Przepisy będą regulowały działalność młodzieżowych rad nie tylko w gminach, ale także w powiatach i województwach. Tak wynika z projektu nowelizacji ustaw samorządowych, które wczoraj przyjął rząd.

Zasady funkcjonowania młodzieżowych rad są opisane jedynie w art. 5b ustawy o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 713 ze zm.). Przy czym są to tylko trzy ustępy, które dotyczą upowszechniania idei samorządowej wśród młodych ludzi, procedur powoływania rad młodzieżowych, a także ich statusu. Z kolei w ustawach o samorządzie powiatowym oraz województwa nie ma w ogóle takich regulacji. Do tej pory powstało ponad 500 młodzieżowych rad gmin. Natomiast część powiatów oraz województw zdecydowało się powołać takie gremia aktami prawa miejscowego. Szacuje się, że w powiatach jest ich ok. 63, a w sejmikach 12.
Obecne regulacje ograniczają jednak zadania oraz kompetencje młodzieżowych rad do wąskiej funkcji organu konsultacyjnego. Ograniczenia te szczególnie mocno dały się odczuć w dobie pandemii COVID-19, kiedy to większość młodzieżowych rad była zmuszona zawiesić swoje działania. – Brak regulacji często blokuje możliwości szerszego realizowania idei samorządności przez zainteresowane środowiska młodzieżowe. Ich działania są ograniczone przez brak wsparcia technicznego oraz merytorycznego. Dodatkowo istnieje potrzeba usystematyzowania oraz nadania podstaw ustawowych radom na poziomie powiatów i województw – argumentuje w uzasadnieniu pełnomocnik rządu do spraw polityki młodzieżowej, który wniósł projekt.
Jakie kompetencje zyskają młodzi ludzie? Proponowana nowelizacja zakłada, że młodzieżowe rady będą mogły składać wnioski o podjęcie inicjatywy uchwałodawczej, opiniować projekty uchwał dotyczących młodzieży czy brać udział w opracowaniu dokumentów strategicznych samorządów. Gminy, powiaty i województwa będą miały obowiązek pomagania im m.in. przez udzielanie wsparcia merytorycznego, technicznego czy finansowego.
Co istotne, ostateczna decyzja, czy samorząd utworzy młodzieżową radę, należeć będzie do tej jednostki – tak jak ma to miejsce w obecnym stanie prawnym.
Projekt zakłada, że po wprowadzeniu zmian powstaną cztery nowe młodzieżowe sejmiki wojewódzkie, 692 nowe młodzieżowe rady gmin oraz 94 nowe młodzieżowe rady powiatów.
Etap legislacyjny
Projekt ustawy przyjęty przez Radę Ministrów