Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Tak, uchwała ta jest aktem prawa miejscowego. Jest ona adresowana do społeczności lokalnej, organizacji społecznych oraz dotyczy ich praw i obowiązków. Jest to akt ogólny, kierowany do nieokreślonego kręgu adresatów i wywołujący skutki prawne poza strukturami organizacyjnymi gminy. Takie stanowisko wyraził NSA w wyroku z 6 lutego 2019 r. (sygn. akt II OSK 3535/18). Tym samym NSA nie zgodził się z poglądem wojewody, który uważał, że gminna rada seniorów nie jest organem gminy w rozumieniu przepisów ustawy o samorządzie gminnym (dalej: u.s.g.). Zdaniem wojewody w opisywanej sprawie powołanie oraz nadanie statutu takiej radzie nie należy do materii wewnętrznego ustroju jednostek samorządu terytorialnego. W związku z tym brak było podstaw do kwalifikowania tej uchwały jako aktu prawa miejscowego. Zdaniem wojewody reguluje ona funkcjonowanie podległego gminie podmiotu, który posiada kompetencje opiniodawczo-doradcze, jest to zatem akt kierownictwa wewnętrznego.
NSA zgodził się ze stanowiskiem sądu I instancji, że jeśli uchwała rady gminy zawierała choćby jedną normę o charakterze generalno-abstrakcyjnym, do której ustanowienia była ona umocowana, to podjęta przez nią uchwała powinna być uznana za akt prawa miejscowego. Warunek ten spełnia chociażby zawarta w niej definicja seniora. Oznacza to, że jako akt prawa miejscowego wymagała publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
Zdaniem NSA określenie wieku uprawniającego do uczestnictwa w radzie seniorów jest niezwykle istotne, skoro zgodnie z art. 5c ust. 4 u.s.g. jej członkiem mają być przedstawiciele osób starszych. Wymaga to nadania pojęciu seniora konkretnego znaczenia, bo brak tej regulacji w istocie uniemożliwiałby funkcjonowanie rady seniorów i naruszałby uprawnienie organu JST do powołania tego podmiotu, nadania mu statutu oraz określenia trybu wyboru jego członków i zasad działania. Jednocześnie NSA wyraził pogląd, że wbrew twierdzeniu wojewody gminna rada seniorów jest elementem wewnętrznego ustroju gminy.
Przypomnijmy, że zgodnie z art. 5c ust. 1 u.s.g. gmina sprzyja solidarności międzypokoleniowej oraz tworzy warunki do pobudzania aktywności obywatelskiej osób starszych w społeczności lokalnej. Rada gminy, z własnej inicjatywy lub na wniosek zainteresowanych środowisk, może utworzyć gminną radę seniorów. Podmiot ten reprezentuje interesy i potrzeby starszych mieszkańców wobec władz samorządowych i bierze udział w formułowaniu oraz przekazywaniu opinii i stanowisk dotyczących nie tylko strategicznych, ale i bieżących planów rozwoju gminy. Utworzenie rady to praktyczna realizacja postulatu zwanego „prawem do miasta”, tj. prawa mieszkańców, także osób starszych, do współdecydowania o tym, jak gmina ma funkcjonować, wyglądać, czemu służyć, na jakie programy i inwestycje wydawać środki budżetowe.
Gminna rada seniorów składa się z przedstawicieli grup seniorów, organizacji pozarządowych, zainteresowanych środowisk seniorskich oraz podmiotów prowadzących uniwersytety trzeciego wieku. Ma ona charakter konsultacyjny, doradczy i inicjatywny. Rada gminy, powołując gminną radę seniorów, nadaje jej statut określający tryb wyboru jej członków i zasady działania, dążąc do wykorzystania potencjału działających organizacji osób starszych oraz podmiotów działających na ich rzecz, a także zapewnienia sprawnego sposobu wyboru członków gminnej rady seniorów.
Rada gminy może przekazać zadanie utworzenia rady seniorów jednostki pomocniczej organowi uchwałodawczemu tej jednostki.
Podstawa prawna
Art. 5c ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 506).
