Firma odbierająca śmieci musi oddawać je do regionalnej instalacji przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK), którą wskaże gmina. Nie może sama wybrać składowiska. Tak wynika z orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Sprawa dotyczyła firmy w Rudzie Śląskiej, na którą gmina nałożyła karę za nieprzekazywanie odebranych od właścicieli nieruchomości śmieci do RIPOK-u. W uzasadnieniu tej decyzji gmina wyjaśniła, że z zawartej umowy wynika, że przedsiębiorca ma obowiązek przekazywania odebranych odpadów na wskazane składowisko. Ponadto zobowiązał się do pisemnego informowania o masie poszczególnych rodzajów odpadów komunalnych oraz sposobie ich zagospodarowania ze wskazaniem instalacji, do której zostały przekazane. Ze złożonej dokumentacji rozliczeniowej wynika, że firma przekazała śmieci do zastępczej instalacji, a nie do wyznaczonej. Argumentowała, że jest to spowodowane brakiem możliwości zawarcia umowy ze wskazaną przez gminę RIPOK.
– Strony prowadziły negocjacje, ale podmiot prowadzący RIPOK wykorzystywał swoją uprzywilejowaną pozycję, narzucając nieuprawnione postanowienia umowne, skierowane na wyeliminowanie nas z rynku – wskazywała firma. Sprawa trafiła do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Zdaniem przedsiębiorcy na przekazanie śmieci do innej instalacji pozwalają mu przepisy. Z art. 35 ust. 4 pkt 2 ustawy o odpadach (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1987 ze zm.) wynika bowiem, że można oddać śmieci do RIPOK zastępczego gdy wskazana instalacja uległa awarii lub nie może przyjmować odpadów z innych przyczyn.
Jednak zdaniem gminy brak umowy na odbiór odpadów nie stanowi „innej przyczyny”, o jakiej mowa w tym przepisie. Wymierzając karę organ nie jest zobowiązany do badania przyczyn braku umowy, natomiast jej zawarcie jest obowiązkiem przedsiębiorcy. Do tej argumentacji przychylił się sąd. Od tego wyroku firma jednak wniosła skargę kasacyjną. Ta również została oddalona przez NSA.
– Przepisy są jednoznaczne – uzasadniał Jerzy Stelmasiak, sędzia NSA. – Firma, która odbiera odpady od mieszkańców musi mieć zawartą umowę z wskazanym RIPOK. To warunek sine qua non. Można oddać odpady do zastępczej instalacji, ale tylko w wyjątkowych sytuacjach np. awarii RIPOK. Brak zawarcia umowy nie jest wystarczającym usprawiedliwieniem – wyjaśnił.
ORZECZNICTWO
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 lutego 2017 r. sygn. akt II OSK 1256/15. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia