Czy rada gminy może wprowadzić możliwość uiszczania wszelkich należności budżetowych w formie elektronicznej? Chcemy od pierwszych miesięcy 2022 r. usprawnić płatności z korzyścią dla mieszkańców – użytkowników kart płatniczych.
Zgodnie z art. 61a ust. 1 ordynacji podatkowej rada gminy, rada powiatu oraz sejmik województwa mogą w drodze uchwały dopuścić zapłatę podatków stanowiących dochody budżetowej jednostki samorządu terytorialnego za pomocą innego instrumentu płatniczego, w tym instrumentu płatniczego, na którym przechowywany jest pieniądz elektroniczny. Z kolei ust. 2 tego przepisu wskazuje, że za termin dokonania zapłaty podatku uważa się dzień obciążenia rachunku płatniczego podatnika, płatnika bądź inkasenta lub jego rachunku w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, innego niż płatniczy, albo dzień pobrania wartości pieniężnej z pieniądza elektronicznego. Choć regulacja wymienia podatki (a także zaliczki i raty podatków), to jednak z mocy art. 3 pkt 3 ww. ustawy, stosuje się ją również do innych należności publicznoprawnych, czyli np. do opłaty targowej, miejscowej czy uzdrowiskowej.
Przytoczenie powyższych regulacji jest o tyle istotne, że możliwość wprowadzenia przez radę gminy zapłaty należności w formie elektronicznej dotyczy tylko należności publicznoprawnych. Nie zalicza się jednak do tej kategorii innego typu należności, w tym cywilnoprawnych, np. z tytułu umowy najmu, dzierżawy i innych pokrewnych stosunków cywilnoprawnych.
W kontekście podanej problematyki pomocne jest stanowisko Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy z 22 lipca 2020 r. (uchwała nr XIX/55/2020). Wskazano w nim, że na podstawie uprawnienia wynikającego z ordynacji podatkowej organ stanowiący może zezwolić na zapłatę instrumentem płatniczym należności podatkowych, a więc takich, do których zastosowanie znajdują przepisy ordynacji. Jednak użycie w uchwale sformułowania „należności stanowiących dochodu budżetu gminy” prowadzi do rozciągnięcia możliwości zapłaty instrumentem płatniczym na wszelkie należności stanowiące dochody budżetu gminy, a więc także te o charakterze cywilnoprawnym. A takie założenie nie znajduje pokrycia w obowiązujących przepisach. Kolegium podkreśliło jednak, że nic nie stoi na przeszkodzie, aby w przyszłości organ wykonawczy podjął decyzję o zezwoleniu na zapłatę instrumentem elektronicznym należności cywilnoprawnych, a organ stanowiący podjął właściwą uchwałę dotyczącą podatków i opłat, w zakresie wskazanym w ordynacji podatkowej.
Podsumowując, rada gminy może podjąć uchwałę w sprawie opłacania należności gminy za pomocą innego instrumentu płatniczego, w tym instrumentu płatniczego, na którym przechowywany jest pieniądz elektroniczny, tylko w odniesieniu do należności publicznoprawnych, czyli m.in. podatków czy opłat lokalnych. Co do płatności elektronicznych należności cywilnoprawnych decyduje wójt. ©℗
Podstawa prawna
art. 3 pkt 3 i 8, art. 61a ustawy z 29 sierpnia 1997 r. ‒ Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1540; ost.zm. Dz.U. z 2021 poz. 1598)
