Zakres upoważnienia ustawowego do wydania uchwały ustalającej dofinansowanie na dzieci przebywające w prywatnych żłobkach i klubach dziecięcych nie obejmuje terminu składania wniosku o przyznanie takiego wsparcia.
Tak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Lublinie, który rozpatrywał skargę złożoną przez właścicielkę żłobka. Dotyczyła ona uchwały Rady Miasta Zamość podjętej w listopadzie 2019 r. w sprawie wysokości, zasad ustalania i rozliczania dotacji celowej dla podmiotów prowadzących żłobki i kluby dziecięce na jego terenie. Podstawę do jej przyjęcia stanowi art. 60 ust. 1 i 2 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1324). Jednak przedsiębiorczyni zarzuciła radnym, że naruszyli te przepisy, bo umieścili w uchwale zapis wskazujący, że wniosek o przyznanie dotacji składa się nie później niż do 20 września roku poprzedzającego jej udzielenie. Jej zdaniem art. 60 ust. 1 i 2 ustawy nie daje im kompetencji do stawiania takiego wymogu przy ubieganiu się o dotację i uniemożliwia uzyskanie dofinansowania przez podmioty, które rozpoczną działalność po 20 września (w takiej sytuacji znalazła się skarżąca).
Rada miasta w odpowiedzi na skargę argumentowała, że określenie granicznego terminu nie stoi w sprzeczności z żadnym przepisem prawa i jest uzasadnione koniecznością zaplanowania przez gminę wydatków budżetowych. Dodała, że także podmioty prowadzące żłobki muszą z wyprzedzeniem zatrudnić personel, zapewnić lokal i wyposażenie dla odpowiedniej liczby dzieci. Jednocześnie ustalenie sztywnej daty składania wniosku o dotację nie stanowi pozbawienia prawa do jej uzyskania.
WSA orzekł, że skarga podlegała uwzględnieniu. Sąd wyjaśnił, że wprowadzenie terminu składania wniosku o dotację jest niedopuszczalne, bo powoduje ograniczenie podmiotowe, podczas gdy ma ona charakter wyłącznie celowy. Stosowanie zakwestionowanych zapisów uchwały skutkowałoby bowiem tym, że pieniędzy nie otrzymałby podmiot, który realizuje zadanie objęte dotacją celową, jednak rozpoczął działalność po 20 września roku poprzedzającego rok udzielenia dofinansowania.
W ocenie WSA argumenty rady miasta dotyczące konieczności planowania budżetu gminy nie mogą podważyć faktu, że ustawodawca nie upoważnił jej do wprowadzenia terminu na złożenie wniosku o dotację. Podmioty sprawujące opiekę nad dziećmi poniżej trzeciego roku życia nie są też zobligowane do wyprzedzającego rok budżetowy planowania liczby podopiecznych, którzy mają być nią objęci. Mogą bowiem ubiegać się o wsparcie w każdym czasie w ciągu roku. Gmina powinna zaś za pomocą innych metod prognozować wielkość potrzebnych na ten cel pieniędzy.
Analogiczne stanowisko sąd zajął w przypadku innego z zaskarżonych zapisów, który warunkował uzyskanie dotacji od tego, aby opłata ponoszona przez rodzica nie przekraczała 500 zł miesięcznie. W ocenie WSA upoważnienie ustawowe wyrażone w art. 60 ust. 1 i 2 ustawy nie daje radzie gminy umocowania do regulowania maksymalnej stawki za pobyt dziecka w żłobku jako wymogu przyznania dotacji i w sposób nieuprawniony ingeruje w swobodę kalkulacji kosztów prowadzenia tego typu placówki.
orzecznictwo
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 8 lipca 2022 r., sygn. akt III SA/Lu 222/22 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
