Listę kandydatów na radnego do właściwej komisji gminnej może zgłosić wyłącznie komitet wyborczy. Musi ją poprzeć minimum 25 wyborców mieszkających na stałe w gminie, na obszarze której znajduje się okręg wyborczy, gdzie zgłaszana jest lista. O tym, którzy kandydaci będą mieć pierwszeństwo przy podziale mandatów decydują obywatele w bezpośrednim głosowaniu.

Kto może kandydować na radnego

Kandydatem na radnego może być obywatel polski oraz obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat i na stałe mieszka w gminie, gdzie kandyduje.

Kto nie może kandydować na radnego

Kandydatem na radnego nie może zostać:

  • osoba pozbawiona praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu,
  • osoba pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu,
  • osoba ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu,
  • osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe,
  • osoba, wobec której wydano prawomocne orzeczenie sądu stwierdzającego utratę prawa wybieralności, o którym mowa w art. 21a ust. 2a ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów,
  • osoba, która została pozbawiona biernego prawa wyborczego w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego jest obywatelem (dotyczy to obywateli UE, którzy nie są jednocześnie obywatelami polskimi).
  • Wybory samorządowe: Jak się wybiera radę powiatuWybory do rady gminy 2018. Jak przebiegają

Zgłaszanie list kandydatów

Do zgłaszania list kandydatów właściwej komisji gminnej uprawnione są tylko komitety wyborcze, które uzyskały od Państwowej Komisji Wyborczej lub od właściwego komisarza wyborczego odpowiednio uchwałę lub postanowienie o przyjęciu zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego. Listę kandydatów – w imieniu komitetu – zgłasza pełnomocnik wyborczy komitetu lub osoba imiennie przez niego upoważniona. Komitet może zgłosić w danym okręgu tylko jednego kandydata - w przypadku wyborów do rad gmin (miast) w gminach do 20 000 mieszkańców - lub jedną listę w przypadku wyborów rad gmin i miast powyżej 20 000 mieszkańców oraz rad dzielnic m. st. Warszawy. Liczba kandydatów na liście ma być nie mniejsza niż 5 i nie większa niż liczba radnych wybieranych w danym okręgu wyborczym, powiększona o dwóch kandydatów.

Kandydatem może zostać też członek komitetu, jego pełnomocnik wyborczy czy finansowy.

W przypadku koalicji wyborczej, która zgłosiła wspólnych kandydatów, komitet wyborczy partii politycznej, który wchodzi w skład takiej koalicji, nie może zgłosić własnych, odrębnych kandydatów do danej rady.

Niezbędne poparcie dla list kandydatów

Lista kandydatów na radnych musi uzyskać co najmniej 25 podpisów poparcia od wyborców, którzy na stale mieszkają w gminie, w której znajduje się okręg wyborczy, gdzie zgłaszana jest dana lista. Nie muszą przy tym zamieszkiwać na obszarze tego konkretnego okręgu wyborczego. Wyborca może udzielić poparcia dowolnej liczbie list kandydatów.

W przypadku wyborów do rad gmin i miast powyżej 20 000 mieszkańców oraz rad dzielnic m. st. Warszawy lista kandydatów powinna być poparta podpisami co najmniej 150 wyborców stale mieszkających w danej gminie lub mieście albo w danej dzielnicy Warszawy. Wyborcy podpisujący się na liście nie muszą natomiast stale mieszkać na obszarze okręgu wyborczego, w którym zgłaszana jest lista kandydatów na radnych.

Wybory samorządowe 2018: Do kiedy zgłosić kandydatów na wójta i radnych
Wybory samorządowe 2018: Do kiedy zgłosić kandydatów na wójta i radnych

Zobacz również

Mechanizm wyboru radnych

W gminie liczącej do 20 000 mieszkańców o wyborze na radnego rozstrzyga liczba ważnie oddanych głosów na poszczególnych kandydatów. Natomiast w gminach zamieszkałych przez ponad 20 000 osób podziału mandatów pomiędzy listy kandydatów dokonuje się proporcjonalnie do łącznej liczby ważnie oddanych głosów odpowiednio na kandydatów danej listy. Stosuje się przy tym metodę d’Hondta. Polega ona na tym, że liczba głosów oddanych na każdą listę dzielona jest kolejno przez 1, 2, 3, 4 i w razie potrzeby dalsze liczby. Spośród wyników wybierana jest taka liczba największych ilorazów, która odpowiada liczbie mandatów do obsadzenia w danym okręgu wyborczym.

W podziale mandatów uczestniczą listy kandydatów wyłącznie tych komitetów wyborczych, na które oddano co najmniej 5% ważnych głosów w skali gminy.