Lokalni włodarze często skarżą się, że nie mają czasu ani możliwości skorzystania z przerwy od pracy i wypoczynku. Kto rozpatruje ich wniosek?
Pracodawcą wójta jest urząd gminy. Z kolei czynności z zakresu prawa pracy wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), związane z nawiązaniem i rozwiązaniem stosunku pracy, wykonuje przewodniczący rady gminy, a pozostałe czynności – wyznaczona przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) osoba zastępująca lub sekretarz gminy.
W ich zakres wchodzą wszelkie kwestie związane z urlopem. Do wójta stosuje się również wszelkie regulacje z zakresu kodeksu pracy dotyczące urlopów, w tym zasad jego udzielania, konieczności wykorzystania oraz wypłaty ekwiwalentu. Ma on więc jak każdy pracownik nie tylko prawo, lecz także obowiązek wykorzystania urlopu w określonym terminie. Jeśli tego nie zrobi, pracodawca wójta może narazić się na odpowiedzialność, także ze strony Państwowej Inspekcji Pracy.
Każdy wójt ma prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Prawa tego nie może się zrzec. To, z ilu dni wolnych będzie mógł skorzystać, zależy przede wszystkim od jego ogólnego stażu pracy oraz od tego, czy jest to jego pierwsza praca, czy kolejne zatrudnienie. Określony w ten sposób wymiar urlopu na podstawie art. 154 par. 1 kodeksu pracy wynosi 20 dni, jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat, lub 26 dni, jeżeli wójt jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
W każdym roku kalendarzowym wójt nabywa prawo do kolejnych urlopów wypoczynkowych. Uprawnionemu do kolejnego urlopu, podejmującemu następne zatrudnienie w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy z dotychczasowym pracodawcą, na podstawie art. 1551 par. 1 kodeksu pracy przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym do okresu u niego przepracowanego. Czyli w dotychczasowym miejscu wójt ma urlop proporcjonalnie do przepracowanych dni, i w zależności od tego, ile ich wykorzystał, to w nowym miejscu pracy dostanie wolne w danym roku proporcjonalnie do dni wykorzystanych w poprzednim miejscu oraz do czasu, jaki pozostał mu w danym roku do końca roku. W latach kolejnych po wyborze nabywa każdorazowo albo 20, albo 26 dni wraz ze styczniem kolejnego roku. Liczba dni uzależniona jest od stażu pracy.