Zasady wybierania wójta (burmistrza, prezydenta miasta) uległy zmianie za sprawą nowelizacji Kodeksu Wyborczego. Weszła ona w życie 31 stycznia 2018 roku. Zaostrzyła m.in. przepisy dotyczące jednoczesnego kandydowania na wiele stanowisk.

Kto może kandydować na wójta (burmistrza,prezydenta miasta)?

W wyborach wójta (burmistrza, prezydenta miasta) może startować obywatel polski, który:

• najpóźniej w dniu wyborów kończy 25 lat,

• jest wpisany do rejestru wyborców w jednej z gmin na terenie RP.

Kandydatem może być także osoba wchodząca w skład komitetu wyborczego, pełnomocnik wyborczy oraz pełnomocnik finansowy.

Kto nie może kandydować na wójta (burmistrza,prezydenta miasta)?

Prawa wybieralności w wyborach samorządowych nie ma:

• osoba pozbawiona praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu,

• osoba pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu,

• osoba ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu;

• osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe,

• osoba pozbawiona prawa wybieralności na podstawie art. 21a ust. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów. Zgodnie z ustawą wydanie przez sąd orzeczenia stwierdzającego fakt złożenia oświadczenia niezgodnego z prawdą jest jednoznaczne z orzeczeniem utraty prawa wybieralności na okres 3-10 lat.

Jednoczesne kandydowanie na kilka stanowisk

Obecne przepisy zakazują jednoczesnego kandydowania na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w wielu gminach. Ubieganie o fotel wójta, burmistrza czy prezydenta miasta jest możliwe wyłącznie w jednym miejscu.

Zaostrzone zostały również zasady regulujące kwestię łączenia tych stanowisk z funkcją radnego. Zgodnie z obowiązującym prawem można jednocześnie kandydować na radnego gminy i na wójta (burmistrza, prezydenta miasta), lecz jedynie w tej samej gminie.