Uchwała w zakresie wyrazu "bezpłatnymi" w istotny sposób narusza art. 14 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, gdyż nieruchomości stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego mogą być na rzecz Skarbu Państwa lub innych jednostek samorządu terytorialnego obciążane „nieodpłatnie”. Tak za wojewodą stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach. Błąd skutkuje nieważnością uchwały.

Rada gminy podjęła uchwałę w sprawie zgody na nabycie przez nią od osób fizycznych, własności nieruchomości, położonej w okolicy oraz obciążenie jej odpowiednimi służebnościami. Jednak forma zapisu paragrafu 1 uchwały nie spodobała się wojewodzie, który w trybie kontroli zakwestionował jej legalność. Wniósł do gliwickiego sądu administracyjnego żądanie stwierdzenie jej niezgodności z prawem, w zakresie wyrazu "bezpłatnymi", jako niezgodnej z art. 14 ust. 2 zd. drugie ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Wojewoda przywołując przepis stwierdził, że "nieruchomości stanowiące własność Skarbu Państwa mogą być nieodpłatnie obciążane na rzecz jednostek samorządu terytorialnego ograniczonymi prawami rzeczowymi. Natomiast nieruchomości stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego mogą być nieodpłatnie obciążane na rzecz Skarbu Państwa lub innych jednostek samorządu terytorialnego ograniczonymi prawami rzeczowymi". Tym samym w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości wynika, że tylko pomiędzy wskazanymi w tym przepisie podmiotami dozwolone jest ustanawianie ograniczonych praw rzeczowych nieodpłatnie.

Poza kwestionowaniem zapisu dotyczącej bezpłatności, organ dodał, że z treści ustawy można wywieść a contrario, iż nieodpłatne obciążenie tych nieruchomości nie może nastąpić na rzecz innych podmiotów, niż Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego.

W odpowiedzi na zarzuty wójt zmienił uchwałę w zakresie kwestionowanego wyrazu i wyjaśnił, że taka formuła była efektem pomyłki.

WSA w Gliwicach nie wstrzymał procedury kontrolnej i 14 grudnia 2017 roku stwierdził wydanie uchwały z naruszeniem prawa, lecz bez nieważności. Wyjaśnił, że uchwała była wydana ponad rok temu zatem nie stwierdza się nieważności uchwały (choć ta uchwała powinna być nieważna) lub zarządzenia organu gminy (a jedynie ich niezgodność z prawem) po upływie roku od dnia ich podjęcia.

WSA dodał, że chociaż uchwala w zaskarżonym brzmieniu już nie obowiązuje (bo po wpływie skargi do sądu rada gminy podjęła uchwałę korygującą wadliwy paragraf 1) to jednak zmiana nie jest równoznaczna z brakiem możliwości wywoływania przez nią skutków prawnych. Uchwała określała warunki wiążące adresatów jej norm od momentu wejścia w życie do czasu utraty mocy obowiązującej jej pierwotnego brzmienia. Na podstawie zaskarżonej uchwały została m.in zawarta umowa sprzedaży i umowa ustanowienia służebności gruntowej działki w gminie. Odnośnie meritum, WSA na koniec dodał, że w całej rozciągłości podziela pogląd wojewody (którego też pogląd popiera reprezentowana przez wójta rada), że regulacja uchwały w zakresie wyrazu "bezpłatnymi" w istotny sposób naruszała art. 14 ust. 2 zd. drugie ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Wyrok jest nieprawomocny.

Sygnatura akt II SA/Gl 758/17