Fakt, że zebranie wiejskie dwukrotnie nie wybrało sołtysa, nie upoważnia radnych gminy do wydania uchwały, która przekaże to uprawnienie wójtowi.

Wojewoda mazowiecki stwierdził nieważność rady gminy w sprawie wyrażenia zgody na wybór sołtysa.

W uchwale rada postanowiła, że w związku z dwukrotnym niedokonaniem wyboru sołtysa przez zebranie wiejskie wyraża się zgodę na dokonanie wyboru sołtysa przez wójta gminy. Wojewoda zwrócił uwagę, że art. 36 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym stanowi, że sołtys oraz członkowie rady sołeckiej wybierani są w głosowaniu tajnym i bezpośrednim, spośród nieograniczonej liczy kandydatów przez stałych mieszkańców sołectwa uprawnionych do głosowania.

Wynika z tego, że wybór sołtysa został jednoznacznie przypisany zebraniu wiejskiemu. Sołtysa i radę sołecką wybierają stali mieszkańcy sołectwa uprawieni do głosowania. Powinno to nastąpić w głosowaniu tajnym, bezpośrednim spośród nieograniczonej liczby kandydatów. Kandydatów mogą zgłaszać grupki obywateli, organizacje albo indywidualne osoby. Rada, wyrażając zgodę na dokonanie wyboru sołtysa przez wójta gminy, wkroczyła w kompetencje ustawodawcy. Stanowi to istotne naruszenie prawa.

Wojewoda zwrócił również uwagę, że z art. 35 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym wynika, że rada gminy upoważniona jest jedynie do określenia szczegółowych zasad przeprowadzania wyborów sołtysa i rady sołeckiej w nadawanym przez siebie statucie sołectwa. W ramach tego uprawienia może regulować wszystkie kwestie, których nie reguluje ustawa o samorządzie gminnym. Może np. wskazać, komu przysługuje prawo zgłaszania kandydatów na sołtysa i do rady sołeckiej. Nie może natomiast naruszać bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa, w tym art. 36 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym.

Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody mazowieckiego 4121.36.2011