Ministerstwo Klimatu i Środowiska potwierdziło dla gazetaprawna.pl, że przepisy dotyczące wycinki na własnej posesji, w celach prywatnych, czyli niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą - nie zmienią się w nowym 2022 roku. Zatem zezwolenia na wycinkę nie trzeba uzyskiwać, gdy chodzi o drzewa lub krzewy, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Uzyskanie zezwolenia na usunięcie nie jest wymagane też w przypadku roślin, których pozbycie sie nie będzie miało związku np. z dalszą ich sprzedażą, jak np. to odbywa się na prywatnych zalesionych terenach.

Według ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1098, 1718) zasadą jest, że usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości lub jej części może nastąpić po uzyskaniu zezwolenia wydanego na wniosek posiadacza nieruchomości – za zgodą właściciela tej nieruchomości. W przypadku gdy ziemia, na której rosną drzewa lub krzewy należy do nas, żadna zgoda nie będzie potrzeba.

Kiedy potrzebne jest zezwolenie na usunięcie drzewa

Zezwoleniem na usunięcie drzewa objęta jest wycinka np. w pasie drogowym drogi publicznej, usunięcie drzewostanu na obszarach objętych ochroną krajobrazową w granicach parku narodowego albo rezerwatu przyrodniczego.

Od zasady konieczności uzyskania zezwolenia są wyjątki, które w określonych przypadkach liberalizują obostrzenie.

Kiedy nie trzeba uzyskać zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewów

Jeśli usuwasz:

  • drzewa lub krzewy owocowe – chyba, że znajdują się one terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków lub na terenach zieleni. W takim przypadku będziesz potrzebować zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu. Tereny zieleni to np.: parki, zieleńce, promenady, bulwary, ogrody botaniczne, zoologiczne, jordanowskie i zabytkowe, cmentarze;
  • krzewy na terenach pokrytych roślinnością pełniącą funkcje ozdobne, urządzoną pod względem rozmieszczenia i doboru gatunków posadzonych roślin. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy krzewy te znajdują się w pasie drogowym drogi publicznej, na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz na terenach zieleni. Wtedy będziesz potrzebować zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu;
  • drzewa lub krzewy w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego;
  • drzewa lub krzewy należące do gatunków obcych, np. bożodrzew gruczołowaty. Ich wykaz znajdziesz w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym;
  • drzewa lub krzewy na plantacjach lub w lasach – w rozumieniu ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach;
  • drzewa lub krzewy z obszaru parku narodowego lub rezerwatu przyrody nieobjętego ochroną krajobrazową;
  • drzewa lub krzewy złamane lub przewrócone;
  • drzewa lub krzewy związane z funkcjonowaniem ogrodów botanicznych lub zoologicznych;
  • drzewa lub krzewy usuwane w ramach zadań wynikających z planu ochrony lub zadań ochronnych parku narodowego lub rezerwatu przyrody, planu ochrony parku krajobrazowego, albo planu zadań ochronnych lub planu ochrony dla obszaru Natura 2000.

W niektórych sytuacjach – mimo, że drzewo należy do nas, bo rośnie na naszej działce i nie zamierzamy go sprzedawać - konieczne będzie zgłoszenie zamiaru usunięcia.

Kiedy potrzebne zgłoszenie usunięcie drzewa

Gdy obwód pnia drzewa mierzonego na wysokości 5 cm od ziemi przekracza:

  • 80 cm – w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego;
  • 65 cm – w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego;
  • 50 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew.

Wzór zgłoszenia można pobrać w urzędzie gminy lub napisać samodzielnie. Powinno ono zawierać:

  • imię i nazwisko wnioskodawcy,
  • oznaczenie nieruchomości, z której drzewo ma być usunięte,
  • rysunek albo mapkę określającą usytuowanie drzewa na nieruchomości.

Po dokonaniu zgłoszenia zamiaru usunięcia drzewa urząd powinien wysłać wyznaczoną osobę do oględzin. Urzędnik musi faktycznie ustalić:

  • nazwę gatunku drzewa; obwód pnia ustalonego na wysokości 5 cm, a w przypadku gdy na tej wysokości drzewo:
  • posiada kilka pni – obwód każdego z tych pni,
  • nie posiada pnia – obwód pnia poniżej korony drzewa.

Gmina ma prawo w terminie 14 dni od dnia oględzin wnieść sprzeciw. Gdy zgłoszenie zawiera braki formalne organ w drodze postanowienia wzywa do uzupełnienia ich w terminie 7 dni.

Warto pamiętać o tym, iż przed upływem 14-dniowego terminu organ może wydać zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu.

Usunięcie drzewa może nastąpić, jeżeli organ nie wniósł sprzeciwu. Jeżeli sprzeciw nie zostanie wniesiony w terminie, można usunąć drzewo.

Organ może wnieść sprzeciw w przypadku:

1) lokalizacji drzewa:

a) na nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków,

b) na terenie przeznaczonym w miejscowym planie zagospodarowania
przestrzennego na zieleń lub chronionym innymi zapisami miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego,

c) na terenach objętych formami ochrony przyrody

2) spełnienia przez drzewo kryteriów, o których mowa w przepisach o pomnikach przyrody.

W przypadku nieusunięcia drzewa przed upływem 6 miesięcy od przeprowadzonych oględzin usunięcie drzewa może nastąpić po dokonaniu ponownego zgłoszenia.

Różnica między zgłoszeniem a zezwoleniem na wycinkę
Warto pamiętać, że samodzielnie należy zgłaszać drzewa o znacznej (określonej w przepisach) grubości pnia. Zezwoleniem objęta jest wycinka np. drzewa w pasie drogowym drogi publicznej, usunięcie drzewa lub krzewu na obszarach objętych ochroną krajobrazową w granicach parku narodowego albo rezerwatu przyrodniczego.