będą w stanie się utrzymać, nawet jeżeli mają zaplecze finansowe, bo czekając na decyzję o udzieleniu ochrony, nie mogą w Polsce legalnie pracować, a jej wydanie trwa miesiącami. Będą zmuszone zamieszkać w ośrodku, za co podatnicy ostatecznie zapłacą więcej, niż kosztowałoby podniesienie o kilka złotych np. stawki na utrzymanie poza nim. Rządowi powinno zależeć na jak najszybszym usamodzielnieniu się uchodźców – dodaje Karolina Czerwińska.
Nowela ma wejść w życie 1 listopada 2022 r. ©℗
Etap legislacyjny
Projekt w trakcie uzgodnień